< न्यायियों 1 >
1 यहोशू की मृत्यु के बाद इस्राएलियों ने याहवेह से यह प्रश्न किया, “कनानियों से युद्ध करने सबसे पहले किसका जाना सही होगा?”
Yosiua da bogobeba: le, Isala: ili fi dunu ilia da Hina Godema amane adole ba: i, “Ninia fi habo da bisili Ga: ina: ne dunuma doagala: ma: bela: ?”
2 याहवेह ने उत्तर दिया, “सबसे पहले यहूदाह जाएगा; यह याद रहे कि यह जगह मैंने उसके अधिकार में दे दी है.”
Hina Gode da bu adole i, “Yuda fi da bisili doagala: musa: masunu da defea. Ilia da amo soge amoma ouligisu esaloma: ne, Na da hamomu.”
3 यहूदाह वंशजों ने अपने भाई शिमओन वंशजों से कहा, “हमें दी गई जगह में आ जाओ, कि हम कनानियों से युद्ध करें तथा समय आने पर मैं तुम्हें दी गई जगह में आकर युद्ध करूंगा.” शिमओन वंशज इसके लिए राज़ी हो गये.
Yuda fi dunu da Simiane dunu ilima amane sia: i, “Ania da soge anima ilegei amogai wa: i asili, Ga: ina: ne dunuma gegemu. Amalalu, ninia da dili sigi asili, soge da dilima ilegei amoga doagala: musa: masunu.”
4 यहूदाह वंशजों ने आक्रमण किया और याहवेह ने कनानी और परिज्ज़ी उनके अधीन कर दिए, बेज़ेक में उन्होंने दस हज़ार सैनिकों को मार गिराया.
Amaiba: le, Simiane fi amola Yuda fi da gilisili gegemusa: asi. Hina Gode da ela fidibiba: le, ela da Ga: ina: ne dunu amola Belisaide dunu ili hasalasi. Ilia da Bisege moilaiga 10,000 dunu agoane fane legei dagoi.
5 बेज़ेक में उन्होंने अदोनी-बेज़ेक से युद्ध किया और कनानियों तथा परिज्ज़ियों को मार दिया;
Amogai, ilia da hina bagade Adounaibisege ba: le, ema gegei.
6 मगर अदोनी-बेज़ेक भाग निकला, उन्होंने उसका पीछा किया, उसे पकड़ लिया और उसके हाथों और पैरों के अंगूठे काट दिए.
E da hobea: i, be ilia da ema fa: no bobogele, gagulaligi. Ilia da ea lobo bi amola emo bi damuni fasi dagoi.
7 अदोनी-बेज़ेक ने उनसे कहा, “सत्तर राजा, जिनके हाथ-पैर के अंगूठे काट दिए गए होते थे, मेरी मेज़ की चूर-चार इकट्ठा करते थे. परमेश्वर ने मेरे द्वारा किए गए काम का बदला मुझे दे दिया है.” वे उसे येरूशलेम ले आए, जहां उसकी मृत्यु हो गई.
Adounaibisege da amane sia: i, “Na da hina bagade70agoane ilia lobo bi amola emo bi damuni fasili, ilia da na ha: i manu fafai haguduga daladaloba nasu. Na da ilima hamoi defele, wali Gode da nama hamoi dagoi.” Ilia da e Yelusaleme moilai bai bagadega oule asili, amola amogai e da bogoi dagoi.
8 तब यहूदाह गोत्रजों ने येरूशलेम पर हमला किया, उसे अपने अधीन कर लिया, उसके निवासियों को तलवार से मार दिया और नगर में आग लगा दी.
Yuda fi dunu da Yelusaleme moilai bai bagade amo doagala: le, suguli lai dagoi. Ilia da dunu huluane medole legele, moilai amo laluga ulagisi dagoi.
9 इसके बाद यहूदाह गोत्रज उन कनानियों से युद्ध करने निकल पड़े, जो नेगेव के पहाड़ी इलाकों में तथा तराई में रह रहे थे.
Amalalu, ilia da Ga: ina: ne dunu (amo da agolo soge, goumi fonobahadi soge amola hafoga: i soge gagoe (south) dialu amo ganodini esalu), ilima doagala: musa: asi.
10 सो यहूदाह ने उन कनानियों पर हमला कर दिया, जो हेब्रोन में रह रहे थे. हेब्रोन का पुराना नाम किरयथ-अरबा था. उन्होंने शेशाइ, अहीमान और तालमाई को हरा दिया.
