מִשְׁלֵי 30

1 דברי אגור בן יקה המשא נאם הגבר לאיתיאל לאיתיאל ואכל׃

Töwendikiler Yakehning oghli Agurgha wehiy bilen kelgen sözlerdur: Bu adem Itiyelge, yeni Itiyel bilen Ukalgha mundaq sözlerni dégen: —

2 כי בער אנכי מאיש ולא בינת אדם לי׃

Men derweqe insanlar arisidiki eng nadini, haywan’gha oxshashturmen; Mende insan eqli yoq.

3 ולא למדתי חכמה ודעת קדשים אדע׃

Danaliqni héch ögenmidim; Eng Pak-Muqeddes Bolghuchi heqqidimu sawatim yoqtur.

4 מי עלה שמים וירד מי אסף רוח בחפניו מי צרר מים בשמלה מי הקים כל אפסי ארץ מה שמו ומה שם בנו כי תדע׃

Kim ershke kötürülgen, yaki ershtin chüshken? Kim shamalni qollirida tutqan? Kim sularni Öz tonigha yögep qoyghan? Kim yer-zéminning chégralirini belgiligen? Uning ismi néme? Uning Oghlining ismi néme? Bilemsen-yoq?

5 כל אמרת אלוה צרופה מגן הוא לחסים בו׃

Tengrining herbir sözi sinilip ispatlinip kelgendur; U Özige tayan’ghanlarning hemmisini qoghdaydighan qalqandur.

6 אל תוסף על דבריו פן יוכיח בך ונכזבת׃

Uning sözlirige héch nerse qoshma; Undaq qilsang, U séni eyibleydu, Séning yalghanchiliqing ashkarilinidu.

7 שתים שאלתי מאתך אל תמנע ממני בטרם אמות׃

I [Xudayim], Sendin ikki nersini tileymen; Men ölgüche bularni mendin ayimighaysen: —

8 שוא ודבר כזב הרחק ממני ראש ועשר אל תתן לי הטריפני לחם חקי׃

Saxtiliq we yalghanchiliqni mendin yiraq qilghaysen; Méni gadaymu qilmay, baymu qilmay, belki éhtiyajimgha layiqla riziq bergeysen.

9 פן אשבע וכחשתי ואמרתי מי יהוה ופן אורש וגנבתי ותפשתי שם אלהי׃

Chünki ziyade toyup ketsem, Sendin yénip: «Perwerdigar dégen kim?» — dep qélishim mumkin. Yaki gaday bolup qalsam, oghriliq qilip, Sen Xudayimning namigha dagh keltürüshim mumkin.

10 אל תלשן עבד אל אדנו פן יקללך ואשמת׃

Xojayinining aldida uning quli üstidin shikayet qilma, Bolmisa u séni qarghap lenet qilidu, eyibkar bolisen.

11 דור אביו יקלל ואת אמו לא יברך׃

Öz atisini qarghaydighan, Öz anisigha bext tilimeydighan bir dewr bar,

12 דור טהור בעיניו ומצאתו לא רחץ׃

Özini pak chaghlaydighan, emeliyette meynetchilikidin héch yuyulmighan bir dewr bar,

13 דור מה רמו עיניו ועפעפיו ינשאו׃

Bir dewr bar — ah, kibirlikidin neziri némidégen üstün, Hakawurluqidin hali némidégen chong!

14 דור חרבות שניו ומאכלות מתלעתיו לאכל עניים מארץ ואביונים מאדם׃

Uning ajizlar we yoqsullarni yalmap yutuwétidighan chishliri qilichtek, Éziq chishliri pichaqtek bolghan bir dewr bar!

