מִשְׁלֵי 8

1 הלא חכמה תקרא ותבונה תתן קולה׃

Githĩ ũũgĩ ndareetana? Githĩ ũtaũku ndaranĩrĩra na mũgambo wake?

2 בראש מרומים עלי דרך בית נתיבות נצבה׃

Njĩra-inĩ kũrĩa gũtũũgĩru, na magomano-inĩ ma njĩra-rĩ, nĩho ũũgĩ arũgamĩte;

3 ליד שערים לפי קרת מבוא פתחים תרנה׃

ningĩ hakuhĩ na ihingo iria cierekeire itũũra inene, o hau matoonyero-inĩ-rĩ, nĩho araanĩrĩra akoiga atĩrĩ:

4 אליכם אישים אקרא וקולי אל בני אדם׃

“Inyuĩ andũ nĩ inyuĩ ndĩreeta; ndĩraanĩrĩra na mũgambo wakwa kũrĩ andũ othe a thĩ.

5 הבינו פתאים ערמה וכסילים הבינו לב׃

Inyuĩ arĩa mũtarĩ na ũũgĩ, gĩai na ũbaarĩrĩri, inyuĩ arĩa akĩĩgu, gĩai na ũtaũku.

6 שמעו כי נגידים אדבר ומפתח שפתי מישרים׃

Thikĩrĩriai, nĩgũkorwo ndĩ na maũndũ ma bata ngwaria; ngũtumũra mĩromo yakwa njarie maũndũ marĩa magĩrĩire.

7 כי אמת יהגה חכי ותועבת שפתי רשע׃

Kanua gakwa kaaragia ũhoro wa ma, nĩgũkorwo mĩromo yakwa nĩĩthũire waganu mũno ta kĩndũ kĩrĩ magigi.

8 בצדק כל אמרי פי אין בהם נפתל ועקש׃

Ciugo ciothe cia kanua gakwa nĩ cia ũthingu; gũtirĩ o na kiugo kĩmwe gĩacio kĩogomu kana gĩa kũhĩtithania.

9 כלם נכחים למבין וישרים למצאי דעת׃

Kũrĩ arĩa makũũranaga maũndũ ciugo ciothe nĩciagĩrĩire; itirĩ mahĩtia kũrĩ arĩa marĩ na ũmenyo.

10 קחו מוסרי ואל כסף ודעת מחרוץ נבחר׃

Thuurai mataaro makwa handũ ha betha, mũthuure ũmenyo handũ ha thahabu ĩrĩa njega mũno,

11 כי טובה חכמה מפנינים וכל חפצים לא ישוו בה׃

nĩgũkorwo ũũgĩ nĩ wa goro gũkĩra ruru iria ndune, na gũtirĩ kĩndũ ũngĩĩrirĩria kĩngĩringithanio naguo.

12 אני חכמה שכנתי ערמה ודעת מזמות אמצא׃

“Niĩ ũũgĩ-rĩ, ndũũranagia na ũbaarĩrĩri; nĩndĩgwatĩire ũmenyo o na gũthugunda maũndũ mega.

13 יראת יהוה שנאת רע גאה וגאון ודרך רע ופי תהפכות שנאתי׃

Gwĩtigĩra Jehova nĩgũthũũra ũũru; nĩthũire mwĩtĩĩo na mwĩtũũgĩrio, na mĩtugo mĩũru na mĩario ya waganu.

14 לי עצה ותושיה אני בינה לי גבורה׃

Kĩrĩra na ũũgĩ wa gũkũũrana maũndũ nĩ ciakwa; niĩ ndĩ na ũtaũku, na ndĩ na ũhoti.

15 בי מלכים ימלכו ורוזנים יחקקו צדק׃

Athamaki mathamakaga nĩ ũndũ wa hinya wakwa nao aathani magathondeka mawatho ma kĩhooto;

16 בי שרים ישרו ונדיבים כל שפטי צדק׃

anene mathamakaga nĩ ũndũ wa hinya wakwa, o ũndũ ũmwe na arĩa othe marĩ igweta arĩa maathanaga gũkũ thĩ.

17 אני אהביה אהב ומשחרי ימצאנני׃

Nĩnyendete arĩa manyendete, nao arĩa manjaragia na kĩyo nĩmanyonaga.

18 עשר וכבוד אתי הון עתק וצדקה׃

Ũtonga na gĩtĩĩo cionekaga harĩ niĩ, o hamwe na ũtonga wa gũtũũra, na ũgaacĩru.

