< Példabeszédek 22 >
1 Kivánatosb a jó hírnév nagy gazdagságnál; ezüstnél és aranynál a kedvesség jobb.
Lepsze jest dobre imię, niż bogactwa wielkie; a przyjaźń lepsza, niż srebro i złoto.
2 A gazdag és szegény összetalálkoznak, mindkettőt pedig az Úr szerzi.
Bogaty i ubogi spotkali się z sobą; ale Pan jest obydwóch stworzycielem.
3 Az eszes meglátja a bajt és elrejti magát; a bolondok pedig neki mennek és kárát vallják.
Ostrożny widząc złe ukrywa się; ale prostacy wprost idąc wpadają w szkodę.
4 Az alázatosságnak bére az Úr félelme, gazdagság és tisztesség és élet.
Pokory i bojaźni Pańskiej nagrodą jest bogactwo, i sława i żywot.
5 Tövisek és tőrök vannak a gonosznak útában; a ki megőrzi a maga lelkét, távol jár azoktól.
Ciernie i sidła są na drodze przewrotnego; kto strzeże duszy swej, oddala się od nich.
6 Tanítsd a gyermeket az ő útjának módja szerint; még mikor megvénhedik is, el nem távozik attól.
Ćwicz młodego według potrzeby drogi jego; bo gdy się zstarzeje, nie odstąpi od niej.
7 A gazdag a szegényeken uralkodik, és szolgája a kölcsönvevő a kölcsönadónak.
Bogaty nad ubogimi panuje; ale ten, co pożycza, sługą bywa tego, który mu pożycza.
8 A ki vet álnokságot, arat nyomorúságot; és az ő haragjának vesszeje megtöretik.
Kto sieje nieprawość, żąć będzie utrapienie, a rózga gniewu jego ustanie.
9 Az irgalmas szemű ember megáldatik, mert adott az ő kenyeréből a szegénynek.
Oko dobrotliwe, toć będzie ubłogosławione; bo udziela chleba swego ubogiemu.
10 Űzd el a csúfolót, és elmegy a háborgás is, és megszünik a patvarkodás és a szidalmazás.
Wyrzuć naśmiewcę, a ustanie zwada; owszem uspokoi się swar i pohańbienie.
11 A ki szereti a szívnek tisztaságát, beszéde kedvesség: annak barátja a király.
Kto miłuje czystość serca, a jest wdzięczność w wargach jego, temu król przyjacielem będzie.
12 Az Úrnak szemei megőrzik a tudományt; a hitetlennek beszédét pedig felforgatja.
Oczy Pańskie strzegą umiejętności; ale przedsięwzięcia przewrotnego podwraca.
13 A rest azt mondja: oroszlán van ottkin, az utczák közepén megölettetném.
Leniwiec mówi: Lew na dworzu, w pośród ulicy bym był zabity.
14 Mély verem az idegen asszonyoknak szája; a kire haragszik az Úr, oda esik.
Usta obcych niewiast są dół głęboki; na kogo się Pan gniewa, wpadnie tam.
15 A gyermek elméjéhez köttetett a bolondság; de a fenyítés vesszeje messze elűzi ő tőle azt.
Głupstwo przywiązane jest do serca młodego; ale rózga karności oddali je od niego.
16 A ki elnyomja a szegényt, hogy szaporítsa az ő marháját; a ki ád a gazdagnak: végre szűkölködésre jut.
Kto ciemięży ubogiego, aby sobie przysporzył, także kto daje bogatemu: pewnie zubożeje.
17 Hajtsd füledet, és hallgasd a bölcseknek beszédeit; és a te elmédet figyelmeztesd az én tudományomra.
Nakłoń ucha twego, a słuchaj słów mądrych, a serce twoje przyłóż ku nauce mojej;
18 Mert gyönyörűséges lesz, ha megtartod azokat szívedben; legyenek együtt állandók a te ajkaidon!
Boć to będzie uciechą, gdy je zachowasz w sercu twojem, gdy będą społem sporządzone w wargach twoich;
19 Hogy az Úrban legyen a te bizodalmad, arra tanítottalak ma téged, igen, téged.
Aby było w Panu ufanie twoje; oznajmujęć to dziś, a ty tak czyń.
20 Nem írtam-é néked drága szép tanulságokat, tanácsokban és tudományban?
Izalim ci nie napisał znamienitych rzeczy z strony rad i umiejętności,
21 Hogy tudtodra adjam néked az igazság beszédinek bizonyos voltát: hogy igaz beszédet vígy válaszul elküldőidnek.
Abym ci do wiadomości podał pewność powieści prawdziwych, abyś umiał odnosić słowa prawdy tym, którzy cię posłali.
22 Ne rabold ki a szegényt, mert szegény ő; és meg ne rontsd a nyomorultat a kapuban;
Nie odzieraj nędznego, przeto że nędzny jest; ani ubogiego w bramie uciskaj.
23 Mert az Úr forgatja azoknak ügyét, és az ő kirablóik életét elragadja.
Albowiem Pan się podejmie sprawy ich, i wydrze duszę tym, którzy im wydzierają.
24 Ne tarts barátságot a haragossal, és a dühösködővel ne menj;
Nie bądź przyjacielem gniewliwemu, a z mężem popędliwym nie obcuj,
25 Hogy el ne tanuld az ő útait, és tőrt ne keress tennen magadnak.
Byś snać nie przywykł ścieszkom jego, a nie włożył sidła na duszę swoję.
26 Ne légy azok közt, a kik kézbe csapnak, a kik adósságért kezeskednek.
Nie bywaj między tymi, którzy ręczą; ani między rękojmiami za długi;
27 Ha nincs néked miből megadnod; miért vegye el a te ágyadat te alólad?
Bo jeźlibyś nie miał czem zapłacić, przeczżeby kto miał brać pościel twoją pod tobą?
28 Ne bontsd el a régi határt, melyet csináltak a te eleid.
Nie przenoś starej granicy, którą uczynili ojcowie twoi.
29 Láttál-é az ő dolgában szorgalmatos embert? A királyok előtt álland, nem marad meg az alsó rendűek között.
Widziałżeś męża rątszego w sprawach swoich? Takowyć przed królami staje, a nie staje przed podłymi.