< Példabeszédek 15 >
1 Az engedelmes felelet elfordítja a harag felgerjedését; a megbántó beszéd pedig támaszt haragot.
Odpowiedź łagodna uśmierza gniew; ale słowa przykre wzruszają popędliwość.
2 A bölcsek nyelve beszél jó tudományt: a tudatlanoknak száján pedig bolondság buzog ki.
Język mądrych zdobi umiejętność; ale usta głupich wywierają głupstwo.
3 Minden helyeken vannak az Úrnak szemei, nézvén a jókat és gonoszokat.
Na każdem miejscu oczy Pańskie upatrują złe i dobre.
4 A nyelv szelídsége életnek fája; az abban való hamisság pedig a léleknek gyötrelme.
Zdrowy język jest drzewo żywota; ale przewrotność z niego jest jako zdruzgotanie od wiatru.
5 A bolond megútálja az ő atyjának tanítását; a ki pedig megbecsüli a dorgálást, igen eszes.
Głupi gardzi karaniem ojca swego; ale kto przyjmuje napomnienie, stanie się ostrożnym.
6 Az igaznak házában nagy kincs van; az istentelennek jövedelmében pedig háborúság.
W domu sprawiedliwego jest dostatek wielki; ale w dochodach niepobożnego zamięszanie.
7 A bölcseknek ajkaik hintegetnek tudományt; a bolondoknak pedig elméje nem helyes.
Wargi mądrych sieją umiejętność; ale serce głupich nie tak.
8 Az istentelenek áldozatja gyűlölséges az Úrnak; az igazak könyörgése pedig kedves néki.
Ofiara niepobożnych jest obrzydliwością Panu; ale modlitwa szczerych podoba mu się.
9 Utálat az Úrnál az istentelennek úta; azt pedig, a ki követi az igazságot, szereti.
Obrzydliwością Panu jest droga bezbożnego, ale tego, co idzie za sprawiedliwością, miłuje.
10 Gonosz dorgálás jő arra, a ki útját elhagyja; a ki gyűlöli a fenyítéket, meghal.
Karanie srogie należy temu, co opuszcza drogę; a kto ma w nienawiści karność, umrze.
11 A sír és a pokol az Úr előtt vannak; mennyivel inkább az emberek szíve. (Sheol )
Piekło i zatracenie są przed Panem; jakoż daleko więcej serca synów ludzkich. (Sheol )
12 Nem szereti a csúfoló a feddést, és a bölcsekhez nem megy.
Naśmiewca nie miłuje tego, który go karze, ani do mądrych przychodzi.
13 A vidám elme megvidámítja az orczát; de a szívnek bánatja miatt a lélek megszomorodik.
Serce wesołe uwesela twarz; ale dla żałości serca duch strapiony bywa.
14 Az eszesnek elméje keresi a tudományt; a tudatlanok szája pedig legel bolondságot.
Serce rozumne szuka umiejętności; ale usta głupich karmią się głupstwem
15 Minden napjai a szegénynek nyomorúságosak; a vidám elméjűnek pedig szüntelen lakodalma van.
Wszystkie dni ubogiego są złe; ale kto jest wesołego serca, ma gody ustawiczne.
16 Jobb a kevés az Úrnak félelmével, mint a temérdek kincs, a hol háborúság van.
Lepsza jest trocha w bojaźni Pańskiej, niżeli skarb wielki z kłopotem.
17 Jobb a paréjnak étele, a hol szeretet van, mint a hízlalt ökör, a hol van gyűlölség.
Lepszy jest pokarm z jarzyny, gdzie jest miłość, niżeli z karmnego wołu, gdzie jest nienawiść.
18 A haragos férfiú szerez háborúságot; a hosszútűrő pedig lecsendesíti a háborgást.
Mąż gniewliwy wszczyna swary; ale nierychły do gniewu uśmierza zwady.
19 A restnek útja olyan, mint a tövises sövény; az igazaknak pedig útja megegyengetett.
Droga leniwego jest jako płot cierniowy, ale ścieszka szczerych jest równa.
20 A bölcs fiú örvendezteti az atyját; a bolond ember pedig megútálja az anyját.
Syn mądry uwesela ojca; ale głupi człowiek lekce waży matkę swoję.
21 A bolondság öröme az esztelennek; de az értelmes férfiú igazán jár.
Głupstwo jest weselem głupiemu, ale człowiek roztropny prostuje drogę swoję.
22 Hiábavalók lesznek a gondolatok, mikor nincs tanács; de a tanácsosok sokaságában előmennek.
Gdzie niemasz rady, rozsypują się myśli; ale w mnóstwie radców ostoją się.
23 Öröme van az embernek szája feleletében; és az idejében mondott beszéd, oh mely igen jó!
Weseli się człowiek z odpowiedzi ust swoich: bo słowo według czasu wyrzeczone, o jako jest dobre!
24 Az életnek úta felfelé van az értelmes ember számára, hogy eltávozzék a pokoltól, mely aláfelé van. (Sheol )
Drogę żywota rozumny ma ku górze, aby się uchronił piekła głębokiego. (Sheol )
25 A kevélyeknek házát kiszakgatja az Úr; megerősíti pedig az özvegynek határát.
Pan wywróci dom pysznych; ale wdowy granicę utwierdzi.
26 Útálatosak az Úrnak a gonosz gondolatok; de kedvesek a tiszta beszédek.
Myśli złego są obrzydliwością Panu! ale powieści czystych są przyjemne.
27 Megháborítja az ő házát, a ki követi a telhetetlenséget; a ki pedig gyűlöli az ajándékokat, él az.
Kto chciwie naśladuje łakomstwa, zamięszanie czyni w domu swoim; ale kto ma w nienawiści dary, będzie żył.
28 Az igaznak elméje meggondolja, mit szóljon; az istenteleneknek pedig szája ontja a gonoszt.
Serce sprawiedliwego przemyśliwa, co ma mówić; ale usta niepobożnych wywierają złe rzeczy.
29 Messze van az Úr az istentelenektől; az igazaknak pedig könyörgését meghallgatja.
Dalekim jest Pan od niepobożnych; ale modlitwę sprawiedliwych wysłuchiwa.
30 A szemek világa megvidámítja a szívet; a jó hír megerősíti a csontokat.
Światłość oczów uwesela serce, a wieść dobra tuczy kości.
31 A mely fül hallgatja az életnek dorgálását, a bölcsek között lakik.
Ucho, które słucha karności żywota, w pośrodku mądrych mieszkać będzie.
32 A ki elvonja magát az erkölcsi tanítástól, megútálja az ő lelkét; a ki pedig hallgatja a feddést, értelmet szerez.
Kto uchodzi ćwiczenia, zaniedbywa duszy swojej; ale kto przyjmuje karanie, ma rozum.
33 Az Úrnak félelme a bölcseségnek tudománya, és a tisztességnek előtte jár az alázatosság.
Bojaźń Pańska jest ćwiczenie się w mądrości, a sławę uprzedza poniżenie.