19 טוב פריי מחרוץ ומפז ותבואתי מכסף נבחר׃

Maciaro makwa nĩ mega gũkĩra thahabu ĩrĩa therie; uumithio wakwa nĩũkĩrĩte betha ĩrĩa njega.

20 בארח צדקה אהלך בתוך נתיבות משפט׃

Niĩ thiiaga na njĩra ya ũthingu, ngathiĩra o njĩra-inĩ cia kĩhooto,

21 להנחיל אהבי יש ואצרתיהם אמלא׃

ngĩheaga andũ arĩa manyendete ũtonga, na ngaiyũragia igĩĩna ciao.

22 יהוה קנני ראשית דרכו קדם מפעליו מאז׃

“Jehova aanyũmbire o kĩambĩrĩria-inĩ kĩa wĩra wake, mbere ya mawĩra make ma tene;

23 מעולם נסכתי מראש מקדמי ארץ׃

ndaathuurirwo kuuma tene wa tene, kuuma o kĩambĩrĩria, thĩ ĩtarĩ yagĩa.

24 באין תהמות חוללתי באין מעינות נכבדי מים׃

Rĩrĩa gũtaagĩte maria manene-rĩ, nĩguo ndaciarirwo, o hĩndĩ ĩrĩa gũtaarĩ matherũkĩro maiyũrĩte maaĩ;

25 בטרם הרים הטבעו לפני גבעות חוללתי׃

ndaciarirwo irĩma itanahaandwo harĩa irĩ, na tũrĩma tũtanagĩa,

26 עד לא עשה ארץ וחוצות וראש עפרות תבל׃

we atanoomba thĩ kana ithaka ciayo, o na kana rũkũngũ o ruothe rwa thĩ.

27 בהכינו שמים שם אני בחוקו חוג על פני תהום׃

Niĩ ndaarĩ o kuo hĩndĩ ĩrĩa aathondekire igũrũ na akĩrĩiga handũ ha rĩo, hĩndĩ ĩrĩa eekĩrire rũkiriri rwa kũrĩa kũriku,

28 באמצו שחקים ממעל בעזוז עינות תהום׃

rĩrĩa aahaandire matu kũu igũrũ, na akĩrũmia ithima cia kũrĩa kũriku wega,

29 בשומו לים חקו ומים לא יעברו פיו בחוקו מוסדי ארץ׃

rĩrĩa eekĩrire mũhaka wa iria nĩguo maaĩ matikanae kwagarara watho wake, na rĩrĩa aahandire mĩthingi ya thĩ.

30 ואהיה אצלו אמון ואהיה שעשעים יום יום משחקת לפניו בכל עת׃

Hĩndĩ ĩyo ndaarĩ o hakuhĩ nake ndĩ ta mũbundi mũũgĩ. Ndaaiyũrĩtwo nĩ gĩkeno mũthenya o mũthenya, na ngakenaga hĩndĩ ciothe ndĩ mbere yake,

31 משחקת בתבל ארצו ושעשעי את בני אדם׃

ngakenagĩra thĩ yake yothe, na ngakenagio nĩ andũ othe a thĩ.

32 ועתה בנים שמעו לי ואשרי דרכי ישמרו׃

“Atĩrĩrĩ ariũ akwa, ta thikĩrĩriai; kũrathimwo nĩ arĩa marũmagia njĩra ciakwa.

33 שמעו מוסר וחכמו ואל תפרעו׃

Ta thikĩrĩriai mataaro makwa nĩguo mũhĩge; mũtikamarege.

34 אשרי אדם שמע לי לשקד על דלתתי יום יום לשמר מזוזת פתחי׃

Kũrathimwo nĩ mũndũ ũrĩa ũnjiguaga, agacũthagĩrĩria mĩrango-inĩ yakwa o mũthenya, akanjetagĩrĩra hingĩro-inĩ cia mĩrango yakwa.

35 כי מצאי מצאי חיים ויפק רצון מיהוה׃

Nĩgũkorwo ũrĩa wothe ũgĩte na niĩ nĩ muoyo agĩte naguo, nake akagĩa na agetĩkĩrĩka harĩ Jehova.

36 וחטאי חמס נפשו כל משנאי אהבו מות׃

No ũrĩa wothe ũhĩtanĩtie na niĩ nĩ ũũru eĩkaga; nao arĩa othe maathũire nĩ gĩkuũ mendete.”