Példabeszédek 25
1 Ezek is Salamon példabeszédei, melyeket összeszedtek Chizkija, Jehúda királyának emberei.
Teć są przypowieści Salomonowe, które zebrali mężowie Ezechyjasza, króla Judzkiego.
2 Isten dicsősége elrejteni a dolgot, s a királyok dicsősége: kikutatni a dolgot.
Sława to Boża, taić sprawę; ale sława królów, wywiadywać się rzeczy.
3 Az ég magasságra s a föld mélységre – s a királyok szíve kikutathatatlan.
Wysokość niebios, i głębokość ziemi, i serce królów nie są doścignione.
4 Eltávolították a salakot az ezüstből, s előállt az ötvös számára az edény:
Odejm zużelicę od srebra, a wynijdzie odlewającemu naczynie kosztowne.
5 távolítsák el a gonoszt a király elől, s megszilárdul az igazság által trónja.
Odejm niezbożnika od oblicza królewskiego, a umocni się w sprawiedliwości stolica jego.
6 Ne büszkélkedjél a király előtt és a nagyoknak helyére ne állj;
Nie udawaj się za zacnego przed królem, a na miejscu wielmożnych nie stawaj;
7 mert jobb, ha mondják neked: jer fel ide, semhogy megalázzanak a nemes előtt, a hogy látták szemeid.
Bo lepiej jest, iż ci rzeką: Postąp sam: a niżeliby cię zniżyć miano przed księciem; co widują oczy twoje.
8 Ne indulj hamar pörre, mert ugyan mit teszel majd a végén; mikor téged megszégyenít felebarátod.
Nie pokwapiaj się do swaru, byś snać na ostatek nie wiedział, co masz czynić, gdyby cię zawstydził bliźni twój.
9 Pörödet viseld felebarátoddal, de másnak titkát ne áruld el;
Prowadź do końca sprawę swoję z przyjacielem twoim, a tajemnicy drugiego nie objawiaj;
10 nehogy meggyalázzon téged az, a ki hallja, és rossz híred nem szűnik meg.
By cię snać nie zelżył ten, co cię słucha, a niesława twoja zostałaby na tobie.
11 Arany almák ezüst díszítményekben: a maga módjára elmondott szó.
Jakie jest jabłko złote z wyrzezaniem srebrnem, takieć jest słowo do rzeczy powiedziane.
12 Arany gyűrű és színarany ékszer: bölcs feddő halló fülnek.
Ten, który mądrze napomina, jest u tego, co słucha, jako nausznica złota, i klejnot z szczerego złota.
13 Mint hónak hidege aratás napján, olyan a hűséges követ a küldőinek, és urának lelkét felüdíti.
Jako zimno śnieżne czasu żniwa: tak poseł wierny tym, którzy go posyłają; bo dusze panów swych ochładza.
14 Felhők meg szél, de nincs eső: ember, ki dicsekedik hazug adománnyal.
Człowiek, który się chlubi darem zmyślonym, jest jako wiatr i obłoki bez deszczu.
15 Hosszantűrés által rábeszélhető a fejedelem és puha nyelv csontot tör.
Książę cierpliwością bywa zmiękczony, a język łagodny kości łamie.
16 Mézet találtál, egyél a míg elég neked, nehogy, jól lakván vele, kihánynád.
Znajdzieszli miód, jedzże, ileć potrzeba, by snać objadłszy się go nie zwrócił.
17 Gyérré tedd lábadat barátod házában, nehogy jól lakván veled, meggyűlölne téged.
Powściągnij nogę twoję od domu bliźniego twego, by snać będąc ciebie syt, nie miał cię w nienawiści.
18 Buzogány és kard és élesített nyíl: ember, a ki felebarátja ellen hamis tanúként vall.
Każdy, kto mówi fałszywe świadectwo przeciw bliźniemu swemu, jest jako młot, i miecz, i strzała ostra.
19 Romlott fog, tántorgó láb: menedék, mely cserben hagy a szorongatás napján.
Ufność w człowieku przewrotnym jest w dzień ucisku jako ząb wyłamany i noga wywiniona.
20 A ki leveti a ruhát fagynak napján, eczet a salétromra: olyan a ki énekeket énekel szomorú szívre.
Jako ten, który zewłoczy odzienie czasu zimy, albo leje ocet na saletrę, taki jest ten, który śpiewa pieśni sercu smutnemu.
21 Ha éhezik gyűlölőd, adj ennie kenyeret, és ha, szomjazik, adj innia vizet;
Jeźliżeby łaknął ten, co cię nienawidzi, nakarm go chlebem; a jeźliby pragnął, daj mu się napić wody;
22 mert parazsat kaparsz fejére, és az Örökkévaló megfizet neked.
Bo węgle rozpalone zgromadzisz na głowę jego, a Pan ci nagrodzi.
23 Az északi szél esőt szül, és bosszús arczot a titkos nyelv.
Jako wiatr północny deszcz przynosi: tak przynosi twarz gniewliwą język uszczypliwy.
24 Jobb a háztető sarkában lakni, mint czivódó asszony és közös ház.
Lepiej mieszkać w kącie pod dachem, niżeli z żoną swarliwą w domu przestronnym.
25 Hideg víz a bágyadt lélekre, olyan a jó hír messze országból.
Jako woda chłodna duszy pragnącej: tak wieść dobra z ziemi dalekiej.
26 Fölkavart forrás és elrontott kútfő: az igaz, a ki meginog a gonosz előtt.
Jako źródło nogami pomącone, albo zdrój zepsuty: tak sprawiedliwy, który upada przed niezbożnym.
27 Mézet sokat enni nem jó, s a dicsőség kutatása dicsőség.
Jako jeść wiele miodu nie jest rzecz dobra: tak szukanie własnej sławy jest niesławne.
28 Város, melybe rést törtek, mely fal nélkül van: ember, kinek indulatára nincsen fékezés.
Mąż, który nie ma mocy nad duchem swoim, jest jako miasto rozwalone bez muru.
