< מִשְׁלֵי 1 >
משלי שלמה בן דוד מלך ישראל׃ | 1 |
Israil padishahi Dawutning oghli Sulaymanning pend-nesihetliri: —
לדעת חכמה ומוסר להבין אמרי בינה׃ | 2 |
Bu pend-nesihetler sanga eqil-paraset, edep-exlaqni ögitip, séni ibretlik sözlerni chüshinidighan qilidu;
לקחת מוסר השכל צדק ומשפט ומישרים׃ | 3 |
sanga danaliq, heqqaniyliq, pem-paraset we durusluqning yolyoruq-terbiyisini qobul qilduridu.
לתת לפתאים ערמה לנער דעת ומזמה׃ | 4 |
Bu [pend-nesihetler] nadanlarni zérek qilip, yashlarni bilimlik we sezgür qilidu;
ישמע חכם ויוסף לקח ונבון תחבלות יקנה׃ | 5 |
bulargha qulaq sélishi bilen danalar bilimini ashuridu, yorutulghan kishiler téximu dana meslihetke érishidu,
להבין משל ומליצה דברי חכמים וחידתם׃ | 6 |
shundaqla pend-nesihetler hem temsillerning menisini, danishmenlerning hékmetliri hem tilsim sözlirini chüshinidighan qilinidu.
יראת יהוה ראשית דעת חכמה ומוסר אוילים בזו׃ | 7 |
Perwerdigardin qorqush bilimning bashlinishidur; Exmeqler danaliqni we terbiyini közge ilmaydu.
שמע בני מוסר אביך ואל תטש תורת אמך׃ | 8 |
I oghlum, atangning terbiyisige qulaq sal, anangning söz-nesihetidin ayrilma;
כי לוית חן הם לראשך וענקים לגרגרתיך׃ | 9 |
chünki ular séning béshinggha taqalghan gül chembirek, boynunggha ésilghan marjan bolidu.
בני אם יפתוך חטאים אל תבא׃ | 10 |
I oghlum, yamanlar séni azdursa, ulargha egeshmigin.
אם יאמרו לכה אתנו נארבה לדם נצפנה לנקי חנם׃ | 11 |
Eger ular: — Yür, tuzaq qurup adem öltüreyli; Yoshuruniwélip, birer bigunah kelgende urayli!
נבלעם כשאול חיים ותמימים כיורדי בור׃ (Sheol ) | 12 |
Tehtisaradek ularni yutuwéteyli, Saq bolsimu, hanggha chüshkenlerdek ularni yiqitayli; (Sheol )
כל הון יקר נמצא נמלא בתינו שלל׃ | 13 |
Ulardin xilmuxil qimmetlik mal-dunyagha ige bolup, Öylirimizni olja bilen toldurimiz.
גורלך תפיל בתוכנו כיס אחד יהיה לכלנו׃ | 14 |
Biz bilen shérik bol, Hemyanimiz bir bolsun, dése, —
בני אל תלך בדרך אתם מנע רגלך מנתיבתם׃ | 15 |
I oghlum, ulargha yoldash bolma, Özüngni ularning izidin néri qil!
כי רגליהם לרע ירוצו וימהרו לשפך דם׃ | 16 |
Chünki ularning putliri rezillikke yügüridu, Qolini qan qilish üchün aldiraydu.
כי חנם מזרה הרשת בעיני כל בעל כנף׃ | 17 |
Herqandaq uchar qanat tuyup qalghanda tuzaq qoyush bikar awarichiliktur;
והם לדמם יארבו יצפנו לנפשתם׃ | 18 |
Lékin bular del öz qénini töküsh üchün saqlaydu; Öz janlirigha zamin bolushni kütidu.
כן ארחות כל בצע בצע את נפש בעליו יקח׃ | 19 |
Nepsi yoghinap ketken herbir ademning yollirining aqiwiti mana shundaq; [Haram mal-dunya] öz igilirining jénini alidu.
חכמות בחוץ תרנה ברחבות תתן קולה׃ | 20 |
[Büyük] danaliq kochida ochuq-ashkara xitab qilmaqta, Chong meydanlarda sadasini anglatmaqta.
בראש המיות תקרא בפתחי שערים בעיר אמריה תאמר׃ | 21 |
Kocha doqmushlirida ademlerni chaqirmaqta, Sheher derwazilirida sözlirini jakarlimaqta: —
עד מתי פתים תאהבו פתי ולצים לצון חמדו להם וכסילים ישנאו דעת׃ | 22 |
I saddilar, qachan’ghiche mushundaq nadanliqqa bérilisiler? Mesxire qilghuchilar qachan’ghiche mesxiriliktin huzur alsun? Exmeqler qachan’ghiche bilimdin nepretlensun?!
תשובו לתוכחתי הנה אביעה לכם רוחי אודיעה דברי אתכם׃ | 23 |
Tenbihlirimge qulaq sélip mangghan yolunglardin yan’ghan bolsanglar idi! Rohimni silerge töküp bérettim, Sözlirimni silerge bildürgen bolattim.
יען קראתי ותמאנו נטיתי ידי ואין מקשיב׃ | 24 |
Lékin chaqirsam, anglimidinglar; Qolumni uzartsam, héchqaysinglar qarimidinglar.
ותפרעו כל עצתי ותוכחתי לא אביתם׃ | 25 |
Nesihetlirimning hemmisige perwa qilmidinglar, Tenbihimni anglashni qilche xalimidinglar.
גם אני באידכם אשחק אלעג בבא פחדכם׃ | 26 |
Shunga, béshinglargha balayi’qaza kelgende külimen, Wehime silerge yétishi bilen mesxire qilimen.
בבא כשאוה פחדכם ואידכם כסופה יאתה בבא עליכם צרה וצוקה׃ | 27 |
Halaket élip kelgen wehime üstünglerge chüshkende, Weyranchiliq silerge quyuntazdek kelgende, Siler éghir qayghugha we azabqa muptila bolghininglarda —
אז יקראנני ולא אענה ישחרנני ולא ימצאנני׃ | 28 |
U chaghda mushu kishiler mendin ötünüp chaqiridu, Men perwa qilmaymen, Méni telmürüp izdisimu, tapalmaydu.
תחת כי שנאו דעת ויראת יהוה לא בחרו׃ | 29 |
Ular bilimge nepretlen’ginidin, Perwerdigardin eyminishni tallimighinidin,
לא אבו לעצתי נאצו כל תוכחתי׃ | 30 |
Méning nesihitimni qilche qobul qilghusi yoqluqidin, Tenbihimgimu perwa qilmighininglardin,
ויאכלו מפרי דרכם וממעצתיהם ישבעו׃ | 31 |
Ular öz béshini yeydu, Öz qestliridin toluq azab tartidu;
כי משובת פתים תהרגם ושלות כסילים תאבדם׃ | 32 |
Chünki saddilarning yoldin chiqishi öz jénigha zamin bolidu; Exmeqler rahetlik turmushidin özlirini halak qilidu.
ושמע לי ישכן בטח ושאנן מפחד רעה׃ | 33 |
Lékin manga qulaq salghanlar aman-ésen yashaydu, Balayi’qazalardin, ghem-endishlerdin xaliy bolup, xatirjem turidu.