מִשְׁלֵי 6

1 בני אם ערבת לרעך תקעת לזר כפיך׃

हे मेरो छोरो, आफ्नो छिमेकीको ऋणको लागि तँ जमानी बसेको छस्, वा आफूले नचिनेको व्यक्तिको ऋणको लागि तैँले प्रतिज्ञा गरेको छस् भने,

2 נוקשת באמרי פיך נלכדת באמרי פיך׃

तेरो प्रतिज्ञाद्वारा तैँले आफैलाई पासो थापेको छस्, र तेरो मुखको वचनद्वारा तँ पक्रिएको छस् ।

3 עשה זאת אפוא בני והנצל כי באת בכף רעך לך התרפס ורהב רעיך׃

हे मेरो छोरो, तेरो वचनद्वारा तँ पक्राउ पर्दा यसो गरेर आफैलाई बचा, किनकि तँ तेरो छिमेकीको हातमा परिसकेको छस् । गएर आफैलाई विनम्र तुल्या, र तेरो छिमेकीको सामु आफ्नो मामला राख ।

4 אל תתן שנה לעיניך ותנומה לעפעפיך׃

आँखामा निद्रा पर्न नदे, र तेरा पलकलाई बन्द हुन नदे ।

5 הנצל כצבי מיד וכצפור מיד יקוש׃

सिकारीको हातबाट हरिण उम्केझैँ र व्यधाको हातबाट चरा उम्केझैँ आफैलाई बचा ।

6 לך אל נמלה עצל ראה דרכיה וחכם׃

ए अल्छे मानिस, कमिलालाई हेर् । त्यसका चालहरूलाई विचार गरेर बुद्धिमानी बन् ।

7 אשר אין לה קצין שטר ומשל׃

त्यसको कुनै अगुवा, हाकिम वा शासक हुँदैन,

8 תכין בקיץ לחמה אגרה בקציר מאכלה׃

तरै पनि ग्रिष्म ऋतुमा त्यसले आफ्नो भोजन तयार गर्छ, र कटनीको बेला आफ्नो खानेकुरा सञ्चय गर्छ ।

9 עד מתי עצל תשכב מתי תקום משנתך׃

ए अल्छे मानिस, तँ कहिलेसम्म सुत्‍ने छस्? तेरो निद्राबाट तँ कहिले ब्युँझने छस्?

10 מעט שנות מעט תנומות מעט חבק ידים לשכב׃

क्षणिक सुताइ, क्षणिक उँघाइ र आरामको लागि क्षणिक हात बाँध्‍ने कामले

11 ובא כמהלך ראשך ומחסרך כאיש מגן׃

गरिबी चोरझैँ आउने छ, र आवश्यकताचाहिँ हतियार भिरेको सिपाहीझैँ आउने छ ।

12 אדם בליעל איש און הולך עקשות פה׃

बेकम्मा व्यक्ति अर्थात् दुष्‍ट मानिस आफ्नो जाली बोलिवचनद्वारा जिउँछ ।

13 קרץ בעינו מלל ברגלו מרה באצבעתיו׃

त्यसले आफ्ना आँखा झिम्काउँछ, आफ्नो खुट्टाले सङ्केत गर्छ र आफ्ना औँलाले इसारा गर्छ ।

14 תהפכות בלבו חרש רע בכל עת מדנים ישלח׃

त्यसले आफ्नो हृदयमा छल राखेर दुष्‍ट योजना बनाउँछ । त्यसले सधैँ विवाद निम्त्याउँछ ।

15 על כן פתאם יבוא אידו פתע ישבר ואין מרפא׃

त्यसकारण त्यसको विपत्तिले त्यसलाई एकै क्षणमा आक्रमण गर्ने छ । क्षण भरमा नै निको नहुने गरी त्यो टुट्ने छ ।

16 שש הנה שנא יהוה ושבע תועבות נפשו׃

छवटा कुरा छन् जसलाई परमप्रभु घृणा गर्नुहुन्छ, र सातौचाहिँ उहाँको लागि घिनलाग्दो छ ।

