Példabeszédek 22
1 Becsesebb a név nagy gazdagságnál, ezüstnél és aranynál jobb a kedvesség.
Cenniejsze [jest] dobre imię niż wielkie bogactwa, a przychylność lepsza niż srebro i złoto.
2 Gazdag és szegény találkoztak; mindnyájuk alkotója az Örökkévaló.
Bogaty i ubogi spotykają się, PAN jest stwórcą obydwu.
3 Az okos látta a bajt és elrejtőzött, de az együgyűek tova haladtak és lakoltak.
Roztropny dostrzega zło i ukrywa się, ale prości idą dalej i ponoszą karę.
4 Nyomában az alázatosságnak, az istenfélelemnek van gazdagság és dicsőség és élet.
Owocem pokory i bojaźni PANA jest bogactwo, chwała i życie.
5 Tövisek, tőrök vannak az álnok útján; a ki lelkét megőrzi, távol marad tőlük.
Ciernie i sidła [są] na drodze przewrotnego; kto strzeże swej duszy, trzyma się z dala od nich.
6 Neveld a fiút az ő módja szerint, ha megöregszik sem tér el attól.
Pouczaj dziecko w drodze, którą ma iść, a gdy się zestarzeje, nie odstąpi od niej.
7 A gazdag uralkodik a szegényeken, és szolgája a kölcsönvevő a kölcsönadó embernek.
Bogaty panuje nad ubogimi, a ten, co pożycza, jest sługą tego, który mu pożycza.
8 A ki jogtalanságot vet, bajt fog aratni, és haragjának vesszeje megsemmisül.
Kto sieje nieprawość, będzie żąć cierpienie, a rózga jego gniewu przepadnie.
9 A ki jóságos szemű, az meg fog áldatni, mert kenyeréből adott a szegénynek.
Kto ma dobrotliwe oko, będzie błogosławiony, bo dzieli się swym chlebem z ubogim.
10 Űzd el a csúfolót és elmegy a viszály, s megszűnik per és szégyen.
Wyrzuć szydercę, a ustanie spór, owszem, zakończy się kłótnia i zniewaga.
11 Szereti a tiszta szívűt, barátja a kedves ajkúnak a király.
Kto kocha czystość serca, tego wdzięk warg sprawi, że król [będzie] jego przyjacielem.
12 Az Örökkévaló szemei megóvták a tudást és ő elferdítette a hűtelennek szavait.
Oczy PANA strzegą wiedzy, a on obala słowa przewrotnego.
13 Mondta a rest: oroszlán van az utczán, a piaczok közepén meg fognak engem ölni.
Leniwy mówi: Lew jest na dworze, będę zabity na środku ulicy.
14 Mélységes gödör idegen nők szája, az Örökkévaló átkozottja esik oda bele.
Usta obcych [kobiet są] głębokim dołem; wpadnie tam ten, na kogo PAN się gniewa.
15 Az oktalanság hozzá van kötve a fiú szívéhez, a, fenyítés pálczája eltávolítja tőle.
Głupota jest przywiązana do serca dziecka, ale rózga karności wypędzi ją z niego.
16 A ki fosztogatja a szegényt, hogy a magáét gyarapítsa, a gazdagnak ad majd – bizony szűkölködésre jut.
Kto ciemięży ubogiego, aby przysporzyć sobie [bogactwa, i] kto daje bogatemu, pewnie zubożeje.
17 Hajlítsd füledet és halljad a bölcsek szavait, és szívedet fordítsd tudásomra.
Nadstaw ucha i słuchaj słów mędrców, i skłoń swe serce do mojej wiedzy;
18 Mert kellemes az, hogy megőrzöd kebledben, megszilárdulnak egyaránt ajkaidon.
Bo to miło, jeśli zachowasz je w swoim sercu, będą razem ułożone na wargach.
19 Hogy az Örökkévalóban legyen bizodalmad, te veled is tudattam e napon.
Oznajmiłem to dzisiaj właśnie tobie, abyś pokładał ufność w PANU.
20 Nemde fölírtam neked kiváló dolgokat, tanácsokkal és tudással;
Czy nie napisałem ci znamienitych rzeczy zawierających rady i wiedzę;
21 hogy tudassak veled valódiságot, igaz mondásokat, hogy küldőidnek válaszolhass igaz mondásokkal.
Aby dać ci poznać pewność słów prawdy; abyś umiał odpowiedzieć słowami prawdy tym, którzy do ciebie posyłają?
22 Ne rabold meg a szegényt, mivel szegény, s ne zúzd össze a nyomorút a kapuban;
Nie okradaj nędzarza, ponieważ jest ubogi, ani nie uciskaj w bramie biednego.
23 mert az Örökkévaló viszi ügyüket s megfosztja kifosztóikat az élettől.
PAN bowiem będzie bronił ich sprawy i wydrze duszę tym, którzy im wydzierają.
24 Ne barátkozzál haragos emberrel és heveskedő férfival ne jöjj össze;
Nie przyjaźnij się z człowiekiem gniewliwym i nie obcuj z człowiekiem porywczym.
25 nehogy eltanuljad az ő ösvényét és tőrt szereznél lelkednek.
Byś nie przywykł do jego dróg i nie zastawił sideł na swą duszę.
26 Ne légy azok közt, kik kézbe csapnak, a kik kezeskednek adósságokért;
Nie bądź z tych, którzy dają porękę, ani z tych, którzy ręczą za długi;
27 ha nincs neked miből fizetni, miért vegye el ágyadat alólad.
Jeśli nie masz czym zapłacić, dlaczego miałby ktoś zabrać spod ciebie posłanie?
28 Ne told el az ősrégi határt, melyet vetettek az őseid.
Nie przesuwaj dawnej granicy, którą ustalili twoi ojcowie.
29 Láttál valakit, a ki ügyes az ő munkájában, királyok előtt állhat, ne álljon a sötét sorban levők előtt.
Widzisz człowieka pilnego w swoich sprawach? On będzie stał przed królami, nie będzie stał przed podłymi.
