מִשְׁלֵי 3

1 בני תורתי אל תשכח ומצותי יצר לבך׃

Mwana wange, teweerabiranga bintu bye nakuyigiriza, era okuumanga ebiragiro byange mu mutima gwo,

2 כי ארך ימים ושנות חיים ושלום יוסיפו לך׃

kubanga bijja kuwangaaza obulamu bwo ku nsi, era bikukulaakulanye.

3 חסד ואמת אל יעזבך קשרם על גרגרותיך כתבם על לוח לבך׃

Amazima n’ekisa tobyerabiranga; byesibe mu bulago bwo, obiwandiike ku mutima gwo.

4 ומצא חן ושכל טוב בעיני אלהים ואדם׃

Bw’otyo bw’onoofuna okuganja n’okusiimibwa eri Katonda n’eri abantu.

5 בטח אל יהוה בכל לבך ואל בינתך אל תשען׃

Weesige Mukama n’omutima gwo gwonna, so teweesigamanga ku magezi go gokka.

6 בכל דרכיך דעהו והוא יישר ארחתיך׃

Mukama mukulembezenga mu by’okola byonna, naye anaakuluŋŋamyanga n’owangula.

7 אל תהי חכם בעיניך ירא את יהוה וסור מרע׃

Amagezi go tegakusigulanga, naye otyanga Mukama, era weewale okukola ebibi.

8 רפאות תהי לשרך ושקוי לעצמותיך׃

Onoofunanga obulamu mu mubiri gwo n’amagumba go ne gadda buggya.

9 כבד את יהוה מהונך ומראשית כל תבואתך׃

Mukama mugulumizenga n’eby’obugagga byo; n’ebibala ebisooka eby’ebintu byo byonna eby’omu nnimiro yo,

10 וימלאו אסמיך שבע ותירוש יקביך יפרצו׃

olwo amaterekero go lwe ganajjulanga ebintu enkumu, era n’amasenero go ne gajjula ne gabooga omwenge omusu.

11 מוסר יהוה בני אל תמאס ואל תקץ בתוכחתו׃

Mwana wange tonyoomanga kukangavvula kwa Mukama, n’okunenya kwe kulemenga okukukooya,

12 כי את אשר יאהב יהוה יוכיח וכאב את בן ירצה׃

kubanga Mukama anenya oyo gw’ayagala, nga kitaawe w’omwana bw’anenya mutabani we gwe yeenyumiririzaamu.

13 אשרי אדם מצא חכמה ואדם יפיק תבונה׃

Aweereddwa omukisa oyo afuna amagezi, omuntu oyo afuna okutegeera,

14 כי טוב סחרה מסחר כסף ומחרוץ תבואתה׃

kubanga amagezi gasinga ffeeza era galimu amagoba okusinga zaabu.

15 יקרה היא מפניים וכל חפציך לא ישוו בה׃

Amagezi ga muwendo mungi okusinga amayinja ag’omuwendo omungi: era tewali kyegombebwa kiyinza kugeraageranyizibwa nago.

16 ארך ימים בימינה בשמאולה עשר וכבוד׃

Mu mukono gwago ogwa ddyo mwe muli obuwanguzi; ne mu mukono gwago ogwa kkono ne mubaamu obugagga n’ekitiibwa.

17 דרכיה דרכי נעם וכל נתיבותיה שלום׃

Mu magezi mulimu essanyu, era n’amakubo gaago ga mirembe.

18 עץ חיים היא למחזיקים בה ותמכיה מאשר׃

Amagezi muti gwa bulamu eri abo abagakwata ne baganyweza; abo abagakwata ne baganyweza baliweebwa omukisa.

19 יהוה בחכמה יסד ארץ כונן שמים בתבונה׃

Amagezi, Mukama ge yakozesa okuteekawo emisingi gy’ensi; n’okutegeera kwe yakozesa okuteekawo eggulu;

20 בדעתו תהומות נבקעו ושחקים ירעפו טל׃

n’okumanya kwe, kwe yakozesa okwawula obuziba bw’ennyanja, era n’ebire ne bivaamu omusulo.

21 בני אל ילזו מעיניך נצר תשיה ומזמה׃

Mwana wange, beeranga n’okuteesa okulungi n’okusalawo ebisaana, ebyo biremenga okukuvaako,

22 ויהיו חיים לנפשך וחן לגרגרתיך׃

binaabeeranga obulamu eri emmeeme yo, era ekyokwambala ekirungi ekinaawoomesanga obulago bwo.

23 אז תלך לבטח דרכך ורגלך לא תגוף׃

Bw’otyo bw’onootambulanga nga onyweredde mu kkubo lyo, era ekigere kyo tekijjanga kwesittala.

24 אם תשכב לא תפחד ושכבת וערבה שנתך׃

Bw’onoogalamiranga toobenga na kutya, weewaawo bw’oneebakanga otulo tunaakuwoomeranga.

25 אל תירא מפחד פתאם ומשאת רשעים כי תבא׃

Totyanga kabenje kootomanyiridde, wadde okuzikirira okujjira abakozi b’ebibi,

26 כי יהוה יהיה בכסלך ושמר רגלך מלכד׃

Kubanga Mukama y’anaabeeranga obwesigwa bwo, era anaalabiriranga ekigere kyo ne kitakwatibwa mu mutego.

27 אל תמנע טוב מבעליו בהיות לאל ידיך לעשות׃

Tommanga birungi abo be bisaanira bwe kibeera mu buyinza bwo okukikola.

28 אל תאמר לרעיך לך ושוב ומחר אתן ויש אתך׃

Togambanga muliraanwa wo nti, “Genda, onodda enkya ne nkuwa,” ate nga kye yeetaaga okirina.

29 אל תחרש על רעך רעה והוא יושב לבטח אתך׃

Totegekanga kukola bulabe ku muliraanwa wo, atudde emirembe ng’akwesiga.

30 אל תרוב עם אדם חנם אם לא גמלך רעה׃

Tovunaananga muntu n’omu awatali nsonga nga talina kabi k’akukoze.

31 אל תקנא באיש חמס ואל תבחר בכל דרכיו׃

Tokwatirwanga obuggya omuntu ayigganya abalala, era tokolanga nga ye bw’akola,

32 כי תועבת יהוה נלוז ואת ישרים סודו׃

kubanga omuntu omugwagwa wa muzizo eri Mukama, naye abo abagolokofu abalinamu obwesige.

33 מארת יהוה בבית רשע ונוה צדיקים יברך׃

Ekikolimo kya Mukama kiri ku nnyumba y’ababi, naye awa omukisa ennyumba y’abatuukirivu.

34 אם ללצים הוא יליץ ולעניים יתן חן׃

Ddala ddala, Mukama anyooma abanyoomi, naye abeetoowaza abawa ekisa.

35 כבוד חכמים ינחלו וכסילים מרים קלון׃

Ab’amagezi balisikira ekitiibwa, naye abasirusiru baliswazibwa.