מִשְׁלֵי 20

1 לץ היין המה שכר וכל שגה בו לא יחכם׃

شراب انسان را به کارهای احمقانه وا می‌دارد و مشروب باعث عربده‌کشی می‌شود؛ چه نادانند کسانی که خود را اسیر مشروب می‌کنند.

2 נהם ככפיר אימת מלך מתעברו חוטא נפשו׃

غضب پادشاه همچون غرش شیر است. هر که خشم او را برانگیزاند جان خود را به خطر می‌اندازد.

3 כבוד לאיש שבת מריב וכל אויל יתגלע׃

اجتناب از نزاع برای شخص، عزت می‌آورد. فقط اشخاص نادان نزاع به پا می‌کنند.

4 מחרף עצל לא יחרש ישאל בקציר ואין׃

آدم تنبل به موقع زمینش را شخم نمی‌زند، پس در هنگام برداشت محصول هر چه می‌گردد چیزی نمی‌یابد.

5 מים עמקים עצה בלב איש ואיש תבונה ידלנה׃

پند نیکو در اعماق دل مشورت دهنده مانند آب در ته چاه است و شخص فهمیده آن را بیرون می‌کشد.

6 רב אדם יקרא איש חסדו ואיש אמונים מי ימצא׃

بسیارند کسانی که ادعا می‌کنند خوب و باوفا هستند، ولی کیست که بتواند شخص واقعاً باوفایی پیدا کند؟

7 מתהלך בתמו צדיק אשרי בניו אחריו׃

فرزندان شخص امین و درستکار در زندگی سعادتمند خواهند شد.

8 מלך יושב על כסא דין מזרה בעיניו כל רע׃

پادشاهی که بر مسند قضاوت می‌نشیند به دقت جوانب امر را می‌سنجد و حق را از باطل تشخیص می‌دهد.

9 מי יאמר זכיתי לבי טהרתי מחטאתי׃

کیست که بتواند بگوید: «دل خود را پاک نگه داشته‌ام و از گناه مبرا هستم.»

10 אבן ואבן איפה ואיפה תועבת יהוה גם שניהם׃

خداوند از اشخاصی که در داد و ستد از وزنه‌ها و پیمانه‌های نادرست استفاده می‌کنند متنفر است.

11 גם במעלליו יתנכר נער אם זך ואם ישר פעלו׃

حتی کودک را می‌توان از طرز رفتارش شناخت و فهمید که آنچه انجام می‌دهد پاک و درست است یا نه.

12 אזן שמעת ועין ראה יהוה עשה גם שניהם׃

گوش شنوا و چشم بینا، هر دو بخشش خداوند هستند.

13 אל תאהב שנה פן תורש פקח עיניך שבע לחם׃

اگر خواب را دوست داشته باشی فقیر می‌شوی؛ پس بیدار بمان تا سیر شوی.

14 רע רע יאמר הקונה ואזל לו אז יתהלל׃

خریدار به جنس نگاه می‌کند و می‌گوید: «بد است!» اما بعد از خرید، از آن تعریف می‌کند.

15 יש זהב ורב פנינים וכלי יקר שפתי דעת׃

سخنان حکیمانه گرانبهاتر از طلا و نادرتر از جواهر است.

16 לקח בגדו כי ערב זר ובעד נכרים חבלהו׃

از کسی که نزد تو ضامن شخص غریبی می‌شود گرو بگیر.

17 ערב לאיש לחם שקר ואחר ימלא פיהו חצץ׃

نانی که از راه کلاهبرداری به دست می‌آید لذیذ است، اما سرانجام کام را تلخ می‌کند.

18 מחשבות בעצה תכון ובתחבלות עשה מלחמה׃

نقشه‌هایت را بدون مشورت با دیگران عملی نکن و بدون تدبیر به جنگ نرو.

19 גולה סוד הולך רכיל ולפתה שפתיו לא תתערב׃

آدم سخن‌چین رازها را فاش می‌کند، پس با چنین شخصی معاشرت نکن.

20 מקלל אביו ואמו ידעך נרו באישון חשך׃

چراغ زندگی کسی که پدر و مادر خود را لعنت کند، خاموش خواهد شد.

21 נחלה מבחלת בראשנה ואחריתה לא תברך׃

مالی که آسان به دست آمده باشد برکتی نخواهد داشت.

22 אל תאמר אשלמה רע קוה ליהוה וישע לך׃

بدی را با بدی تلافی نکن، بلکه منتظر باش تا خداوند عمل کند.

23 תועבת יהוה אבן ואבן ומאזני מרמה לא טוב׃

خداوند از اشخاصی که در داد و ستد از ترازو و سنگهای نادرست استفاده می‌کنند متنفر است.

24 מיהוה מצעדי גבר ואדם מה יבין דרכו׃

خداوند راه زندگی ما را تعیین می‌کند، پس انسان چگونه می‌تواند بفهمد زندگی او به کجا ختم می‌شود؟

25 מוקש אדם ילע קדש ואחר נדרים לבקר׃

هرگز نسنجیده قولی به خداوند نده، زیرا ممکن است گرفتار شوی.

26 מזרה רשעים מלך חכם וישב עליהם אופן׃

پادشاه دانا شریران را تشخیص می‌دهد و آنها را به شدت مجازات می‌کند.

27 נר יהוה נשמת אדם חפש כל חדרי בטן׃

وجدان انسان به منزلهٔ چراغ خداوند است که تمام انگیزه‌های پنهانی او را آشکار می‌سازد.

28 חסד ואמת יצרו מלך וסעד בחסד כסאו׃

هرگاه پادشاهی مهربان و امین باشد، سلطنتش از محبت پایدار می‌ماند.

29 תפארת בחורים כחם והדר זקנים שיבה׃

شکوه جوانان، قوت ایشان است و عزت پیران، تجربه ایشان.

30 חברות פצע תמריק ברע ומכות חדרי בטן׃

تنبیه برای بدن دردناک است اما دل را از بدی پاک می‌کند.