< מִשְׁלֵי 1 >
משלי שלמה בן דוד מלך ישראל׃ | 1 |
Ama avontafera knare nomanizamofo ke Israeli vahe'mokizmi kini ne' Solomoni, Deviti nemofo krente'ne.
לדעת חכמה ומוסר להבין אמרי בינה׃ | 2 |
Ama knare nomanizamofo ke'mo'a, knare antahi'za neramino, tavumro ante ke nerasmino, taza hinketa oku'ama me'nea kea keta antahita hugahune.
לקחת מוסר השכל צדק ומשפט ומישרים׃ | 3 |
Knare antahintahi neramino, tazeri fatgo nehanigeta, fatgo avu'ava nehuta, fatgo huta refko nehuta, maka vahe'mofona mago avamente knare avu'avara huzmantegahune.
לתת לפתאים ערמה לנער דעת ומזמה׃ | 4 |
Hagi ama ana nanekemo'a, antahi'zama'a omane'nesia vahera knare antahintahi nezamino, ne'mofara antahiza nezaminke'za knare hu'za maka zana refko hugahaze.
ישמע חכם ויוסף לקח ונבון תחבלות יקנה׃ | 5 |
Knare antahintahima eri'nesimo'a, ama nanekea nentahinkeno rempi hunemina, mago'ane ama' antahi'zana e'nerinkeno, antahi ama'ma hania ne'mo'a, avumro kea erigahie.
להבין משל ומליצה דברי חכמים וחידתם׃ | 6 |
Ama nanekemo'a zamaza hina, knare antahintahima eri kene, avame kea antahi ama' nehuta, antahi'zane vahe'mo'zama hu'naza kene, ruzahu ruzahu fraki kea erigahaze.
יראת יהוה ראשית דעת חכמה ומוסר אוילים בזו׃ | 7 |
Anumzamofonku kore hunteno agorga'a manizana, antahi'zama eri'zamofo agafa'a me'ne. Hu'neanagi neginagi vahe'mo'za knare antahi'zane avumro kegura zamagena humigahaze.
שמע בני מוסר אביך ואל תטש תורת אמך׃ | 8 |
Mofavre'nimoke, negafa'ma kavumro kema hania kea amage nentenka, negrerama rempima hugamisia kea ha'ontagio.
כי לוית חן הם לראשך וענקים לגרגרתיך׃ | 9 |
Ana kavumro kemo'a, avasase zanu anunte fetori anteankna nehuno, anankempi pasesu nofi anteankna hugantegahie.
בני אם יפתוך חטאים אל תבא׃ | 10 |
Mofavre'nimoke, kumi vahe'mo'za kefoza huogu kavazuma hanazana, ana kefozana osutfa huo.
אם יאמרו לכה אתנו נארבה לדם נצפנה לנקי חנם׃ | 11 |
Tagrane egeta frakineta hazenkezmi omne vaheku ome zmahamneno hnagenka, ovutfa huo.
נבלעם כשאול חיים ותמימים כיורדי בור׃ (Sheol ) | 12 |
Fri vahe kumamo'ma vahe'ma zamasgahu nevaziankna huta, zamasimuma eri'za mani'naza vahera zamahe frisune. (Sheol )
כל הון יקר נמצא נמלא בתינו שלל׃ | 13 |
Mika zago'amo mareri zantamima zamaheta hanaresuna zantamina refko huta nontifi eri antevi'neteta,
גורלך תפיל בתוכנו כיס אחד יהיה לכלנו׃ | 14 |
musufama erisuna zagoa refko hugamigahunanki, tagrane enoma hanagenka,
בני אל תלך בדרך אתם מנע רגלך מנתיבתם׃ | 15 |
mofavre'nimoke, zamagranena ovutfa huo, zamagrama vanarega ovuo.
כי רגליהם לרע ירוצו וימהרו לשפך דם׃ | 16 |
Na'ankure ame hu'za kumira nehu'za, vahera zamahe'za korana eri neragize.
כי חנם מזרה הרשת בעיני כל בעל כנף׃ | 17 |
Namamo'ma negesigenka krifu anaginte'sanana, ana namamo'a krifufina ohenigeno, krifumo'a amnezankna hugahie.
