< Példabeszédek 23 >
1 Mikor leülsz enni az uralkodóval, szorgalmasan reá vigyázz, ki van előtted.
Kong ikaw magalingkod sa pagkaon uban sa usa ka punoan, Paniira sa masingkamoton siya nga anaa sa imong atubangan;
2 És kést tégy a torkodra, ha mértékletlen vagy.
Ug ibutang ang usa ka cuchillo sa imong totonlan, Kong ikaw usa ka tawo nga ulipon sa kailibgon.
3 Ne kivánd az ő csemegéit; mert ezek hazug étkek.
Ayaw pagtinguhaa ang iyang mga lamiang pagkaon; Sa nakita mo nga sila maoy malimbongon nga makaon.
4 Ne fáraszd magadat ebben, hogy meggazdagulj; ez ilyen testi eszességedtől szünjél meg.
Ayaw paghago sa imong kaugalingon sa pagpakadato; Hunong gikan sa imong kaugalingong kaalam.
5 Avagy a te szemeidet veted-é arra? holott az semmi, mert olyan szárnyakat szerez magának nagy hamar, mint a saskeselyű, és az ég felé elrepül!
Ibutang mo ba ang imong mga mata ibabaw nianang dili mao? Kay sa pagkatinuod ang mga bahandi magahimo ug mga pako sa ilang kaugalingon, Sama sa usa ka agila nga nagalupad paingon ngadto sa langit.
6 Ne egyél az irígy szeműnek étkéből, és ne kivánd az ő csemegéit;
Ayaw pagkan-a ang tinapay niya nga may usa ka dautan nga mata, Ni kaibgan mo ang iyang mga lamiang makaon:
7 Mert mint a ki számítgatja a falatot magában, olyan ő: egyél és igyál, azt mondja te néked; de azért nem jó akarattal van tehozzád.
Kay maingon nga siya nagahunahuna sa sulod sa iyang kaugalingon, sa ingon niana mao man siya: Kumaon ka ug uminum, siya magaingon kanimo; Apan ang iyang kasingkasing wala iduyog kanimo.
8 A te falatodat, a melyet megettél, kihányod; és a te ékes beszédidet csak hiába vesztegeted.
Ang usa ka hungit nga imong nakaon imong igasuka, Ug pagulaa ang imong mga q2 matam-is nga pulong.
9 A bolondnak hallására ne szólj; mert megútálja a te beszédidnek bölcseségét.
Ayaw pagsulti diha sa pagdungog sa usa ka buang; Kay siya magatamay sa kaalam sa imong mga pulong.
10 Ne mozdítsd meg a régi határt, és az árváknak mezeibe ne kapj;
Ayaw pagbalhina ang karaang mohon sa yuta; Ug ayaw pagsulod sa kaumahan sa mga ilo:
11 Mert az ő megváltójuk erős, az forgatja az ő ügyöket ellened!
Kay ang ilang Mamamawi kusganon man; Siya magalaban sa ilang katungod batok kanimo.
12 Add a te elmédet az erkölcsi tanításra, és a te füleidet a bölcs beszédekre.
Ibutang ang imong kasingkasing sa pahamatngon, Ug ang imong mga igdulungog sa mga pulong sa kahibalo.
13 Ne vond el a gyermektől a fenyítéket; ha megvered őt vesszővel, meg nem hal.
Ayaw pagpunggi ang pagbadlong gikan sa bata; Kay kong imong hampakon siya sa bunal, siya dili mamatay.
14 Te vesszővel vered meg őt: és az ő lelkét a pokolból ragadod ki. (Sheol )
Imong pagahampakon gayud siya uban sa bunal, Ug maluwas ang iyang kalag gikan sa Sheol. (Sheol )
15 Szerelmes fiam, ha bölcs lesz a te elméd, örvendez a lelkem nékem is.
Anak ko, kong ang imong kasingkasing magmaalamon, Ang akong kasingkasing magamalipayon, bisan ang akong kasingkasing:
16 És vígadoznak az én veséim, a te ajkaidnak igazmondásán.
Oo, ang akong kasingkasing magamalipayon, Kong ang imong mga ngabil magapamulong sa mga butang nga matarung.
17 Ne irígykedjék a te szíved a bűnösökre; hanem az Úr félelmében légy egész napon;
Ayaw itugot sa imong kasingkasing sa pagkasina sa mga makasasala; Apan himoa ang pagkahadlok kang Jehova sa tanang mga adlaw:
18 Mert ennek bizonyos vége van; a te várakozásod meg nem csalatkozik.
Kay sa pagkatinuod adunay usa ka balus; Ug ang imong paglaum dili pagaputlon.