Ilia da Ga: ina: ne dunu amo da Hibalone moilai bai bagade (ea musa: dio da Gilia: de Aba) amo ganodini esalu amoga doagala: musa: wa: i asi. Amogawi, ilia da Sisai sosogo fi, Ahaima: ne sosogo fi amola Da: lamai sosogo fi, ili hasasali.
11 इसके बाद वे वहां से दबीर निवासियों की ओर बढ़े; दबीर का पुराना नाम किरयथ-सेफेर था.
Amalalu, Yuda fi dunu da Dibe moilai bai bagade (amo esoga Dibe ea dio da Gilia: de Sifa) amoga doagala: musa: wa: i asi.
12 कालेब ने घोषणा की, “जो कोई किरयथ-सेफेर पर आक्रमण करके उसे अपने अधीन कर लेगा, मैं उसका विवाह अपनी पुत्री अक्सा से कर दूंगा.”
Yuda dunu afae ea dio amo Ga: ilebe da amane sia: i, “Nowa dunu da Gilia: de Sifa moilai bai bagade fi ili hasalasisia, na da nadiwi A: igasa: ema imunu.”
13 कालेब के छोटे भाई केनज़ के पुत्र ओथनीएल ने किरयथ-सेफेर को अधीन कर लिया, तब कालेब ने उसे अपनी पुत्री अक्सा उसकी पत्नी होने के लिए दे दी.
Ga: ilebe eya Gina: se amo ea mano Odeniele da amo moilai amo hasali dagoi. Amaiba: le, Ga: ilebe da idiwi A: igasa: , ea lama: ne i dagoi.
14 विवाह होने के बाद जब अक्सा अपने पति से बात कर रही थी, उसने उसे अपने पिता से एक खेत मांगने के लिए कहा. जब वह अपने गधे पर से उतर गई, तब कालेब ने उससे पूछा, “तुम्हें क्या चाहिए?”
Uda lamu eso amoga, Odeniele da A: igasa: ema e da ea edama soge edegema: ne ha: giwane sia: i dagoi. A: igasa: da dougi da: iya fila heda: i amoga aligila sa: ili, Ga: ilebe da ema, “Di da adi lamu?” amane sia: i.
15 उसने उत्तर दिया, “मुझे आपके आशीर्वाद की ज़रूरत है! जैसे आप मुझे नेगेव क्षेत्र दे ही चुके हैं, और यदि हो सके तो वैसे मुझे जल के सोते भी दे दीजिए.” तब कालेब ने उसे ऊपर का सोता, नीचे का सोता दोनों दे दिया.
A: igasa: da bu adole i, “Na da dima gu hano lamu galebe. Soge amo di da nama i, da hafoga: i soge amo ganodini diala.” Amaiba: le, Ga: ilebe da ema agoloa gado amola umia gudu gu hano ema i dagoi.
16 मोशेह के ससुर के वंशज अर्थात् केनीवासी खजूर वृक्षों के नगर से यहूदिया के लोगों के साथ यहूदिया के निर्जन प्रदेश के इलाके में चले गए. यह जगह अराद के पास दक्षिण में है. वे वहां के निवासियों के साथ ही बस गए.
Mousese aowa (Ginaide dunu) amo egaga fi dunu da Yuda dunu sigi Yeligou moilai bai bagade (amo ganodini gumudi sala bagohame ba: i) amo fisili, asili wadela: i hafoga: i sogebi ea dio amo A: ila: de (Yuda soge amo ganodini) A: malege dunu amola gilisili esalu.
17 तब यहूदाह वंशजों ने अपने भाई शिमओन वंशजों के साथ जाकर सेफथ में निवास कर रहे कनानियों को मार दिया, और नगर का पूरा विनाश कर दिया. सो इस नगर का नाम होरमाह पड़ गया.
Yuda fi dunu da Simiane fi dunu amola gilisili wa: le asili, Ga: ina: ne dunu Sifa: de moilaiga fi dunu amo doagala: le, hasali. Ilia da amo moilai gagabusu aligima: ne ilegele, wadela: lesi dagoi. Amola ilia amoma dio gaheabolo asuli, amo Homa.
18 यहूदाह ने अज्जाह, अश्कलोन तथा एक्रोन नगरों को इनकी सीमा सहित अपने अधीन कर लिया.
