< 2 इतिहास 9 >
1 १ जब शेबा की रानी ने सुलैमान की कीर्ति सुनी, तब वह कठिन-कठिन प्रश्नों से उसकी परीक्षा करने के लिये यरूशलेम को चली। वह बहुत भारी दल और मसालों और बहुत सोने और मणि से लदे ऊँट साथ लिये हुए आई, और सुलैमान के पास पहुँचकर उससे अपने मन की सब बातों के विषय बातें की।
Sa dihang nakadungog ang rayna sa Sheba mahitungod sa pagkainila ni Solomon, miadto siya sa Jerusalem aron sulayan siya pinaagi sa lisod nga mga pangutana. Miabot siya uban sa dakong panon sa iyang ginsakopan, uban sa mga kamelyo nga gikargahan ug mga pahumot, daghang mga bulawan, ug daghang bililhon nga mga bato. Sa dihang miabot na siya ngadto kang Solomon, gisultihan niya siya sa tanan nga anaa sa iyang kasingkasing.
2 २ सुलैमान ने उसके सब प्रश्नों का उत्तर दिया, कोई बात सुलैमान की बुद्धि से ऐसी बाहर न रही कि वह उसे न बता सके।
Gitubag ni Solomon ang tanan niyang mga pangutana; walay lisod alang kang Solomon; walay pangutana nga wala niya natubag.
3 ३ जब शेबा की रानी ने सुलैमान की बुद्धिमानी और उसका बनाया हुआ भवन,
Sa dihang nakita sa rayna sa Sheba ang kaalam ni Solomon ug ang palasyo nga gitukod niya,
4 ४ और उसकी मेज पर का भोजन देखा, और उसके कर्मचारी किस रीति बैठते, और उसके टहलुए किस रीति खड़े रहते और कैसे-कैसे कपड़े पहने रहते हैं, और उसके पिलानेवाले कैसे हैं, और वे कैसे कपड़े पहने हैं, और वह कैसी चढ़ाई है जिससे वह यहोवा के भवन को जाया करता है, जब उसने यह सब देखा, तब वह चकित हो गई।
ang pagkaon nga anaa sa iyang lamesa, ang paglingkod sa iyang mga sulugoon, ang buhat sa iyang mga sulugoon ug ang ilang mga bisti, ang mga tigdala usab niya ug kopa ug ang ilang bisti, ug ang paagi sa iyang paghalad ug halad sinunog diha sa balay ni Yahweh, wala nay espiritu diha kaniya.
5 ५ तब उसने राजा से कहा, “मैंने तेरे कामों और बुद्धिमानी की जो कीर्ति अपने देश में सुनी वह सच ही है।
Miingon siya ngadto sa hari, “Tinuod gayod, ang balita nga akong nadungog didto sa akong kaugalingong yuta mahitungod sa imong mga pulong ug sa imong kaalam.
6 ६ परन्तु जब तक मैंने आप ही आकर अपनी आँखों से यह न देखा, तब तक मैंने उन पर विश्वास न किया; परन्तु तेरी बुद्धि की आधी बड़ाई भी मुझे न बताई गई थी; तू उस कीर्ति से बढ़कर है जो मैंने सुनी थी।
Wala ako mituo sa akong nadungog hangtod nga miabot ako dinhi, ug karon nakita kini sa akong mga mata. Wala masugilon kanako ang katunga sa imong kaalam ug bahandi! Nalabwan nimo ang pagkainila nga nadungog nako.
7 ७ धन्य हैं तेरे जन, धन्य हैं तेरे ये सेवक, जो नित्य तेरे सम्मुख उपस्थित रहकर तेरी बुद्धि की बातें सुनते हैं।
Pagkabulahan sa imong katawhan, ug pagkabulahan sa imong mga sulugoon nga kanunay nagatindog sa imong atubangan, tungod kay madungog nila ang imong kaalam.
8 ८ धन्य है तेरा परमेश्वर यहोवा, जो तुझ से ऐसा प्रसन्न हुआ, कि तुझे अपनी राजगद्दी पर इसलिए विराजमान किया कि तू अपने परमेश्वर यहोवा की ओर से राज्य करे; तेरा परमेश्वर जो इस्राएल से प्रेम करके उन्हें सदा के लिये स्थिर करना चाहता था, इसी कारण उसने तुझे न्याय और धार्मिकता करने को उनका राजा बना दिया।”
Dalaygon si Yahweh nga imong Dios, nga nagakalipay diha kanimo, nga nagbutang kanimo diha sa iyang trono, nga mahimong hari alang kang Yahweh nga imong Dios. Tungod kay gihigugma sa imong Dios ang Israel, aron mapahimutang sila hangtod sa kahangtoran, gihimo ka niya nga hari ngadto kanila, aron buhaton nimo ang hustisya ug pagkamatarong!”