19 Hallgass te, fiam, engem, hogy légy bölcs, és jártasd ez úton szívedet.
Mamati ka, anak ko, ug magmaalamon ka, Ug mandoi ang imong kasingkasing diha sa dalan.
20 Ne légy azok közül való, a kik borral dőzsölnek; azok közül, a kik hússal dobzódnak.
Ayaw pagtipon taliwala sa mga palainum sa vino, Taliwala sa mga ulitan nga komakaon sa unod:
21 Mert a részeges és dobzódó szegény lesz, és rongyokba öltöztet az aluvás.
Kay ang palahubog ug ang ulitan modangat sa kawalad-on; Ug ang pagkahingatulog magapasaput sa usa ka tawo sa mga nuog.
22 Hallgasd a te atyádat, a ki nemzett téged; és meg ne útáld a te anyádat, mikor megvénhedik.
Pamati sa imong amahan nga nanganak kanimo, Ug ayaw pagtamaya ang imong inahan kong siya matigulang na.
23 Szerezz igazságot, és el ne adj; bölcseséget és erkölcsöt és eszességet.
Palita ang kamatuoran, ug ayaw kini pag-ibaligya; Oo, ang kaalam, ug pahamatngon, ug ang salabutan.
24 Igen örül az igaznak atyja, és a bölcsnek szülője annak vígadoz.
Ang amahan sa matarung malipayon sa daku uyamut; Ug kadtong manganak sa usa ka manggialamon nga bata nagamalipayon tungod kaniya.
25 Vígadjon a te atyád és a te anyád, és örvendezzen a te szülőd.
Lipaya ang imong amahan ug ang imong inahan, Ug pasadyaa siya nga nanganak kanimo.
26 Adjad, fiam, a te szívedet nékem, és a te szemeid az én útaimat megőrizzék.
Anak ko, ihatag kanako ang imong kasingkasing; Ug ipahimuot sa imong mga mata ang akong mga dalan.
27 Mert mély verem a tisztátalan asszony, és szoros kút az idegen asszony.
Kay ang usa ka bigaon maoy usa ka halalum nga kanal; Ug ang usa ka babaye nga dumuloong maoy usa ka masigpit nga gahong.
28 És az, mint a tolvaj leselkedik, és az emberek közt a hitetleneket szaporítja.
Oo, siya magabanhig ingon sa usa ka kawatan, Ug magadugang sa mga maluibon sa taliwala sa mga tawo.
29 Kinek jaj? kinek oh jaj? kinek versengések? kinek panasz? kinek ok nélkül való sebek? kinek szemeknek veressége?
Kinsa man ang may kasakit? kinsa man ang may kasubo? kinsa man ang may panagkabingkil? Kinsa man ang may pagbagulbol? kinsa man ang may mga samad sa walay gipasikaran? Kinsa man ang may kapula sa mga mata?
30 A bornál mulatóknak, a kik mennek a jó bor kutatására.
Mao kadtong magapabilin sa pag-inum-inum ug vino; Kadtong magapanggula aron sa pagpangita sa sinakot nga vino.
31 Ne nézd a bort, mily veres színt játszik, mint mutatja a pohárban az ő csillogását; könnyen alá csuszamlik,
Dili ka magtan-aw sa vino kong kini magapula, Kong kini magapangidlap sulod sa copa, Sa diha nga kini magaagay nga mahapsay:
32 Végre, mint a kígyó, megmar, és mint a mérges kígyó, megcsíp.
Kay sa katapusan kini magapamaak sama sa bitin, Ug moikos sama sa udto-udto.
33 A te szemeid nézik az idegen asszonyt, és a te elméd gondol gonoszságot.
Ang imong mga mata makasudong sa mga butang nga katingalahan, Ug ang imong kasingkasing magapamulong sa baliko nga mga butang.
34 És olyan leszel, mint a ki fekszik a tenger közepiben, és a ki fekszik az árbóczfának tetején.
Oo, ikaw maingon niadtong nagahigda sa kinataliwad-an sa dagat, Kun maingon niadtong nagahigda sa kinatumyan sa palo sa sakayan.
35 Ütöttek engem, nékem nem fájt; vertek, nem éreztem! Mikor ébredek fel? Akkor folytatom, ismét megkeresem azt.
Sila nagbunal kanako, moingon ka, ug ako wala maunsa; Sila naglatos kanako, ug kini wala ko batia: Anus-a ba ako magamata? Pangitaon ko pa kini pag-usab.