15 לעלוקה שתי בנות הב הב שלוש הנה לא תשבענה ארבע לא אמרו הון׃

Zülükning ikki qizi bar, ular herdaim: «Bergin, bergin» dep towlishar. Hergiz toyunmaydighan üch nerse bar, hergiz qanaetlenmeydighan töt nerse bar, ular bolsimu: —

16 שאול ועצר רחם ארץ לא שבעה מים ואש לא אמרה הון׃ (Sheol h7585)

Gör, tughmas xotunning qarni, Sugha toyunmighan qurghaq Yer. We hergiz «boldi, toydum» démeydighan ottin ibaret. (Sheol h7585)

17 עין תלעג לאב ותבוז ליקהת אם יקרוה ערבי נחל ויאכלוה בני נשר׃

Atisini mesxire qilidighan, Anisini kemsitidighan közni bolsa, Qagha-quzghunlar choqular, Bürkütning balilirimu uni yer.

18 שלשה המה נפלאו ממני וארבע לא ידעתים׃

Men üchün intayin tilsimat üch nerse bar; Shundaq, men chüshinelmeydighan töt ish bar: —

19 דרך הנשר בשמים דרך נחש עלי צור דרך אניה בלב ים ודרך גבר בעלמה׃

Bürkütning asmandiki uchush yoli, Yilanning tashta béghirlap mangidighan yoli, Kémining déngizdiki yoli we yigitning qizgha ashiq bolushtiki yolidur.

20 כן דרך אשה מנאפת אכלה ומחתה פיה ואמרה לא פעלתי און׃

Zinaxor xotunning yolimu shundaqtur; U bir némini yep bolup aghzini sürtiwetken kishidek: «Men héchqandaq yamanliqni qilmidim!» — deydu.

21 תחת שלוש רגזה ארץ ותחת ארבע לא תוכל שאת׃

Yer-zémin üch nerse astida biaram bolar; U kötürelmeydighan töt ish bar: —

22 תחת עבד כי ימלוך ונבל כי ישבע לחם׃

Padishah bolghan qul, Tamaqqa toyghan hamaqet,

23 תחת שנואה כי תבעל ושפחה כי תירש גברתה׃

Nepretke patqan, erge tegken xotun, Öz xanimining ornini basqan dédek.

24 ארבעה הם קטני ארץ והמה חכמים מחכמים׃

Yer yüzide téni kichik, lékin intayin eqilliq töt xil janiwar bar: —

25 הנמלים עם לא עז ויכינו בקיץ לחמם׃

Chömüliler küchlük xelq bolmisimu, biraq yazda ozuq teyyarliwélishni bilidu;

26 שפנים עם לא עצום וישימו בסלע ביתם׃

Sughurlar özi ajiz bir qowm bolsimu, xada tashlarning arisigha uwa salidu;

27 מלך אין לארבה ויצא חצץ כלו׃

Chéketkilerning padishahi bolmisimu, lékin qatar tizilip retlik mangidu;

28 שממית בידים תתפש והיא בהיכלי מלך׃

Keslenchükni qol bilen tutuwalghili bolidu, Lékin xan ordilirida yashaydu.

29 שלשה המה מיטיבי צעד וארבעה מיטבי לכת׃

Qedemliri heywetlik üch janiwar bar, Kishige zoq bérip mangidighan töt nerse bar: —

30 ליש גבור בבהמה ולא ישוב מפני כל׃

Haywanatlar ichide eng küchlük, héch némidin qorqmas shir,

31 זרזיר מתנים או תיש ומלך אלקום עמו׃

Zilwa beyge iti, Téke, We puqraliri qollaydighan padishahdur.

32 אם נבלת בהתנשא ואם זמות יד לפה׃

Eger sen exmeqliq qilip özüngni bek yuqiri orun’gha qoyuwalghan bolsang, We yaki telwe bir oyda bolghan bolsang, Qolung bilen aghzingni yum!

33 כי מיץ חלב יוציא חמאה ומיץ אף יוציא דם ומיץ אפים יוציא ריב׃

Kala süti qochulsa sériq may chiqar; Birining burni mijilsa, qan chiqar; Adawet qozghap intiqam oylisa jédel-majira chiqar.