מִשְׁלֵי 28

1 נסו ואין רדף רשע וצדיקים ככפיר יבטח׃

Niegodziwi uciekają, choć nikt ich nie goni, ale sprawiedliwi są dzielni jak lew.

2 בפשע ארץ רבים שריה ובאדם מבין ידע כן יאריך׃

Z powodu grzechu ziemi wielu [jest] jej władców, ale dzięki człowiekowi roztropnemu i rozumnemu będzie trwała.

3 גבר רש ועשק דלים מטר סחף ואין לחם׃

Ubogi człowiek, który gnębi biednych, [jest jak] gwałtowny deszcz, po którym nie ma chleba.

4 עזבי תורה יהללו רשע ושמרי תורה יתגרו בם׃

Ci, którzy odstępują od prawa, chwalą niegodziwych, lecz ci, którzy przestrzegają prawa, zwalczają ich.

5 אנשי רע לא יבינו משפט ומבקשי יהוה יבינו כל׃

Źli ludzie nie rozumieją sądu, ale ci, którzy szukają PANA, rozumieją wszystko.

6 טוב רש הולך בתמו מעקש דרכים והוא עשיר׃

Lepszy jest ubogi, który postępuje uczciwie, niż człowiek przewrotny w [swych] drogach, chociaż jest bogaty.

7 נוצר תורה בן מבין ורעה זוללים יכלים אביו׃

Kto przestrzega prawa, jest rozumnym synem, a towarzysz rozwiązłych hańbi swego ojca.

8 מרבה הונו בנשך ובתרבית לחונן דלים יקבצנו׃

Kto pomnaża swój majątek lichwą i odsetkami, zbiera go dla tego, kto zlituje się nad ubogimi.

9 מסיר אזנו משמע תורה גם תפלתו תועבה׃

Kto odwraca swe ucho, aby nie słyszeć prawa, nawet jego modlitwa budzi odrazę.

10 משגה ישרים בדרך רע בשחותו הוא יפול ותמימים ינחלו טוב׃

Kto sprowadza prawych na złą drogę, sam wpadnie we własny dół, ale nienaganni odziedziczą dobro.

11 חכם בעיניו איש עשיר ודל מבין יחקרנו׃

Bogacz jest mądry w swoich oczach, ale rozumny biedak go bada.

12 בעלץ צדיקים רבה תפארת ובקום רשעים יחפש אדם׃

Gdy sprawiedliwi się radują, jest wielka chwała, a gdy niegodziwi powstają, człowiek się kryje.

13 מכסה פשעיו לא יצליח ומודה ועזב ירחם׃

Kto ukrywa swe grzechy, nie będzie miał szczęścia, ale kto [je] wyznaje i porzuca, dostąpi miłosierdzia.

14 אשרי אדם מפחד תמיד ומקשה לבו יפול ברעה׃

Błogosławiony człowiek, który się zawsze boi, ale kto zatwardza swoje serce, wpada w nieszczęście.

15 ארי נהם ודב שוקק משל רשע על עם דל׃

Jak lew ryczący i zgłodniały niedźwiedź, tak niegodziwy władca panujący nad ubogim ludem.

16 נגיד חסר תבונות ורב מעשקות שנאי בצע יאריך ימים׃

Władca bezrozumny jest wielkim ciemięzcą, [a] kto nienawidzi chciwości, przedłuży swoje dni.

17 אדם עשק בדם נפש עד בור ינוס אל יתמכו בו׃

Człowiek, który przeleje krew ludzką, ucieknie aż do dołu; [niech] nikt go nie zatrzymuje.

18 הולך תמים יושע ונעקש דרכים יפול באחת׃

Kto postępuje uczciwie, będzie wybawiony, a przewrotny na [swoich] drogach nagle upadnie.

19 עבד אדמתו ישבע לחם ומרדף רקים ישבע ריש׃

Kto uprawia swoją ziemię, nasyci się chlebem, a kto naśladuje próżniaków, nasyci się nędzą.

20 איש אמונות רב ברכות ואץ להעשיר לא ינקה׃

Wierny człowiek będzie opływał w błogosławieństwa, a kto chce się szybko wzbogacić, nie będzie bez winy.

21 הכר פנים לא טוב ועל פת לחם יפשע גבר׃

Niedobrze jest mieć wzgląd na osobę, bo dla kęsa chleba niejeden popełni przestępstwo.

22 נבהל להון איש רע עין ולא ידע כי חסר יבאנו׃

Kto chce szybko się wzbogacić, ma złe oko, a nie wie, że przyjdzie na niego bieda.

23 מוכיח אדם אחרי חן ימצא ממחליק לשון׃

Kto strofuje człowieka, znajdzie potem [więcej] przychylności niż ten, który pochlebia językiem.

24 גוזל אביו ואמו ואמר אין פשע חבר הוא לאיש משחית׃

Kto kradnie ojcu lub matce i mówi: To nie grzech, jest towarzyszem zbójcy.

25 רחב נפש יגרה מדון ובוטח על יהוה ידשן׃

Człowiek wyniosły wszczyna spór, ale kto pokłada ufność w PANU, będzie nasycony.

26 בוטח בלבו הוא כסיל והולך בחכמה הוא ימלט׃

Kto ufa własnemu sercu, jest głupi, a kto mądrze postępuje, będzie ocalony.

27 נותן לרש אין מחסור ומעלים עיניו רב מארות׃

Kto daje ubogiemu, nie zazna braku, a [na tego], kto odwraca swe oczy [od niego], spadnie wiele przekleństw.

28 בקום רשעים יסתר אדם ובאבדם ירבו צדיקים׃

Gdy niegodziwi powstają, ludzie się kryją, ale gdy giną, sprawiedliwi się mnożą.