17 עינים רמות לשון שקר וידים שפכות דם נקי׃

अहङ्कारी व्यक्तिका आँखा, झुट बोल्ने जिब्रो, निर्दोष मानिसहरूको रगत बगाउने हात,

18 לב חרש מחשבות און רגלים ממהרות לרוץ לרעה׃

दुष्‍ट योजनाहरू रच्ने हृदय, खराबी गर्न अग्रसर हुने खुट्टा,

19 יפיח כזבים עד שקר ומשלח מדנים בין אחים׃

झुट बोल्ने साक्षी र दाजुभाइहरूका बिचमा विवाद उत्पन्‍न गर्ने मानिस ।

20 נצר בני מצות אביך ואל תטש תורת אמך׃

हे मेरो छोरो, आफ्नो बुबाको आज्ञा मान्, र आफ्नी आमाको शिक्षालाई नत्याग् ।

21 קשרם על לבך תמיד ענדם על גרגרתך׃

तिनलाई सधैँ तेरो हृदयमा बाँधिराख् । तिनलाई तेरो गलाको वरिपरि बाँधिराख् ।

22 בהתהלכך תנחה אתך בשכבך תשמר עליך והקיצות היא תשיחך׃

तँ हिँड्दा तिनले तँलाई अगुवाइ गर्ने छन् । तँ सुत्दा तिनले तेरो हेरचाह गर्ने छन्, र तँ ब्युँझँदा तिनले तँलाई सिकाउने छन् ।

23 כי נר מצוה ותורה אור ודרך חיים תוכחות מוסר׃

किनकि आज्ञाहरू बत्ती र शिक्षा ज्योति हुन् । निर्देशनद्वारा आउने सुधार जीवनका मार्ग हुन् ।

24 לשמרך מאשת רע מחלקת לשון נכריה׃

यसले तँलाई अनैतिक स्‍त्रीबाट बचाउने छ, र त्यसका चिल्ला वचनहरूबाट जोगाउने छ ।

25 אל תחמד יפיה בלבבך ואל תקחך בעפעפיה׃

त्यसको सुन्दरताको कारण तेरो हृदयमा कामवासनाले नजल, र त्यसका आँखाले तँलाई नफसाओस् ।

26 כי בעד אשה זונה עד ככר לחם ואשת איש נפש יקרה תצוד׃

वेश्यासितको सुताइको मूल्य रोटीको एउटा टुक्रा हुन सक्छ, तर अर्काकी पत्‍नीको लागि तैँले आफ्नो जीवनै गुमाउनुपर्ने हुन सक्छ ।

27 היחתה איש אש בחיקו ובגדיו לא תשרפנה׃

के आफ्नो लुगा नडढाइकन कसैले आफ्नो काखमा आगो राख्‍न सक्छ?

28 אם יהלך איש על הגחלים ורגליו לא תכוינה׃

के आफ्नो खुट्टा नजलाइकन कुनै मानिस आगोको भुङ्ग्रोमा हिँड्न सक्छ?

29 כן הבא אל אשת רעהו לא ינקה כל הנגע בה׃

आफ्नो छिमेकीकी पत्‍नीसित सुत्‍ने पुरुष पनि त्यस्तै हुन्छ । त्यससित सुत्‍ने मानिस दण्डविना उम्कने छैन ।

30 לא יבוזו לגנב כי יגנוב למלא נפשו כי ירעב׃

भोकाएको मानिसले आफ्नो भोक मेट्न चोरी गर्‍यो भने मानिसहरूले त्यसलाई तुच्छ ठान्दैनन् ।

31 ונמצא ישלם שבעתים את כל הון ביתו יתן׃

तापनि त्यो पक्राउ पर्‍यो भने त्यसले आफूले चोरेको सात गुणा बढी तिर्नुपर्ने हुन्छ । त्यसले आफ्नो घरमा भएको हरेक थोक दिनुपर्ने हुन सक्छ ।

32 נאף אשה חסר לב משחית נפשו הוא יעשנה׃

व्यभिचार गर्ने व्यक्ति समझविनाको हुन्छ । यसो गर्नेले आफैलाई नष्‍ट पार्छ ।

33 נגע וקלון ימצא וחרפתו לא תמחה׃

त्यो चोट र लाजको हकदार बन्छ, र त्यसको अपमान मेटिने छैन ।

34 כי קנאה חמת גבר ולא יחמול ביום נקם׃

किनकि लालचले मानिसलाई क्रोधित तुल्याउँछ । त्यसले बदला लिँदा कृपा देखाउने छैन ।

35 לא ישא פני כל כפר ולא יאבה כי תרבה שחד׃

त्यसले कुनै क्षतिपूर्ति स्वीकार गर्ने छैन, र धेरै घुस दिए तापनि त्यसलाई किन्‍न सकिँदैन ।