9 ९ उसने राजा को एक सौ बीस किक्कार सोना, बहुत सा सुगन्ध-द्रव्य, और मणि दिए; जैसे सुगन्ध-द्रव्य शेबा की रानी ने राजा सुलैमान को दिए, वैसे देखने में नहीं आए।
Gihatagan niya ang hari ug 120 ka talent nga bulawan ug daghang pahumot ug mga bililhong bato. Wala nay sama niini kadaghan nga mga pahumot nga gihatag sa rayna sa Sheba ngadto kang Haring Solomon nga nahatag kaniya pag-usab.
10 १० फिर हीराम और सुलैमान दोनों के जहाजी जो ओपीर से सोना लाते थे, वे चन्दन की लकड़ी और मणि भी लाते थे।
Ang mga sulugoon ni Hiram ug ang mga sulugoon ni Solomon, nga nagdala ug mga bulawan gikan sa Ofir, nagdala usab ug mga kahoy nga algum ug bililhong mga bato.
11 ११ राजा ने चन्दन की लकड़ी से यहोवा के भवन और राजभवन के लिये चबूतरे और गायकों के लिये वीणाएँ और सारंगियाँ बनवाईं; ऐसी वस्तुएँ उससे पहले यहूदा देश में न देख पड़ी थीं।
Gamit ang kahoy nga algum, naghimo ang hari ug mga hagdanan alang sa balay ni Yahweh ug alang sa iyang balay, ug mga alpa ug mga lira usab alang sa mga manunugtog. Walay kahoy nga makita sama niini kaniadto sa yuta sa Juda.
12 १२ फिर शेबा की रानी ने जो कुछ चाहा वही राजा सुलैमान ने उसको उसकी इच्छा के अनुसार दिया; यह उससे अधिक था, जो वह राजा के पास ले आई थी। तब वह अपने जनों समेत अपने देश को लौट गई।
Gihatag ni haring Solomon ngadto sa rayna sa Sheba ang tanang butang nga iyang gitinguha, bisan unsa nga gipangayo niya, dugang pa niana nga gidala niya ngadto sa hari. Busa mibiya siya ug mipauli sa iyang kaugalingong yuta, siya ug ang iyang mga sulugoon.
13 १३ जो सोना प्रतिवर्ष सुलैमान के पास पहुँचा करता था, उसका तौल छः सौ छियासठ किक्कार था।
Karon ang kabug-aton sa mga bulawan nga ginahatag kang Solomon sa usa ka tuig mokabat ug 666 ka talent nga bulawan,
14 १४ यह उससे अधिक था जो सौदागर और व्यापारी लाते थे; और अरब देश के सब राजा और देश के अधिपति भी सुलैमान के पास सोना-चाँदी लाते थे।
wala pay labot ang bulawan nga gidala sa mga tigbaylo ug mga tigpatigayon. Nagdala usab ug mga bulawan ug mga plata ngadto kang Solomon ang tanang mga hari sa Arabia ug ang mga gobernador sa nasod.
15 १५ राजा सुलैमान ने सोना गढ़ाकर दो सौ बड़ी-बड़ी ढालें बनवाईं; एक-एक ढाल में छः छः सौ शेकेल गढ़ा हुआ सोना लगा।
Naghimo si haring Solomon ug 200 ka mga dagkong taming nga bulawan gikan sa gidukdok nga bulawan. 600 ka shekel nga bulawan ang nagamit sa matag usa niini.
16 १६ फिर उसने सोना गढ़ाकर तीन सौ छोटी ढालें और भी बनवाईं; एक-एक छोटी ढाल में तीन सौ शेकेल सोना लगा, और राजा ने उनको लबानोन के वन नामक महल में रख दिया।
Nagbuhat usab siya ug 300 ka mga taming gikan sa gidukdok nga bulawan. Tulo ka mina nga bulawan ang nagamit sa matag taming; gibutang kini sa hari ngadto sa Palasyo sa Kalasangan sa Lebanon.
17 १७ राजा ने हाथी दाँत का एक बड़ा सिंहासन बनाया और शुद्ध सोने से मढ़ाया।
Unya naghimo ang hari ug bantogang trono gamit ang tango ug gisapawan kini ug lunsay nga bulawan.
18 १८ उस सिंहासन में छः सीढ़ियाँ और सोने का एक पावदान था; ये सब सिंहासन से जुड़े थे, और बैठने के स्थान के दोनों ओर टेक लगी थी और दोनों टेकों के पास एक-एक सिंह खड़ा हुआ बना था।
Adunay unom ka ang-ang sa hagdanan padulong sa trono, ug adunay lingin sa luyo nga bahin sa ibabaw sa trono. Adunay patonganan ug kamot sa matagkilid sa lingkoranan, ug duha ka mga liyon nga nagtindog sa kilid sa patonganan ug kamot.
19 १९ छहों सीढ़ियों के दोनों ओर एक-एक सिंह खड़ा हुआ बना था, वे सब बारह हुए। किसी राज्य में ऐसा कभी न बना।
Napulo ug duha ka mga liyon ang nagtindog sa mga ang-ang sa hagdanan, nag-atbangay kini sa matag usa sa unom ka ang-ang sa hagdanan. Walay trono nga sama niini sa bisan asa nga gingharian.