והם לדמם יארבו יצפנו לנפשתם׃ | 18 |
Anahu kna hu'za, vahe'mo'za ruvahe zamahe'naku hazanagi, zamagra'a zamahe nefrize.
כן ארחות כל בצע בצע את נפש בעליו יקח׃ | 19 |
E'inahu kanteti'ma musufama fenoma erizamo'a, kahe frigahie.
חכמות בחוץ תרנה ברחבות תתן קולה׃ | 20 |
Knare antahintahizamo'a mago a'kna hu'neankino, kama vu'za e'za nehazafi oti'neno kezanetino, vahe atru hu'za nemanizafi ranke huno kezatino kea nehie.
בראש המיות תקרא בפתחי שערים בעיר אמריה תאמר׃ | 21 |
Ana a'mo'a tusi kereso nehaza kamofo atuparegati kezatino, rankumapi ufre kafante mani'neno kea nehie.
עד מתי פתים תאהבו פתי ולצים לצון חמדו להם וכסילים ישנאו דעת׃ | 22 |
Antahiza omane vahe'motma nama'a zupa musena hutma antahizantmi omane vahera manigahaze? Kiza zokago kema knare antahizanku'ma nehzazana, taganetma omanigahafi?
תשובו לתוכחתי הנה אביעה לכם רוחי אודיעה דברי אתכם׃ | 23 |
Nagrama i'oma hugantoa kema amage'ma antesanke'na, nagu'a neramina, knare antahi'zani'a rempi huramigahue.
יען קראתי ותמאנו נטיתי ידי ואין מקשיב׃ | 24 |
Hianagi kema nehugenka antahi nonaminka, kagrite etragote'za nehugenka antahi nonamine.
ותפרעו כל עצתי ותוכחתי לא אביתם׃ | 25 |
Kavumro'ma negantogenka, keni'a nontahinka, osuo huazama nehanku,
גם אני באידכם אשחק אלעג בבא פחדכם׃ | 26 |
ana nona'a kagrite'ma esia hazenkegura, kagiza regahue. Tusi'a hazenke zamo kazeri kagateresige'na, Nagra kagiza regahue.
בבא כשאוה פחדכם ואידכם כסופה יאתה בבא עליכם צרה וצוקה׃ | 27 |
Zahoko'mo hiaza huno hazenke zamo'ma tamazeri agaterenkeno, hankro zaho'mo hiaza huno tinko'mo refitege, hazenke'zamo ene kore'zamo tmagritera egahie.
אז יקראנני ולא אענה ישחרנני ולא ימצאנני׃ | 28 |
Ana hanige'za zamagra zamazama hanugura kezatigahazanagi, nagra kenona huozamigahue. Zamagra nagrikura hakresnazanagi, onagegahaze.
תחת כי שנאו דעת ויראת יהוה לא בחרו׃ | 29 |
Na'ankure zamagra antahi'zama erizankura zamesra hunente'za, Ra Anumzamofona kore hunte zamagesa ontahi'naze.
לא אבו לעצתי נאצו כל תוכחתי׃ | 30 |
Nagrama zamavumro antoankea erinetre'za, zamazeri fatgo huankea amage onte'naze.
ויאכלו מפרי דרכם וממעצתיהם ישבעו׃ | 31 |
E'ina hu'negu zamagrama hu'nesaza zamuzmamofona raga'a nesageno, oku'ma hu'naku retroma hu'nesaza zamavu'zmavamofo nona'a havi miza erigahaze.
כי משובת פתים תהרגם ושלות כסילים תאבדם׃ | 32 |
Antahintahizmi omane vahe'mokizmia, neginagi zamavu'zmavamo zamahe nefrinkeno, knare hu'none hu'zama hanaza zamo, zamahe frigahie.
ושמע לי ישכן בטח ושאנן מפחד רעה׃ | 33 |
Hianagi aza'o nagri kema antahisimo'a, hazenke e'ori knare huno nemanino, havizankura korora osu mani fru huno manigahie.