מִשְׁלֵי 1
| משלי שלמה בן דוד מלך ישראל׃ | 1 |
Fakkeenya Solomoon Ilma Daawit, mootii Israaʼel:
| לדעת חכמה ומוסר להבין אמרי בינה׃ | 2 |
Ogummaa fi qajeelfama qabaachuudhaaf, dubbii beekumsa guddaa hubachuudhaaf;
| לקחת מוסר השכל צדק ומשפט ומישרים׃ | 3 |
ogummaadhaan jiraachuudhaan, qajeelummaadhaan, murtii qajeelaa kennuu fi nama wal qixxeessuudhaan qajeelfama argachuudhaaf;
| לתת לפתאים ערמה לנער דעת ומזמה׃ | 4 |
warra waa hin beekneef of eeggannoo kennuudhaaf, dargaggootaaf immoo beekumsaa fi hubannaa kennuudhaaf,
| ישמע חכם ויוסף לקח ונבון תחבלות יקנה׃ | 5 |
ogeeyyiin dhaggeeffatanii barumsa isaanii irratti waa haa dabalatan; warri qalbii qabanis qajeelfama haa argatan;
| להבין משל ומליצה דברי חכמים וחידתם׃ | 6 |
kunis fakkeenyaa fi hiikkaa, jechaa fi hibboo ogeeyyii hubachuudhaaf.
| יראת יהוה ראשית דעת חכמה ומוסר אוילים בזו׃ | 7 |
Waaqayyoon sodaachuun jalqaba ogummaa ti; gowwoonni garuu ogummaa fi adabamuu tuffatu.
| שמע בני מוסר אביך ואל תטש תורת אמך׃ | 8 |
Yaa ilma ko, gorsa abbaa keetii dhaggeeffadhu; barsiisa haadha keetii illee hin gatin.
| כי לוית חן הם לראשך וענקים לגרגרתיך׃ | 9 |
Wanni kun mataa kee miidhagsuudhaaf gonfoo, morma kee bareechuudhaaf immoo faaya siif taʼa.
| בני אם יפתוך חטאים אל תבא׃ | 10 |
Yaa ilma ko, yoo cubbamoonni sossobanii ofitti si harkisan, tole hin jedhiniif.
| אם יאמרו לכה אתנו נארבה לדם נצפנה לנקי חנם׃ | 11 |
Yoo isaan, “Nu wajjin kottu; riphnee dhiiga namaa dhangalaasnaa; nama balleessaa hin qabne galaafachuudhaafis dhokannee eeggannaa;
| נבלעם כשאול חיים ותמימים כיורדי בור׃ (Sheol h7585) | 12 |
kottu akkuma awwaalaa jiraatti isaan liqimsinaa; akkuma warra boolla keessa buufamaniis guutumaan guutuutti isaan liqimsinaa; (Sheol h7585)
| כל הון יקר נמצא נמלא בתינו שלל׃ | 13 |
nu waan gatii qabu kan gosa hundaa ni arganna; manneen keenya illee boojuudhaan guuttanna;
| גורלך תפיל בתוכנו כיס אחד יהיה לכלנו׃ | 14 |
ixaa kee nu wajjin buufadhu; nus korojoo tokko si wajjin qooddannaa” siin jedhan,
| בני אל תלך בדרך אתם מנע רגלך מנתיבתם׃ | 15 |
yaa ilma ko, ati isaan wajjin hin deemin; miilla keetiin karaa isaanii irra illee hin ejjetin;
| כי רגליהם לרע ירוצו וימהרו לשפך דם׃ | 16 |
miilli isaanii cubbuutti ariifataatii; isaan dhiiga dhangalaasuuf jarjaru.
| כי חנם מזרה הרשת בעיני כל בעל כנף׃ | 17 |
Utuma simbirroonni hundi arganuu, kiyyoo buusuun waan gatii hin qabnee dha!
| והם לדמם יארבו יצפנו לנפשתם׃ | 18 |
Namoonni kunneen dhiiguma ofii isaanii riphanii eeggatu; lubbuma ofii isaanii gaadu!
| כן ארחות כל בצע בצע את נפש בעליו יקח׃ | 19 |
Kun dhuma warra qabeenya karaa hamaadhaan argamu duukaa buʼan hundaa ti; wanni akkasii jireenya warra isa argatanii balleessa.
| חכמות בחוץ תרנה ברחבות תתן קולה׃ | 20 |
Ogummaan karaa irratti guddiftee iyyiti; iddoo wal gaʼii uummataattis sagalee ishee ol fudhatti.
| בראש המיות תקרא בפתחי שערים בעיר אמריה תאמר׃ | 21 |
Isheen fiixee daandii irraa iyyiti; karra magaalaa duraas akkana jettee dubbatti:
| עד מתי פתים תאהבו פתי ולצים לצון חמדו להם וכסילים ישנאו דעת׃ | 22 |
“Isin warri homaa hin beekne kun hamma yoomiitti karaa keessan kan faayidaa hin qabne sana jaallattu? Warri namatti qoosan hamma yoomiitti qoosaa sanatti gammadanii gowwoonnis beekumsa jibbu?
| תשובו לתוכחתי הנה אביעה לכם רוחי אודיעה דברי אתכם׃ | 23 |
Mormii koo qalbeeffadhaa; ani yaada koo isinii nan dhangalaasa; dubbii koos isiniifin ibsa.
| יען קראתי ותמאנו נטיתי ידי ואין מקשיב׃ | 24 |
Garuu sababii isin yeroo ani isin waametti diddanii yeroo ani harka balʼifadhetti namni tokko iyyuu na hin dhaggeeffatiniif,
| ותפרעו כל עצתי ותוכחתי לא אביתם׃ | 25 |
waan isin gorsa koo hunda tuffattanii dheekkamsa koo dhagaʼuu diddaniif,
| גם אני באידכם אשחק אלעג בבא פחדכם׃ | 26 |
anis badiisa keessanitti nan kolfa, yeroo balaan isinitti dhufuttis nan qoosa;
| בבא כשאוה פחדכם ואידכם כסופה יאתה בבא עליכם צרה וצוקה׃ | 27 |
yeroo balaan akkuma bubbeetti isin fudhatutti, yeroo badiisni akkuma bubbee hamaatti isin haxaaʼutti, yeroo dhiphinaa fi rakkinni isinitti dhufutti ani isinittan qoosa.
| אז יקראנני ולא אענה ישחרנני ולא ימצאנני׃ | 28 |
“Yeroo sana isaan na waammatu; ani garuu isaan jalaa hin owwaadhu; isaan na barbaadu; garuu na hin argatan.
| תחת כי שנאו דעת ויראת יהוה לא בחרו׃ | 29 |
Isaan waan beekumsa jibbanii Waaqayyoon sodaachuu illee filachuu didaniif,
| לא אבו לעצתי נאצו כל תוכחתי׃ | 30 |
waan gorsa koo fudhachuu didanii dheekkamsa koos tuffataniif,
| ויאכלו מפרי דרכם וממעצתיהם ישבעו׃ | 31 |
isaan gatii karaa isaanii ni nyaatu; buʼaa jalʼina isaaniis ni quufu.
| כי משובת פתים תהרגם ושלות כסילים תאבדם׃ | 32 |
Gowwoota waa dagachuutu isaan balleessaatii; quufni gowwootaa isaanuma balleessa;
| ושמע לי ישכן בטח ושאנן מפחד רעה׃ | 33 |
namni na dhaggeeffatu kam iyyuu garuu nagaadhaan jiraata; inni qabbanaan jiraata; wanni hamaanis isa hin sodaachisu.”
