Példabeszédek 15
1 Az engedelmes felelet elfordítja a harag felgerjedését; a megbántó beszéd pedig támaszt haragot.
Łagodna odpowiedź uśmierza zapalczywość, a przykre słowa wzniecają gniew.
2 A bölcsek nyelve beszél jó tudományt: a tudatlanoknak száján pedig bolondság buzog ki.
Język mądrych zdobi wiedzę, ale usta głupich tryskają głupotą.
3 Minden helyeken vannak az Úrnak szemei, nézvén a jókat és gonoszokat.
Oczy PANA są na każdym miejscu, upatrują złych i dobrych.
4 A nyelv szelídsége életnek fája; az abban való hamisság pedig a léleknek gyötrelme.
Zdrowy język [jest] drzewem życia, a jego przewrotność [jest] zniszczeniem dla ducha.
5 A bolond megútálja az ő atyjának tanítását; a ki pedig megbecsüli a dorgálást, igen eszes.
Głupi gardzi pouczeniem swego ojca, a kto przyjmuje upomnienia, jest roztropny.
6 Az igaznak házában nagy kincs van; az istentelennek jövedelmében pedig háborúság.
W domu sprawiedliwego [jest] wielki dostatek, a w dochodach niegodziwego jest zamieszanie.
7 A bölcseknek ajkaik hintegetnek tudományt; a bolondoknak pedig elméje nem helyes.
Wargi mądrych szerzą wiedzę, a serce głupich nie.
8 Az istentelenek áldozatja gyűlölséges az Úrnak; az igazak könyörgése pedig kedves néki.
Ofiara niegodziwych budzi odrazę w PANU, [a] modlitwa prawych mu się podoba.
9 Utálat az Úrnál az istentelennek úta; azt pedig, a ki követi az igazságot, szereti.
Droga niegodziwego wzbudza odrazę w PANU, a miłuje on tego, kto podąża za sprawiedliwością.
10 Gonosz dorgálás jő arra, a ki útját elhagyja; a ki gyűlöli a fenyítéket, meghal.
Sroga kara [należy się] temu, kto zbacza z drogi, a kto nienawidzi upomnień, umrze.
Piekło i zatracenie [są] przed PANEM; o ileż bardziej serca synów ludzkich. (Sheol h7585)
12 Nem szereti a csúfoló a feddést, és a bölcsekhez nem megy.
Szyderca nie miłuje tego, który go strofuje, ani nie pójdzie do mądrych.
13 A vidám elme megvidámítja az orczát; de a szívnek bánatja miatt a lélek megszomorodik.
Radosne serce rozwesela twarz, [ale] gdy smutek w sercu, duch jest przygnębiony.
14 Az eszesnek elméje keresi a tudományt; a tudatlanok szája pedig legel bolondságot.
Serce rozumne szuka wiedzy, a usta głupich karmią się głupotą.
15 Minden napjai a szegénynek nyomorúságosak; a vidám elméjűnek pedig szüntelen lakodalma van.
Wszystkie dni strapionego [są] złe, ale kto jest wesołego serca, ma nieustanną ucztę.
16 Jobb a kevés az Úrnak félelmével, mint a temérdek kincs, a hol háborúság van.
Lepiej [mieć] mało z bojaźnią PANA niż wielki skarb z kłopotem.
17 Jobb a paréjnak étele, a hol szeretet van, mint a hízlalt ökör, a hol van gyűlölség.
Lepsza jest potrawa z jarzyn, gdzie miłość, niż tuczny wół, gdzie panuje nienawiść.
18 A haragos férfiú szerez háborúságot; a hosszútűrő pedig lecsendesíti a háborgást.
Człowiek gniewny wszczyna kłótnie, a nieskory do gniewu łagodzi spory.
19 A restnek útja olyan, mint a tövises sövény; az igazaknak pedig útja megegyengetett.
Droga leniwego jest jak płot cierniowy, a ścieżka prawych jest wyrównana.
20 A bölcs fiú örvendezteti az atyját; a bolond ember pedig megútálja az anyját.
Mądry syn jest radością ojca, a człowiek głupi gardzi własną matką.
21 A bolondság öröme az esztelennek; de az értelmes férfiú igazán jár.
Głupota [jest] radością dla nierozumnego, a człowiek roztropny postępuje uczciwie.
22 Hiábavalók lesznek a gondolatok, mikor nincs tanács; de a tanácsosok sokaságában előmennek.
Gdzie nie ma rady, nie udają się zamysły; powiodą się zaś przy mnóstwie doradców.
23 Öröme van az embernek szája feleletében; és az idejében mondott beszéd, oh mely igen jó!
Człowiek cieszy się z odpowiedzi swoich ust, a słowo powiedziane we właściwym czasie jakże jest dobre!
24 Az életnek úta felfelé van az értelmes ember számára, hogy eltávozzék a pokoltól, mely aláfelé van. (Sheol h7585)
Droga życia dla mądrego [jest] w górze, aby uniknął głębokiego piekła. (Sheol h7585)
25 A kevélyeknek házát kiszakgatja az Úr; megerősíti pedig az özvegynek határát.
PAN zniszczy dom pysznych, a utwierdzi granicę wdowy.
26 Útálatosak az Úrnak a gonosz gondolatok; de kedvesek a tiszta beszédek.
Myśli złego budzą odrazę w PANU, a słowa czystych [są] przyjemne.
27 Megháborítja az ő házát, a ki követi a telhetetlenséget; a ki pedig gyűlöli az ajándékokat, él az.
Kto jest chciwy zysku, ściąga kłopoty na własny dom, a kto nienawidzi darów, będzie żył.
28 Az igaznak elméje meggondolja, mit szóljon; az istenteleneknek pedig szája ontja a gonoszt.
Serce sprawiedliwego rozmyśla nad odpowiedzią, a usta niegodziwych tryskają złymi rzeczami.
29 Messze van az Úr az istentelenektől; az igazaknak pedig könyörgését meghallgatja.
PAN jest daleko od niegodziwych, ale wysłuchuje modlitwy sprawiedliwych.
30 A szemek világa megvidámítja a szívet; a jó hír megerősíti a csontokat.
Światło oczu rozwesela serce, a dobra wieść tuczy kości.
31 A mely fül hallgatja az életnek dorgálását, a bölcsek között lakik.
Ucho, które słucha upomnienia życia, będzie mieszkać pośród mądrych.
32 A ki elvonja magát az erkölcsi tanítástól, megútálja az ő lelkét; a ki pedig hallgatja a feddést, értelmet szerez.
Kto odrzuca karność, gardzi własną duszą, a kto przyjmuje upomnienie, nabiera rozumu.
33 Az Úrnak félelme a bölcseségnek tudománya, és a tisztességnek előtte jár az alázatosság.
Bojaźń PANA [jest] pouczeniem w mądrości, a pokora poprzedza chwałę.
