< Példabeszédek 23 >
1 Midőn leülsz étkezni az uralkodóval, ügyelve ügyelj arra, hogy ki van előtted;
Gdy siądziesz, abyś jadł z panem, uważaj pilnie, kto jest przed tobą;
2 kést tennél a torkodra, ha vágynak vagy az embere.
Inaczej wraziłbyś nóż w gardło swoje, jeźlibyś był chciwy pokarmu.
3 Ne kívánkozzál csemegéi után, hisz hazugság étele az.
Nie pragnij łakoci jego; bo są pokarmem obłudnym.
4 Ne fáradozzál, hogy meggazdagodj, eszességednél fogva hagyj föl avval.
Nie staraj się, abyś się zbogacił; owszem, zaniechaj opatrzności twojej.
5 A mint ráröpíted szemeidet, nincs meg; mert bizony szárnyakat csinál magának, mint a sas, mely az égbe röpül.
I miałżebyś obrócić oczy twoje na bogactwo, które prędko niszczeje? bo sobie uczyni skrzydła podobne orlim, i uleci do nieba.
6 Ne étkezzél az irigyszeműnek ételéből és ne kívánkozzál csemegéi után.
Nie jedz chleba człowieka zazdrosnego, a nie żądaj łakoci jego.
7 Mert olyan ő, a mint lelkében számítgat; egyél és igyál mondja neked, de szíve nincs veled.
Albowiem jako on ciebie waży w myśli swej, tak ty waż pokarm jego. Mówić: Jedz i pij, ale serce jego nie jest z tobą.
8 Falatodat, melyet megettél, kihányod, elvesztegetted kedves beszédeidet.
Sztuczkę twoję, którąś zjadł, zwrócisz, a utracisz wdzięczne słowa twoje.
9 Balgának fülei előtt ne beszélj, mert kigúnyolná szavaid eszes voltát.
Przed głupim nie mów; albowiem wzgardzi roztropnością powieści twoich.
10 Ne told el az ősrégi határt, s az árvák földjeibe ne lépj be;
Nie przenoś granicy starej, a na rolę sierotek nie wchodź.
11 mert megváltójuk erős, ő viszi majd ügyüket ellened.
Bo obrońca ich możny; onci się podejmuje sprawy ich przeciwko tobie.
12 Nyújtsd oda az oktatásnak szívedet és füledet a tudás mondásainak.
Obróć do nauki serce twoje, a uszy twoje do powieści umiejętności.
13 Ne vond meg a fiútól a fenyítést; midőn vesszővel vered, nem hal meg;
Nie odejmuj od młodego karności; bo jeźli go ubijesz rózgą, nie umrze.
14 te vesszővel vered őt és lelkét az alvilágtól mented meg. (Sheol )
Ty go bij rózgą, a duszę jego z piekła wyrwiesz. (Sheol )
15 Fiam, ha bölcs lett a szíved, örül az én szívem is;
Synu mój! będzieli mądre serce twoje, będzie się weseliło serce moje, serce moje we mnie;
16 és vigadnak veséim, mikor ajkaid egyeneset beszélnek.
I rozweselą się nerki moje, gdy będą mówiły wargi twoje, co jest prawego.
17 Ne irigykedjék szíved a vétkesekre, hanem istenfélelemben legyen egész nap.
Niech nie zajrzy serce twoje grzesznikom; ale raczej chodż w bojańni Pańskiej na każdy dzień;
18 Mert bizony van jövendő, és reményed nem írtatik ki.
Bo iż jest zapłata, przeto nadzieja twoja nie będzie wykorzeniona.
19 Halljad, fiam te, és légy bölcs, és igazítsd az útra szívedet.
Słuchaj, synu mój! a bądź mądry, i nawiedź na drogę serce twoje.
20 Ne légy azok közt, kik bort isznak, azok közt, kik húsban dőzsölnek.
Nie bywaj między pijanicami wina, ani między żarłokami mięsa;
21 Mert az iszákos és dőzsölő elszegényedik, és rongyokba, öltöztet a szendergés.
Boć pijanica i żarłok zubożeje, a ospały w łatach chodzić będzie.
22 Hallgass atyádra, a ki téged nemzett, s ne gúnyolódjál, midőn megvénült az anyád.
Słuchaj ojca twego, który cię spłodził, a nie pogardzaj matką twoją, gdy się zstarzeje.
23 Igazságot szerezz és ne add el, bölcsességet és oktatást és értelmet.
Kupuj prawdę, a nie sprzedawaj jej; kupuj mądrość, umiejętność i rozum.
24 Ujjongva ujjong az igaznak atyja, s a ki bölcsnek szülője, örül vele.
Bardzo się raduje ojciec sprawiedliwego, a kto spłodził mądrego, weseli się z niego.
25 Örüljön atyád és anyád, és ujjongjon az, ki téged szült.
Niech się tedy weseli ojciec twój, i matka twoja; i niech się rozraduje rodzicielka twoja.
26 Adjad, fiam, szívedet énnekem, és szemeid óvják meg az útjaimat.
Synu mój! daj mi serce twoje, a oczy twoje niechaj strzegą dróg moich.
27 Mert mélységes verem a parázna nő, és szűk kút az idegen nő;
Bo nierządnica jest dół głęboki, a cudza żona jest studnia ciasna.
28 sőt mint a rabló, úgy leselkedik ő, és hűteleneket az emberek közt gyarapít.
Ona też jako zbojca zasadzki czyni, a zuchwalców między ludźmi rozmnaża.
29 Kinek jaj; kinek baj, kinek viszálykodás, kinek panasz, kinek sebek ok nélkül, kinek szemek vörössége?
Komu biada? Komu niestety? Komu zwady? Komu krzyk? Komu rany daremne? Komu zapalenie oczów?
30 Azoknak, kik későig ülnek a bor mellett, azoknak, kik bemennek vizsgálni a kevert italt.
Tym, którzy siadają na winie; tym, którzy chodzą, szukając przyprawnego wina.
31 Ne nézd a bort, mint piroslik, mint mutatja színét a serlegben, simán csúszik le!
Nie zapatruj się na wino, gdy się rumieni, i gdy wydaje w kubku łunę swoję, a prosto wyskakuje.
32 A végén mar mint a kígyó, és mint a baziliszk sebesít.
Bo na koniec jako wąż ukąsi, a jako żmija uszczknie;
33 Szemeid idegen dolgokat látnak majd, és szíved ferdeségeket beszél;
Oczy twoje patrzyć będą na cudze żony, a serce twe będzie mówiło przewrotności;
34 s olyan lész, mint a ki a tenger közepén fekszik s mint a ki fekszik az árbócznak tetején.
I będziesz jako ten, który leży w pośród morza, a jako ten, który śpi na wierzchu masztu;
35 Megvertek, nem fájt nekem, ütöttek, nem éreztem; mikor ébredek föl? Még továbbra is keresem.
Rzeczesz: Ubito mię, a nie stękałem, potłuczono mię, a nie czułem. Gdy się ocucę, udam się zaś do tego.