מִשְׁלֵי 26

1 כשלג בקיץ וכמטר בקציר כן לא נאוה לכסיל כבוד׃

Kama theluji wakati wa joto au mvua kwenye mavuno, ndivyo mpumbavu asivyostahili heshima.

2 כצפור לנוד כדרור לעוף כן קללת חנם לא תבא׃

Kama shorowanda hurukaruka na kumeza wadudu wakati wa kuruka, ndivyo ilivyo laana isiyostahili haishuki.

3 שוט לסוס מתג לחמור ושבט לגו כסילים׃

Mjeledi ni kwa ajili ya farasi, hatamu kwa ajili ya punda na fimbo ni kwa ajili mgongo wa wapumbavu.

4 אל תען כסיל כאולתו פן תשוה לו גם אתה׃

Usimjibu mpumbavu na kujiunga katika upumbavu wake, au utakuwa kama yeye.

5 ענה כסיל כאולתו פן יהיה חכם בעיניו׃

Mjibu mpumbavu na jiunge katika upumbavu wake, ili asiweze kuwa na busara katika macho yake mwenyewe.

6 מקצה רגלים חמס שתה שלח דברים ביד כסיל׃

Anayetuma ujumbe kwa mkono wa mpumbavu huikata miguu yake mwenyewe na kunywa vurugu.

7 דליו שקים מפסח ומשל בפי כסילים׃

Miguu ya kiwete inayoning'ia chini ni kama mithali kwenye kinywa cha wapumbavu.

8 כצרור אבן במרגמה כן נותן לכסיל כבוד׃

Kujaribisha jiwe kwenye kombeo ni sawa na kumpa heshima mpumbavu.

9 חוח עלה ביד שכור ומשל בפי כסילים׃

Mwiba unaochoma kwenye mkono wa mlevi ni kama mithali kwenye kinywa cha wapumbavu.

10 רב מחולל כל ושכר כסיל ושכר עברים׃

Mpiga mishale anayejeruhi kila mtu ni kama mtu anayemwajiri mpumbavu au kila mtu anayepita karibu yake.

11 ככלב שב על קאו כסיל שונה באולתו׃

Kama mbwa anavyorudia matapishi yake, ndivyo alivyo mpumbavu anayerudia upuuzi wake.

12 ראית איש חכם בעיניו תקוה לכסיל ממנו׃

Je unamwona mtu mwenye busara katika macho yake mwenyewe? Mpumbavu anamatumaini zaidi kuliko yeye.

13 אמר עצל שחל בדרך ארי בין הרחבות׃

Mtu mvivu husema “Kuna simba kwenye barabara! Kuna simba katikati ya njia kuu!”

14 הדלת תסוב על צירה ועצל על מטתו׃

Kama mlango unavyogeuka kwenye bawaba zake, ndivyo alivyo mtu mvivu kwenye kitanda chake.

15 טמן עצל ידו בצלחת נלאה להשיבה אל פיו׃

Mtu mvivu hutia mkono wake kwenye sufuria na bado hana nguvu kuunyanyua kwenda kwenye kinywa chake.

16 חכם עצל בעיניו משבעה משיבי טעם׃

Mtu mvivu ni mwenye hekima kwenye macho yake mwenyewe kuliko watu saba wenye ufahamu.

17 מחזיק באזני כלב עבר מתעבר על ריב לא לו׃

Kama mtu anayeshikilia masikio ya mbwa, ndivyo alivyo mpitajia anayepata hasira kwenye ugomvi ambao si wake.

18 כמתלהלה הירה זקים חצים ומות׃

Kama mtu mwendawazimu anayetupa mishale,

19 כן איש רמה את רעהו ואמר הלא משחק אני׃

ndivyo alivyo ambaye humdanganya jirani yake na kusema, “Je sikuwa naongea utani?”

20 באפס עצים תכבה אש ובאין נרגן ישתק מדון׃

Kwa kukosa kuni, moto huzimika; na pale pasipo na mmbea ugomvi hukoma.

21 פחם לגחלים ועצים לאש ואיש מדונים לחרחר ריב׃

Mkaa ni kwa kuwasha makaa na kuni kwa ajili ya moto, ndivyo alivyo mtu mgomvi kwa kuwasha ugomvi.

22 דברי נרגן כמתלהמים והם ירדו חדרי בטן׃

Maneno ya mmbea ni kama chembe tamu; nazo zinashuka chini kwenye sehemu za ndani ya mwili.

23 כסף סיגים מצפה על חרש שפתים דלקים ולב רע׃

Kioo kinachofunika chombo cha udongo ni kama midomo inayoungua na moyo mbaya.

24 בשפתו ינכר שונא ובקרבו ישית מרמה׃

Yule ambaye huwachukia wengine huficha hisia zake kwa midomo na hufunika uongo ndani yake mwenyewe.

25 כי יחנן קולו אל תאמן בו כי שבע תועבות בלבו׃

Ataongea kwa huruma, lakini usimwamini, maana kuna machukizo saba kwenye moyo wake.

26 תכסה שנאה במשאון תגלה רעתו בקהל׃

Ingawa chuki zake zimefunikwa kwa udanganyifu, uovu wake utakuwa wazi katika kusanyiko.

27 כרה שחת בה יפל וגלל אבן אליו תשוב׃

Anayechimba shimo atatumbukia ndani yake na jiwe litamsaga yule anayelisukuma.

28 לשון שקר ישנא דכיו ופה חלק יעשה מדחה׃

Ulimi wa uongo huchukia watu unaowajeruhi na kinywa cha uongo husogeza karibu uharibifu.