20 २० राजा सुलैमान के पीने के सब पात्र सोने के थे, और लबानोन के वन नामक महल के सब पात्र भी शुद्ध सोने के थे; सुलैमान के दिनों में चाँदी का कोई मूल्य न था।
Bulawan ang tanang kopa ni Haring Solomon, ug lunsay nga bulawan ang tanang kopa didto sa Balay sa Kalasangan sa Lebanon. Walay plata tungod kay giila nga dili bililhon ang plata sa mga adlaw ni Solomon.
21 २१ क्योंकि हीराम के जहाजियों के संग राजा के जहाज तर्शीश को जाते थे, और तीन-तीन वर्ष के बाद तर्शीश के ये जहाज सोना, चाँदी, हाथी दाँत, बन्दर और मोर ले आते थे।
Adunay mga barko ang hari diha sa dagat, uban sa mga barko ni Hiram. Makausa sa tulo ka tuig kargahan ang mga barko ug mga bulawan, mga plata, ug mga tango, ug lakip na usab ang mga aliwas ug mga unggoy.
22 २२ अतः राजा सुलैमान धन और बुद्धि में पृथ्वी के सब राजाओं से बढ़कर हो गया।
Busa milabaw si Haring Solomon sa tanang mga hari sa kalibotan diha sa bahandi ug kaalam.
23 २३ पृथ्वी के सब राजा सुलैमान की उस बुद्धि की बातें सुनने को जो परमेश्वर ने उसके मन में उपजाई थीं उसका दर्शन करना चाहते थे।
Nangita ang tibuok kalibotan sa presensya ni Solomon aron maminaw sa iyang kaalam, nga gibutang sa Dios sa iyang kasingkasing.
24 २४ वे प्रतिवर्ष अपनी-अपनी भेंट अर्थात् चाँदी और सोने के पात्र, वस्त्र-शस्त्र, सुगन्ध-द्रव्य, घोड़े और खच्चर ले आते थे।
Kadtong miduaw nagdala ug mga gasa, mga panaksan nga plata ug bulawan, mga bisti, hinagiban, ug mga pahumot, lakip na usab ang mga kabayo ug mga mula, sa matag tuig.
25 २५ अपने घोड़ों और रथों के लिये सुलैमान के चार हजार घुड़साल और बारह हजार घुड़सवार भी थे, जिनको उसने रथों के नगरों में और यरूशलेम में राजा के पास ठहरा रखा।
Adunay 4, 000 ka mga kuwadra si Solomon alang sa iyang mga kabayo ug mga karwahe, ug 12, 000 ka mga tigkabayo, nga gipahiluna niya sa siyudad sa mga karwahe ug uban kaniya didto sa Jerusalem.
26 २६ वह फरात से पलिश्तियों के देश और मिस्र की सीमा तक के सब राजाओं पर प्रभुता करता था।
Nagdumala siya sa tanang mga hari gikan sa Suba sa Eufrates paingon sa yuta sa mga Filistihanon, ug ngadto sa utlanan sa Ehipto.
27 २७ राजा ने ऐसा किया कि बहुतायत के कारण यरूशलेम में चाँदी का मूल्य पत्थरों का सा और देवदार का मूल्य नीचे के देश के गूलरों का सा हो गया।
Adunay mga plata ang hari didto sa Jerusalem, sama kadaghan sa mga bato diha sa yuta. Gipadaghan niya ang kahoy nga sedro sama sa mga kahoy nga sikomoro sa kapatagan.
28 २८ लोग मिस्र से और अन्य सभी देशों से सुलैमान के लिये घोड़े लाते थे।
Nagdala sila ug mga kabayo alang kang Solomon gikan sa Ehipto ug gikan sa tanang kayutaan.
29 २९ आदि से अन्त तक सुलैमान के और सब काम क्या नातान नबी की पुस्तक में, और शीलोवासी अहिय्याह की नबूवत की पुस्तक में, और नबात के पुत्र यारोबाम के विषय इद्दो दर्शी के दर्शन की पुस्तक में नहीं लिखे हैं?
Alang sa ubang mga butang mahitungod kang Solomon, sa sinugdanan ug sa kataposan, wala ba kini nahisulat sa Kasaysayan ni Natan nga Propeta, sa Panagna ni Ahia nga taga-Shilo, ug sa Mga Panan-awon ni Ido ang Tigpanagna mahitungod kang Jeroboam nga anak nga lalaki ni Nebat?
30 ३० सुलैमान ने यरूशलेम में सारे इस्राएल पर चालीस वर्ष तक राज्य किया।
Naghari si Solomon sa Jerusalem sa tibuok Israel sulod sa 40 ka tuig.
31 ३१ फिर सुलैमान अपने पुरखाओं के संग जा मिला और उसको उसके पिता दाऊद के नगर में मिट्टी दी गई; और उसका पुत्र रहबाम उसके स्थान पर राजा हुआ।
Mipahulay siya uban sa iyang mga katigulangan ug gilubong siya sa katawhan didto sa siyudad sa iyang amahan nga si David. Nahimong hari si Rehoboam, ang iyang anak nga lalaki, puli sa iyang dapit.