< מִשְׁלֵי 6 >
בני אם ערבת לרעך תקעת לזר כפיך׃ | 1 |
Synu mój! jeźlibyś ręczył za przyjaciela twego, a dałbyś obcemu rękę twoję:
נוקשת באמרי פיך נלכדת באמרי פיך׃ | 2 |
Usidliłeś się słowy ust twoich, pojmanyś mowami ust twoich.
עשה זאת אפוא בני והנצל כי באת בכף רעך לך התרפס ורהב רעיך׃ | 3 |
Przetoż uczyń tak, synu mój! a wyzwól się, gdyżeś wpadł w rękę przyjaciela twego; idźże, upokórz się, a nalegaj na przyjaciela twego.
אל תתן שנה לעיניך ותנומה לעפעפיך׃ | 4 |
Nie dawaj snu oczom twoim, ani drzemania powiekom twoim.
הנצל כצבי מיד וכצפור מיד יקוש׃ | 5 |
Wyrwij się jako łani z rąk myśliwca i jako ptak z ręki ptasznika.
לך אל נמלה עצל ראה דרכיה וחכם׃ | 6 |
Idź do mrówki, leniwcze! obacz drogi jej, a nabądź mądrości;
אשר אין לה קצין שטר ומשל׃ | 7 |
Która, choć nie ma wodza, ani przełożonego, ani pana,
תכין בקיץ לחמה אגרה בקציר מאכלה׃ | 8 |
Przecież w lecie gotuje pokarm swój, a zgromadza w żniwa żywność swoję.
עד מתי עצל תשכב מתי תקום משנתך׃ | 9 |
Leniwcze! dokądże leżeć będziesz? kiedyż wstaniesz ze snu swego?
מעט שנות מעט תנומות מעט חבק ידים לשכב׃ | 10 |
Trochę się prześpisz, trochę podrzemiesz, trochę złożysz ręce, abyś odpoczywał.
ובא כמהלך ראשך ומחסרך כאיש מגן׃ | 11 |
A wtem ubóstwo twoje przyjdzie jako podróżny, a niedostatek twój, jako mąż zbrojny.
אדם בליעל איש און הולך עקשות פה׃ | 12 |
Człowiek niepobożny, mąż złośliwy chodzi w przewrotności ust;
קרץ בעינו מלל ברגלו מרה באצבעתיו׃ | 13 |
Mruga oczyma swemi, mówi nogami swemi, ukazuje palcami swemi;
תהפכות בלבו חרש רע בכל עת מדנים ישלח׃ | 14 |
Przewrotności są w sercu jego, myśli złe na każdy czas, a zwady rozsiewa.
על כן פתאם יבוא אידו פתע ישבר ואין מרפא׃ | 15 |
Przetoż prędko przyjdzie upadek jego; nagle skruszony będzie bez uleczenia.
שש הנה שנא יהוה ושבע תועבות נפשו׃ | 16 |
Sześć jest rzeczy, których nienawidzi Pan, a siódma jest obrzydliwością duszy jego;
עינים רמות לשון שקר וידים שפכות דם נקי׃ | 17 |
Oczów wyniosłych, języka kłamliwego, i rąk wylewających krew niewinną;
לב חרש מחשבות און רגלים ממהרות לרוץ לרעה׃ | 18 |
Serca, które knuje myśli złe; nóg, które się kwapią bieżeć ku złemu;
יפיח כזבים עד שקר ומשלח מדנים בין אחים׃ | 19 |
Świadka fałszywego, który mówi kłamstwo, i tego, który sieje rosterki między braćmi.
נצר בני מצות אביך ואל תטש תורת אמך׃ | 20 |
Strzeżże, synu mój! przykazania ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.
קשרם על לבך תמיד ענדם על גרגרתך׃ | 21 |
Wiążże je zawżdy u serca twego, a wieszaj je u szyi twojej.
בהתהלכך תנחה אתך בשכבך תשמר עליך והקיצות היא תשיחך׃ | 22 |
Gdziekolwiek pójdziesz, poprowadzi cię; gdy, zaśniesz strzedz cię będzie, a gdy się ocucisz, rozmawiać z tobą będzie,
כי נר מצוה ותורה אור ודרך חיים תוכחות מוסר׃ | 23 |
(Bo przykazanie jest pochodnią, nauka światłością, a drogą żywota są karności ćwiczenia.)
לשמרך מאשת רע מחלקת לשון נכריה׃ | 24 |
Aby cię strzegły od niewiasty złej, i od łagodnego języka niewiasty obcej.
אל תחמד יפיה בלבבך ואל תקחך בעפעפיה׃ | 25 |
Nie pożądaj piękności jej w sercu twojem, a niech cię nie łowi powiekami swemi.
כי בעד אשה זונה עד ככר לחם ואשת איש נפש יקרה תצוד׃ | 26 |
Albowiem dla niewiasty wszetecznej zubożeje człowiek aż do kęsa chleba; owszem żona cudzołożna drogą duszę łowi.
היחתה איש אש בחיקו ובגדיו לא תשרפנה׃ | 27 |
Izaż może kto brać ogień do zanadrzy swoich, aby szaty jego nie zgorzały?
אם יהלך איש על הגחלים ורגליו לא תכוינה׃ | 28 |
Izaż może kto chodzić po rozpalonym węglu, aby się nogi jego nie poparzyły?
כן הבא אל אשת רעהו לא ינקה כל הנגע בה׃ | 29 |
Tak kto wchodzi do żony bliźniego swego, nie będzie bez winy, ktokolwiek się jej dotknie.
לא יבוזו לגנב כי יגנוב למלא נפשו כי ירעב׃ | 30 |
Nie kładą hańby na złodzieja, jeżliż co ukradnie, chcąc nasycić duszę swoję, będąc głodnym;
ונמצא ישלם שבעתים את כל הון ביתו יתן׃ | 31 |
Ale gdy go zastaną, nagradza siedmiorako, albo wszystkę majętność domu swego daje.
נאף אשה חסר לב משחית נפשו הוא יעשנה׃ | 32 |
Lecz cudzołożący z niewiastą głupi jest, a kto chce zatracić duszę swoję, ten to czyni.
נגע וקלון ימצא וחרפתו לא תמחה׃ | 33 |
Karanie i zelżywość odniesie, a hańba jego nie będzie zgładzona.
כי קנאה חמת גבר ולא יחמול ביום נקם׃ | 34 |
Bo zawisna miłość jest zapalczywością męża, a nie sfolguje w dzień pomsty.
לא ישא פני כל כפר ולא יאבה כי תרבה שחד׃ | 35 |
Nie będzie miał względu na żaden okup, ani przyjmie, chociażby mu najwięcej darów dawano.