מִשְׁלֵי 23

1 כי תשב ללחום את מושל בין תבין את אשר לפניך׃

Soki ovandi mpo na kolia mesa moko elongo na mokonzi, tala malamu moto oyo azali liboso na yo.

2 ושמת שכין בלעך אם בעל נפש אתה׃

Tia mbeli na mongongo na yo soki ozalaka lokoso.

3 אל תתאו למטעמותיו והוא לחם כזבים׃

Kolula te bilei na ye ya kitoko, pamba te, tango mosusu, ezali na yango bololo.

4 אל תיגע להעשיר מבינתך חדל׃

Koboma nzoto te mpo na koluka kozwa bomengo, kotia mayele na yo te kati na yango.

5 התעוף עיניך בו ואיננו כי עשה יעשה לו כנפים כנשר ועיף השמים׃

Tango okobwaka miso na ngambo ya bomengo, ekobunga, pamba te ezalaka na mapapu mpe epumbwaka na likolo makasi lokola mpongo.

6 אל תלחם את לחם רע עין ואל תתאו למטעמתיו׃

Kolia te bilei ya moto oyo azali kotala yo na miso mabe mpe kolula te bilei na ye ya kitoko,

7 כי כמו שער בנפשו כן הוא אכל ושתה יאמר לך ולבו בל עמך׃

pamba te azalaka ndenge makanisi ya motema na ye ezali. Alobaka: « Lia mpe mela, » kasi motema na ye ezali elongo na yo te.

8 פתך אכלת תקיאנה ושחת דבריך הנעימים׃

Okosanza eteni oyo oliaki, mpe maloba na yo ya kitoko ekokende pamba.

9 באזני כסיל אל תדבר כי יבוז לשכל מליך׃

Kolobaka na zoba te, pamba te akotiola bwanya ya maloba na yo.

10 אל תסג גבול עולם ובשדי יתומים אל תבא׃

Kozongisa te na sima mondelo ya kala mpe kokota te na bilanga ya bana bitike,

11 כי גאלם חזק הוא יריב את ריבם אתך׃

pamba te Molobeli na bango azalaka makasi, akozwa makambo na bango na maboko mpo na kotelemela yo.

12 הביאה למוסר לבך ואזנך לאמרי דעת׃

Tika ete motema na yo endimaka kotosa mibeko, mpe matoyi na yo eyokaka maloba ya boyebi!

13 אל תמנע מנער מוסר כי תכנו בשבט לא ימות׃

Kozangisa te kopesa mwana etumbu; soki obeti ye fimbu, akokufa te.

14 אתה בשבט תכנו ונפשו משאול תציל׃ (Sheol h7585)

Na kobeta ye fimbu, okokangola molimo na ye na lifelo. (Sheol h7585)

15 בני אם חכם לבך ישמח לבי גם אני׃

Mwana na ngai, soki motema na yo ezali na bwanya, motema na ngai ekozala na esengo.

16 ותעלזנה כליותי בדבר שפתיך מישרים׃

Solo, bomoto na ngai nyonso ekotonda na esengo, soki bibebu na yo elobi makambo ya sembo.

17 אל יקנא לבך בחטאים כי אם ביראת יהוה כל היום׃

Tika ete motema na yo elulaka te bato ya masumu, kasi zalaka tango nyonso na posa makasi ya kotosa Yawe;

18 כי אם יש אחרית ותקותך לא תכרת׃

pamba te suka na yo ekozala solo malamu mpe elikya na yo ekozala ya pamba te.

19 שמע אתה בני וחכם ואשר בדרך לבך׃

Mwana na ngai, yoka mpe zala na bwanya, batela motema na yo kati na nzela ya sembo.

20 אל תהי בסבאי יין בזללי בשר למו׃

Kozala esika moko te na balangwi masanga to na bato ya lokoso,

21 כי סבא וזולל יורש וקרעים תלביש נומה׃

pamba te balangwi masanga mpe bato na lokoso bakomaka babola, mpe bogoyigoyi ekolatisa bango bilamba epasuka.

22 שמע לאביך זה ילדך ואל תבוז כי זקנה אמך׃

Yokela tata oyo aboti yo, mpe kotiola mama na yo te ata soki anuni.

23 אמת קנה ואל תמכר חכמה ומוסר ובינה׃

Luka bosolo, kasi koteka yango te; sala se bongo na bwanya, na mateya mpe na mayele.

24 גול יגול אבי צדיק יולד חכם וישמח בו׃

Tata ya moto ya sembo akozala na esengo mingi, mpe moto oyo abota mwana ya bwanya akosepela kati na ye.

25 ישמח אביך ואמך ותגל יולדתך׃

Tika ete tata na yo mpe mama na yo basepela! Tika ete mama oyo abota yo azala na esengo!

26 תנה בני לבך לי ועיניך דרכי תרצנה׃

Mwana na ngai ya mobali, pesa ngai motema na yo, mpe tika ete miso na yo esepela na nzela na ngai!

27 כי שוחה עמקה זונה ובאר צרה נכריה׃

Pamba te mwasi ya ndumba azali lokola libulu ya monene, mpe mwasi ya mopaya azali lokola libulu ya mozindo.

28 אף היא כחתף תארב ובוגדים באדם תוסף׃

Mwasi ya ndumba atelemaka na ekenge lokola moyibi mpe akomisaka mibali bazoba koleka.

29 למי אוי למי אבוי למי מדונים למי שיח למי פצעים חנם למי חכללות עינים׃

Mpo na nani: « Ah ngai, mawa! » Mpo na nani: « Eh! » Mpo na nani koswanaswana? Mpo na nani kolelalela? Mpo na nani kowelana ezanga tina? Mpo na nani kotelisa miso?

30 למאחרים על היין לבאים לחקר ממסך׃

Mpo na bato oyo bawumelaka liboso ya masanga ya vino, mpo na bato oyo bamelaka masanga ya makasi.

31 אל תרא יין כי יתאדם כי יתן בכיס עינו יתהלך במישרים׃

Kotalaka te masanga ya vino tango ezali motane, tango ezali kongala kati na kopo mpe kokita na pete na mongongo.

32 אחריתו כנחש ישך וכצפעני יפרש׃

Na suka na yango, ekoswa yo lokola nyoka mpe ekotia yo minu lokola etupa.

33 עיניך יראו זרות ולבך ידבר תהפכות׃

Miso na yo ekomona biloko na ndenge ya kokamwa, mpe motema na yo ekobimisa makambo ya bozoba.

34 והיית כשכב בלב ים וכשכב בראש חבל׃

Boye, okokoma lokola moto oyo alali kati na ebale monene, mpe lokola moto oyo alali na songe ya nzete ya molayi.

35 הכוני בל חליתי הלמוני בל ידעתי מתי אקיץ אוסיף אבקשנו עוד׃

Okoloba: « Babeti ngai, kasi nazali koyoka pasi te; babeti ngai fimbu, kasi nazali koyoka eloko te! Tango nini nakolamuka? Nakozongela lisusu komela vino. »