< מִשְׁלֵי 24 >
אל תקנא באנשי רעה ואל תתאו להיות אתם׃ | 1 |
Яманларға рәшк қилма, Улар билән барди-кәлди қилишни арзу қилма;
כי שד יהגה לבם ועמל שפתיהם תדברנה׃ | 2 |
Чүнки уларниң көңли зораванлиқнила ойлар; Уларниң ағзи азар йәткүзүшни сөзләр.
בחכמה יבנה בית ובתבונה יתכונן׃ | 3 |
Аилә болса даналиқ асасида бәрпа қилинар; Чүшиниш билән мустәһкәмлинәр.
ובדעת חדרים ימלאו כל הון יקר ונעים׃ | 4 |
Билим билән өйниң ханилири һәр хил қиммәтлик, есил гөһәрләргә толдурулар.
גבר חכם בעוז ואיש דעת מאמץ כח׃ | 5 |
Дана адәм зор күчкә егидур; Билими бар адәм қудритини ашурар.
כי בתחבלות תעשה לך מלחמה ותשועה ברב יועץ׃ | 6 |
Пухта несиһәтләр билән җәң қилғин; Ғәлибә болса Бирдин-бир Улуқ Мәслиһәтчи билән болар.
ראמות לאויל חכמות בשער לא יפתח פיהו׃ | 7 |
Даналиқ әқилсиз адәмгә нисбәтән толиму егиз, чүшиниксиздур; [Чоңлар] шәһәр дәрвазиси алдиға жиғилғанда у зуван ачалмас.
מחשב להרע לו בעל מזמות יקראו׃ | 8 |
Әскиликни нийәтлигән адәм «сүйқәстчи» атилар.
זמת אולת חטאת ותועבת לאדם לץ׃ | 9 |
Ахмақлиқтин болған нийәт гунадур; Һакавур киши адәмләргә жиркиничликтур.
התרפית ביום צרה צר כחכה׃ | 10 |
Бешиңға еғир күн чүшкәндә җасарәтсиз болсаң, Күчсиз һесаплинисән.
הצל לקחים למות ומטים להרג אם תחשוך׃ | 11 |
[Сәвәпсиз] өлүмгә тартилғанларни қутқузғин; Боғузлиниш хәвпидә турғанлардин ярдәм қолуңни тартма;
כי תאמר הן לא ידענו זה הלא תכן לבות הוא יבין ונצר נפשך הוא ידע והשיב לאדם כפעלו׃ | 12 |
Әгәр сән: «Бу иштин хәвиримиз йоқтур» десәң, Һәр адәмниң көңлини таразиға Салғучи буни көрмәсму? Җениңни һаят Сақлиғучи уни билмәсму? У һәр бир инсан балсиниң өз қилғанлири бойичә уларниң өзигә яндурмасму?
אכל בני דבש כי טוב ונפת מתוק על חכך׃ | 13 |
И оғлум, һәсәл [тапсаң] истимал қил, у яхшидур. Һәрә көнигидин алған һәсәл болса татлиқ тетийду;
כן דעה חכמה לנפשך אם מצאת ויש אחרית ותקותך לא תכרת׃ | 14 |
Даналиқ билән тонушсаң, уму көңлүңгә шуниңдәк болар; Уни тапқиниңда җәзмән яхши көридиған күнүң болиду, Арзу-үмүтүң бекарға кәтмәс.
אל תארב רשע לנוה צדיק אל תשדד רבצו׃ | 15 |
И рәзил адәм, һәққанийниң өйигә йошурун һуҗум қилишни күтмә, Униң туралғусини булиғучи болма!
כי שבע יפול צדיק וקם ורשעים יכשלו ברעה׃ | 16 |
Чүнки һәққаний йәттә қетим жиқилип чүшәр, Бирақ ахири йәнә орнидин турар. Лекин рәзил киши күлпәт ичигә путлишип чүшәр.
