מִשְׁלֵי 23

1 כי תשב ללחום את מושל בין תבין את אשר לפניך׃

Rankva ne'ene kave negahane hu'za kagima hanagenka umani'nenka ne'zama nekura, antahi so'e hutenka kva hunka ne'zana no.

2 ושמת שכין בלעך אם בעל נפש אתה׃

Rama'a ne'zama ne' vahe'moka, kagraka'a knankenofi kazinuti taga hiankna nehane.

3 אל תתאו למטעמותיו והוא לחם כזבים׃

Rankva ne'mofo ne'zamo'a, kasanea osino. Na'ankure ana kaveteti, regavatga hugahie.

4 אל תיגע להעשיר מבינתך חדל׃

Feno vahe'ma mani'zankura maragu'zatinka kazeri havizana osunka, ama' antahi'za e'nerigeno feno vahe'ma mani antahi'zamo'a kazeri havizana osino.

5 התעוף עיניך בו ואיננו כי עשה יעשה לו כנפים כנשר ועיף השמים׃

Kavuma keramage'ma hanankna huno, feno zankamo'a fanane hugahie. Na'ankure agekona eri atareno tumpa namamo hareno hampompi mareriankna huno, afe hugahie.

6 אל תלחם את לחם רע עין ואל תתאו למטעמתיו׃

Veva osu ne'mo'ma ne'za emeno huno kagi hania nezantera ovuo. Knare ne'za krentesia nezantera, ksanegura osuo.

7 כי כמו שער בנפשו כן הוא אכל ושתה יאמר לך ולבו בל עמך׃

Na'ankure agra e'inahukna ne'kino, nama'a mizana hugahie antahintahi hakare nehuno, ne'zana nenenka tina no hugahianagi, agri agu'amo'a, kagri'enena omane'ne.

8 פתך אכלת תקיאנה ושחת דבריך הנעימים׃

Anama ne'nana ne'zana amu'atinetrenka, nanekema hu so'e hunte'nana zamo'a, amanezankna hugahie.

9 באזני כסיל אל תדבר כי יבוז לשכל מליך׃

Neginagi vahe'ma mani'nenafina keaga osuo, na'ankure ama' antahi'zanteti hanana kea, huhaviza hugahaze.

10 אל תסג גבול עולם ובשדי יתומים אל תבא׃

Tamagehe'mo'za koma re'ne'naza kanagi kana akasi kantugma osuge, megusa mofavremofo mopa kavunofi ahenka e'orio.

11 כי גאלם חזק הוא יריב את ריבם אתך׃

Na'ankure zamahoma ke'nia Nera hankave Ne' mani'neankino, tamagrira keaga Agra'a hurmantegahie.

12 הביאה למוסר לבך ואזנך לאמרי דעת׃

Kagu'areti kavumro kea nentahinka, antahizama kami kere kagesa antenka antahio.

13 אל תמנע מנער מוסר כי תכנו בשבט לא ימות׃

Mofavrema azeri fatgoma huzankura, korera osuo. Kagrama kanoma amisanana ofrigahie.

14 אתה בשבט תכנו ונפשו משאול תציל׃ (Sheol h7585)

Azeri fatgo hu kanoma ami'zamo'a, fri vahe kumapima vuzankura agu amena agu'vazigahane. (Sheol h7585)

15 בני אם חכם לבך ישמח לבי גם אני׃

Mofavre'nimoka ama' antahi'zama erisanana, Nagri nagu'amo'a muse nehuno,

16 ותעלזנה כליותי בדבר שפתיך מישרים׃

kagipinti'ma fatgo ke'ma antahi'sugeno'a, mika nagu'amo'a muse hugahie.

17 אל יקנא לבך בחטאים כי אם ביראת יהוה כל היום׃

Kumi vahe'mokizmi zamavu'zmavakura kegasanea osuo. Hianagi Ra Anumzamofonku kore'ma hunteno agorga'ama manizanku maka kna, kagesa antahio.

18 כי אם יש אחרית ותקותך לא תכרת׃

Henkama fore hania zanku'ma tamage hunka kagesa nentahinka, amuha'ma nehana zamo'a amnezanknara osugahie.

19 שמע אתה בני וחכם ואשר בדרך לבך׃

Mofavre'nimoka, ke'ni'a antahinka knare antahi'zana erinka, fatgo kante kagu'a antenka vuo.