19 याहवेह यहूदाह की ओर थे, उन्होंने पहाड़ी इलाके को अपने अधीन कर लिया; किंतु वे घाटी के रहनेवालों को निकाल न सके, क्योंकि उनके पास लोहे के रथ थे.
Hina Gode da Yuda dunu fidibiba: le, ilia da agolo soge huluane suguli lai dagoi. Be moilai bai bagade amo Ga: isa, A:siegelone, Egelone amola soge amo moilai bai bagade sisiga: i, ilia da hame suguli lai. Amo moilai dunu fi hano wayabo bega: esalu, da ouli sa: liode bagohame gagui. Amaiba: le, Isala: ili dunu da amo fi dunu gadili sefasimu hamedei ba: i.
20 उन्होंने कालेब को हेब्रोन दे दिया, जैसी मोशेह ने उनसे प्रतिज्ञा की थी. कालेब ने वहां से अनाक के तीन पुत्रों को खदेड़ दिया था.
Mousese ea sia: i defele, ilia da Hibalone moilai bai bagade amo Ga: ilebema i dagoi. Ga: ilebe da amo moilaiga A: ina: ge egaga fi udiana galu, amo gadili sefasi.
21 मगर बिन्यामिन के वंशजों ने येरूशलेम में रह रहे यबूसियों को वहां से नहीं निकाला. परिणामस्वरूप यबूसी आज तक बिन्यामिन के वंशजों के साथ येरूशलेम में ही रह रहे हैं.
Be Bediamini fi dunu da Yebiusaide dunu Yelusaleme moilai bai bagade amo ganodini esalu, hame sefasi. Amola wali eso, Yebiusaide dunu amola Bediamini fi dunu da Yelusaleme moilai bai bagade amo ganodini gilisili esala.
22 इसी तरह योसेफ़ के परिवार ने बेथेल पर हमला कर दिया. याहवेह उनकी ओर थे.
Ifala: ime fi dunu amola Ma: na: se fi dunu da Bedele moilai (amo esoga, ea dio da Lase) amoma doagala: musa: wa: i asi. Hina Gode da ili fidi. Ilia desega ahoasu dunu asunasi.
23 योसेफ़ के परिवार ने बेथेल का भेद लिया. बेथेल नगर का पुराना नाम लूज़ था.
24 भेद लेने गए जासूसों ने नगर से बाहर आ रहे एक व्यक्ति को देखा. उन्होंने उससे विनती की, “कृपया हमें नगर में जाने का रास्ता दिखाएं. हम तुम पर कृपा करेंगे.”
Ilia da dunu afae Bedele moilai fisili ahoanebe ba: i. Ilia da ema amane sia: i, “Di da Bedele moilai ganodini golili sa: imu logo ninima olelesea, ninia da dima se hame imunu.”
25 सो उसने उन्हें नगर में जाने का रास्ता दिखा दिया. उन्होंने पूरे नगर को तलवार से मार दिया, मगर उस व्यक्ति और उसके परिवार को छोड़ दिया.
Amaiba: le, e da golili sa: imu logo ilima olelei. Ifala: ime dunu amola Ma: na: se dunu ilia da dunu, uda amola mano huluane amo moilai ganodini esalu, amo medole legei dagoi. Be ilia da dunu amo da ilima logo olelei, amola ea sosogo fi hame fane legei.
26 वह व्यक्ति हित्तियों के देश में चला गया, जहां एक नगर बसाया गया, जिसका नाम उसने लूज़ रखा, जिसे आज तक इसी नाम से जाना जाता है.
Fa: no, e da Hidaide sogega asili amogai moilale fi. Amoga e da Lase dio asuli amola amo dio da amo moilai bai bagade ea dio wali diala.
27 मगर मनश्शेह ने न तो बेथ-शान और इसके गांवों को अपने अधीन कर लिया और न ही तानख और इसके गांवों को, न दोर तथा इसके निवासियों और इसके गांवों को, न इब्लीम और इसके निवासियों और गांवों को, न मगिद्दो और इसके निवासियों और गांवों को. इस कारण कनानी निडर होकर उस देश में रहते रहे.
Ma: na: se fi da dunu amo da moilai bai bagade amo Bede Sia: ne, Da: inage, Do, Ibilia: me, Megidoa amola eno gadenene moilai amo ganodini esalu hame sefasi. Be Ga: ina: ne dunu da amo moilai bai bagade ganodini esalu.