בנפל אויביך אל תשמח ובכשלו אל יגל לבך׃ | 17 |
Рәқибиң жиқилип кәтсә хуш болуп кәтмә, Дүшминиң путлишип чүшсә шатланма;
פן יראה יהוה ורע בעיניו והשיב מעליו אפו׃ | 18 |
Пәрвәрдигар буни көргәндә, Бу қилиғиңни яхши көрмәй, Бәлким ғәзивини рәқибиңгә чүшүрмәслиги мүмкин.
אל תתחר במרעים אל תקנא ברשעים׃ | 19 |
Яманлар [раваҗ тапса], беарам болуп кәтмә; Рәзилләргә рәшк қилма.
כי לא תהיה אחרית לרע נר רשעים ידעך׃ | 20 |
Чүнки яманларниң келәчики йоқтур, Униң чириғиму өчүрүләр.
ירא את יהוה בני ומלך עם שונים אל תתערב׃ | 21 |
И оғлум, Пәрвәрдигардин қорққин, падишаниму һөрмәт қил. Қутратқучилар билән арилашма.
כי פתאם יקום אידם ופיד שניהם מי יודע׃ | 22 |
Бундақ кишиләргә келидиған балаю-апәт уштумтут болар, [Пәрвәрдигар билән падишаниң] уларни қандақ йоқитидиғанлиғини биләмсән?
גם אלה לחכמים הכר פנים במשפט בל טוב׃ | 23 |
Буларму ақиланиләрниң сөзлиридур: — Сот қилғанда бир тәрәпкә ян бесиш қәтъий болмас.
אמר לרשע צדיק אתה יקבהו עמים יזעמוהו לאמים׃ | 24 |
Җинайәтчигә: «Әйипсиз сән» дәп һөкүм чиқарған кишигә, Хәлиқләр ләнәт ейтар; Әл-жутлар униңдин нәпрәтлинәр.
ולמוכיחים ינעם ועליהם תבוא ברכת טוב׃ | 25 |
Бирақ улар җинайәтчиниң гунайини ечип ташлиған кишидин хурсән болар, Улар униңға бәхит-саадәт тилишәр.
שפתים ישק משיב דברים נכחים׃ | 26 |
Дурус җавап бәргүчи, Гояки кишиниң ләвлиригә сөйгүчидур.
הכן בחוץ מלאכתך ועתדה בשדה לך אחר ובנית ביתך׃ | 27 |
Авал сиртта ишлириңниң йолини һазирлап, Етиз-ериқлириңни тәйярла, Андин өйүңни салғин.
אל תהי עד חנם ברעך והפתית בשפתיך׃ | 28 |
Йеқиниңға қарши асассиз гувалиқ қилма; Ағзиңдин һеч ялғанчилиқ чиқарма.
אל תאמר כאשר עשה לי כן אעשה לו אשיב לאיש כפעלו׃ | 29 |
«У маңа қандақ қилған болса, мәнму униңға шундақ қилимән, Униң маңа қилғинини өзигә яндуримән», дегүчи болма.
על שדה איש עצל עברתי ועל כרם אדם חסר לב׃ | 30 |
Мән һорунниң етизлиғидин өттим, Әқилсизниң үзүмзарлиғи йенидин маңдим,
והנה עלה כלו קמשנים כסו פניו חרלים וגדר אבניו נהרסה׃ | 31 |
Мана, һәр йеридин тикәнләр өсүп чиққан, Хохилар йәр йүзини бесип кәткән, Қоруқ теми өрүлүп кәткән!
ואחזה אנכי אשית לבי ראיתי לקחתי מוסר׃ | 32 |
Уларни көргәч, убдан ойландим; Көргинимдин савақ алдим: —
מעט שנות מעט תנומות מעט חבק ידים לשכב׃ | 33 |
Сән: «Йәнә бирдәм көзүмни жумувалай, Йәнә бирдәм ухливалай, Йәнә бирдәм пут-қолумни алмап йетивалай» — десәң,
ובא מתהלך רישך ומחסריך כאיש מגן׃ | 34 |
Намратлиқ булаңчидәк сени бесип келәр, Һаҗәтмәнлик қалқанлиқ әскәрдәк саңа һуҗум қилар.