מִשְׁלֵי 8

1 הלא חכמה תקרא ותבונה תתן קולה׃

Je, hekima haitani? Je, ufahamu hapazi sauti?

2 בראש מרומים עלי דרך בית נתיבות נצבה׃

Juu ya miinuko karibu na njia, penye njia panda, ndipo asimamapo;

3 ליד שערים לפי קרת מבוא פתחים תרנה׃

kando ya malango yaelekeayo mjini, kwenye maingilio, hulia kwa sauti kubwa, akisema:

4 אליכם אישים אקרא וקולי אל בני אדם׃

“Ni ninyi wanaume, ninaowaita; ninapaza sauti yangu kwa wanadamu wote.

5 הבינו פתאים ערמה וכסילים הבינו לב׃

Ninyi ambao ni wajinga, pateni akili; ninyi mlio wapumbavu, pateni ufahamu.

6 שמעו כי נגידים אדבר ומפתח שפתי מישרים׃

Sikilizeni, kwa maana nina mambo muhimu ya kusema; ninafungua midomo yangu kusema lililo sawa.

7 כי אמת יהגה חכי ותועבת שפתי רשע׃

Kinywa changu husema lililo kweli, kwa maana midomo yangu huchukia uovu.

8 בצדק כל אמרי פי אין בהם נפתל ועקש׃

Maneno yote ya kinywa changu ni haki; hakuna mojawapo lililopotoka wala ukaidi.

9 כלם נכחים למבין וישרים למצאי דעת׃

Kwa wenye kupambanua yote ni sahihi; hayana kasoro kwa wale wenye maarifa.

10 קחו מוסרי ואל כסף ודעת מחרוץ נבחר׃

Chagua mafundisho yangu badala ya fedha, maarifa badala ya dhahabu safi,

11 כי טובה חכמה מפנינים וכל חפצים לא ישוו בה׃

kwa maana hekima ina thamani kuliko marijani na hakuna chochote unachohitaji kinacholingana naye.

12 אני חכמה שכנתי ערמה ודעת מזמות אמצא׃

“Mimi hekima, nakaa pamoja na busara; ninamiliki maarifa na busara.

13 יראת יהוה שנאת רע גאה וגאון ודרך רע ופי תהפכות שנאתי׃

Kumcha Bwana ni kuchukia uovu; ninachukia kiburi na majivuno, tabia mbaya na mazungumzo potovu.

14 לי עצה ותושיה אני בינה לי גבורה׃

Ushauri na hukumu sahihi ni vyangu; nina ufahamu na nina nguvu.

15 בי מלכים ימלכו ורוזנים יחקקו צדק׃

Kwa msaada wangu wafalme hutawala na watawala hutunga sheria zilizo za haki,

16 בי שרים ישרו ונדיבים כל שפטי צדק׃

kwa msaada wangu wakuu hutawala, na wenye vyeo wote watawalao dunia.

17 אני אהביה אהב ומשחרי ימצאנני׃

Nawapenda wale wanipendao, na wale wanitafutao kwa bidii wataniona.

18 עשר וכבוד אתי הון עתק וצדקה׃

Utajiri na heshima viko kwangu, utajiri udumuo na mafanikio.

19 טוב פריי מחרוץ ומפז ותבואתי מכסף נבחר׃

Tunda langu ni bora kuliko dhahabu safi; kile nitoacho hupita fedha iliyo bora.

20 בארח צדקה אהלך בתוך נתיבות משפט׃

Natembea katika njia ya unyofu katika mapito ya haki,

21 להנחיל אהבי יש ואצרתיהם אמלא׃

nawapa utajiri wale wanipendao na kuzijaza hazina zao.

22 יהוה קנני ראשית דרכו קדם מפעליו מאז׃

“Bwana aliniumba mwanzoni mwa kazi yake, kabla ya matendo yake ya zamani;

23 מעולם נסכתי מראש מקדמי ארץ׃

niliteuliwa tangu milele, tangu mwanzoni, kabla ya dunia kuumbwa.

24 באין תהמות חוללתי באין מעינות נכבדי מים׃

Wakati hazijakuwepo bahari, nilikwishazaliwa, wakati hazijakuwepo chemchemi zilizojaa maji;

25 בטרם הרים הטבעו לפני גבעות חוללתי׃

kabla milima haijawekwa mahali pake, kabla vilima havijakuwepo, nilikwishazaliwa,

26 עד לא עשה ארץ וחוצות וראש עפרות תבל׃

kabla hajaumba dunia wala mashamba yake au vumbi lolote la dunia.

27 בהכינו שמים שם אני בחוקו חוג על פני תהום׃

Nilikuwepo alipoziweka mbingu mahali pake, wakati alichora mstari wa upeo wa macho juu ya uso wa kilindi,

28 באמצו שחקים ממעל בעזוז עינות תהום׃

wakati aliweka mawingu juu na kuziweka imara chemchemi za bahari,

29 בשומו לים חקו ומים לא יעברו פיו בחוקו מוסדי ארץ׃

wakati aliiwekea bahari mpaka wake ili maji yasivunje agizo lake, na wakati aliweka misingi ya dunia.

30 ואהיה אצלו אמון ואהיה שעשעים יום יום משחקת לפניו בכל עת׃

Wakati huo nilikuwa fundi stadi kando yake. Nilijazwa na furaha siku baada ya siku, nikifurahi daima mbele zake,

31 משחקת בתבל ארצו ושעשעי את בני אדם׃

nikifurahi katika dunia yake yote nami nikiwafurahia wanadamu.

32 ועתה בנים שמעו לי ואשרי דרכי ישמרו׃

“Basi sasa wanangu, nisikilizeni; heri wale wanaozishika njia zangu.

33 שמעו מוסר וחכמו ואל תפרעו׃

Sikilizeni mafundisho yangu mwe na hekima; msiyapuuze.

34 אשרי אדם שמע לי לשקד על דלתתי יום יום לשמר מזוזת פתחי׃

Heri mtu yule anisikilizaye mimi, akisubiri siku zote malangoni mwangu, akingoja kwenye vizingiti vya mlango wangu.

35 כי מצאי מצאי חיים ויפק רצון מיהוה׃

Kwa maana yeyote anipataye mimi amepata uzima na kujipatia kibali kutoka kwa Bwana.

36 וחטאי חמס נפשו כל משנאי אהבו מות׃

Lakini yeyote ashindwaye kunipata hujiumiza mwenyewe; na wote wanichukiao mimi hupenda mauti.”