20 אל תהי בסבאי יין בזללי בשר למו׃

Rama'a aka'tima nene'za neginagi nehaza vahe'ene, rama'a zagagafamofo ame'are'ma nehaza vahe'enena, trago oteho.

21 כי סבא וזולל יורש וקרעים תלביש נומה׃

Aka tinte vahe'ene rama'a ne'zama ne' vahe'mo'za zamunte omne vahe manigahaze. Hagi zamavu'ma mase vava vahera, kukena zamimo'a tagato tagatu hugahie.

22 שמע לאביך זה ילדך ואל תבוז כי זקנה אמך׃

Kasema kante'nea negafa ke'a nentahinka, negrera'ma tvavamaresigenka kefenkamia otro.

23 אמת קנה ואל תמכר חכמה ומוסר ובינה׃

Tamage kema mizase'nenunka zagorera otro, ama' antahizanki, huogu'ma rempima hugamisiazanki, antahi'ama huno refkoma hu'zana erio.

24 גול יגול אבי צדיק יולד חכם וישמח בו׃

Fatgo avu'ava'ma nehia mofavremofo nefa'a, tusi'a muse hugahie. Hagi ama' antahi'za eri'nea mofavre'agura, nefa'a muse huntegahie.

25 ישמח אביך ואמך ותגל יולדתך׃

E'inahu kavukva hunka negrera kfama azeri muse nehunka, ksegante'nea negrerana azeri muse huo.

26 תנה בני לבך לי ועיניך דרכי תרצנה׃

Mofavre'nimoke, kagu'tumoka'a Nagri nenaminka, kvuma ke'sanana, Nagri navu'navate kento.

27 כי שוחה עמקה זונה ובאר צרה נכריה׃

Monko avu'ava'ma huno Savri'ma huno vanoma nehia a'mo'a, murigankna higeno, vema ante'nea a'mo'ma savrima huno vanoma nehia a'mo'a, osi tinkerigna huno urami'neankino, ana tinkerifima uramisaza vahe'mo'za haviza hugahaze.

28 אף היא כחתף תארב ובוגדים באדם תוסף׃

Ana a'mo'a kumza vahe'kna huno kazeri savri hunaku kaveganteno mani'neankino, vene'nea azeri savri hanigeno, mani fatgo huno a'are'ma omani'zamo'a ra hugahie.

29 למי אוי למי אבוי למי מדונים למי שיח למי פצעים חנם למי חכללות עינים׃

Iza hazenkefina mani'vava higeno, iza asu zampina nemanie? Iza ke hakarea nehigeno, iza hara azeri o'netie? Iza avufamo hazenkea erigeno namuna nere? Iza avumo korankera nehie?

30 למאחרים על היין לבאים לחקר ממסך׃

E'i anazama fore'ma nehiana zazate'ma aka tima nenaza vahe'ene, hanave waini tima tagi havia hu'za ne'naza vahe'tmimofonte fore nehie.

31 אל תרא יין כי יתאדם כי יתן בכיס עינו יתהלך במישרים׃

Atregeno wainimo'ma korankrema nehuno, agrema'amo taferopinti krakra huno mrenerino, knankente'ma fruma huno urami'nia zamo'a, kazeri kasanea osino.

32 אחריתו כנחש ישך וכצפעני יפרש׃

Hianagi henka'a osifavemo kreankna nehuno, ha' osifavemo kamprino avuatgazama'a regatati huganteankna hugahie.

33 עיניך יראו זרות ולבך ידבר תהפכות׃

Kavumo'a ruzahu ruzahu'za negenkeno, antahintahi kamo'a savri nehina, kema hanana kemo'a savri hugahie.

34 והיית כשכב בלב ים וכשכב בראש חבל׃

Hagi e'inama nehanana, hageri amu'nompi me'nea ventefi mase'nankeno kranto kranto huno kazeri tore tore hiankna nehuno, ventemofo seli rente zafare mani'nankeno, zahomo kavregantugama hiankna hugahane.

35 הכוני בל חליתי הלמוני בל ידעתי מתי אקיץ אוסיף אבקשנו עוד׃

Anage hugahane, nahazanagi nata onkrine hunka nehunka, kanona namizanagi antahina kena osu'no'e hugahane. Hanki nagrama ete otisuna, mago'ane ana tina negahue nehane.