28 तब वह समय भी आया, जब इस्राएली सामर्थ्यी हो गए. तब उन्होंने कनानियों को जबरन मजदूरी पर तो लगा दिया और उन्हें पूरी रीति से न निकाला.
Be Isala: ili dunu ilia gasa heda: le, ilia da amo Ga: ina: ne dunu ilia udigili hawa: hamosu dunu hamoma: ne logei. Be ilia da amo dunu huluane gadili hame sefasi.
29 गेज़ेर में रह रहे कनानियों को एफ्राईम के वंशजों ने नहीं निकाला. इस कारण कनानी गेज़ेर में उन्हीं के बीच रहते रहे.
Ifala: ime fi dunu da Ga: ina: ne dunu amo Gise moilai bai bagade ganodini esalu, amo gadili hame sefasi. Amaiba: le, Ga: ina: ne da Ifala: ime dunu amola gilisili esalebe ba: i.
30 ज़ेबुलून ने कितरोनवासियों को नहीं निकाला और न नहलोलवासियों को, इस कारण कनानी उनके बीच में रहते रहे और उन्हें जबरन मज़दूर बनना पड़ा.
Sebiulane fi dunu da dunu amo da Gidalone moilai bai bagade amola Na: ihalale moilai bai bagade amo ganodini esalu, gadili hame sefasi. Amaiba: le, amo moilai bai bagade ganodini, Ga: ina: ne dunu da Isala: ili dunu gilisili esalu, amola ilia da Isala: ili dunu ilia udigili sesele hawa: hamosu dunu agoane esalu.
31 आशेर ने न तो अक्को के, न सीदोन के, न अहलाब के, न अकज़ीब के, न हेलबा के, न अफेक के, न रेहोब के निवासियों को निकाला.
A: sie fi dunu da dunu amo da A: gou, Saidone, Ala: be, A:gasibi, Heleba, A:ifege amola Lihoube amo moilai bai bagade ganodini esalu, hame sefasi.
32 इस कारण अशेरी कनानियों के बीच में ही रहते रहे, जो इस क्षेत्र के मूल निवासी थे. उन्हें बाहर निकाला ही न गया था.
Be A: sie fi dunu da Ga: ina: ne dunu gadili hame sefasiba: le, amo dunu gilisili esalebe ba: i.
33 नफताली ने बेथ-शेमेश के निवासियों को नहीं निकाला, और न ही बेथ-अनात के निवासियों को. वे कनानियों के बीच में ही रहते रहे, जो इस देश के मूल निवासी थे. बेथ-शेमेश तथा बेथ-अनात के निवासी उनके लिए जबरन मज़दूर होकर रह गए.
Na: fadalai fi dunu da dunu amo da Bede Semese moilai bai bagade amola Bede A: ina: de moilai bai bagade amo ganodini esalu, hame sefasi. Be Na: fadalai fi dunu da amo Ga: ina: ne dunu gilisili esalu, amo da ilia udigili sesele hawa: hamosu dunu hamoi dagoi.
34 इसके बाद अमोरियों ने दान के वंशजों को पहाड़ी इलाके में रहने के लिए मजबूर कर दिया, क्योंकि अमोरियों ने उन्हें घाटी में प्रवेश करने ही न दिया.
Be A: moulaide dunu da Isala: ili fi afadafa (amo da Da: ne) ilia noga: i umi sogega misunu logo ga: i dagoi. Amola Da: ne fi dunu da agolo sogega esalu.
35 अमोरी अय्जालोन तथा शआलबीम में हेरेस पर्वत पर जबरन रहते रहे, मगर जब योसेफ़ के वंशज सामर्थ्यी हो गए, तब इन्हें भी जबरन उनका मज़दूर हो जाना पड़ा.
Amola A: moulaide dunu da mae fisili, moilai amo A: idialone, Sia: ilibimi amola Hilese Goumi amoga esalu. Be Ifala: ime fi amola Ma: na: se fi da ilima ouligisu esalebe ba: i amola ilia da amo Isala: ili fi ilia udigili hawa: hamonanu.
36 अमोरियों की सीमा अक्रब्बीम की चढ़ाई से शुरू होकर सेला होते हुए ऊपर की ओर बढ़ती है.
Sila moilai bai bagadega gagoedi (north), Idomaide dunu fi ilia soge alalo da A: gala: bimi goumi adobo gigadofa ahoasu amodili asi.