מִשְׁלֵי 19

1 טוב רש הולך בתמו מעקש שפתיו והוא כסיל׃

Mobola oyo atambolaka na bosembo azali malamu koleka mokosi oyo azangi mayele.

2 גם בלא דעת נפש לא טוב ואץ ברגלים חוטא׃

Ezali malamu te kobungisa mayele, kati na bolingo oyo eleka ndelo. Lokolo ya moto oyo atambolaka noki-noki ezangaka te kobeta libaku.

3 אולת אדם תסלף דרכו ועל יהוה יזעף לבו׃

Bozoba ya moto ebebisaka bomoi na ye; mpe, na sima, akomaka kotombokela Yawe.

4 הון יסיף רעים רבים ודל מרעהו יפרד׃

Mozwi azalaka na baninga ebele, kasi mobola akabwanaka ata na molingami na ye ya motema.

5 עד שקרים לא ינקה ויפיח כזבים לא ימלט׃

Motatoli ya lokuta akozwa etumbu; moto oyo akosaka akozanga te kozwa etumbu.

6 רבים יחלו פני נדיב וכל הרע לאיש מתן׃

Bato mingi balukaka kosepelisa moto ya lokumu, mpe moto nyonso alukaka kozala molingami ya moto oyo asungaka bato.

7 כל אחי רש שנאהו אף כי מרעהו רחקו ממנו מרדף אמרים לא המה׃

Soki bandeko nyonso ya mobola bayinaka ye, mpo na nini baninga na ye bakima ye te? Ata tango azali nanu koloba, batikalaka lisusu wana te.

8 קנה לב אהב נפשו שמר תבונה למצא טוב׃

Moto oyo alukaka kozwa bwanya alingaka bomoi na ye; moto oyo alingaka mayele alongaka.

9 עד שקרים לא ינקה ויפיח כזבים יאבד׃

Motatoli ya lokuta azwaka etumbu; moto oyo akosaka akobebisama.

10 לא נאוה לכסיל תענוג אף כי לעבד משל בשרים׃

Bomoi ya lokumu ebongi na zoba te; ebongi mpe te na mowumbu kopesa mitindo na bakambi.

11 שכל אדם האריך אפו ותפארתו עבר על פשע׃

Bwanya ya moto ekomisaka ye motema molayi; mpe azwaka lokumu tango atalaka pamba mabe oyo basalaka ye.

12 נהם ככפיר זעף מלך וכטל על עשב רצונו׃

Kanda ya mokonzi ezali lokola koganga ya nkosi, kasi bolamu na ye ezali lokola mamwe.

13 הות לאביו בן כסיל ודלף טרד מדיני אשה׃

Mwana ya zoba azali pasi mpo na tata na ye; koswana ya mwasi ezali lokola linzanza ya ndako, oyo etangisaka mayi tango nyonso.

14 בית והון נחלת אבות ומיהוה אשה משכלת׃

Moto akoki kozwa bandako mpe bomengo lokola libula kowuta epai ya batata, kasi mwasi ya bwanya azali likabo kowuta na Yawe.

15 עצלה תפיל תרדמה ונפש רמיה תרעב׃

Bogoyigoyi ememaka moto na pongi makasi, mpe moto ya goyigoyi akufaka nzala.

16 שמר מצוה שמר נפשו בוזה דרכיו יומת׃

Moto oyo atosaka mibeko abatelaka molimo na ye; moto oyo akebaka te na etamboli na ye akokufa.

17 מלוה יהוה חונן דל וגמלו ישלם לו׃

Moto oyo asalaka bolamu epai ya mobola adefisaka Yawe, bongo Yawe akozongisela ye bolamu.

18 יסר בנך כי יש תקוה ואל המיתו אל תשא נפשך׃

Pesaka mwana na yo etumbu wana elikya ezali nanu, kasi kotomboka na yo ekoma te kino na posa ya koboma ye.

19 גרל חמה נשא ענש כי אם תציל ועוד תוסף׃

Tika ete moto oyo asilikaka makasi amema mokumba ya kanda na ye; pamba te soki obikisi ye, okotinda ye ete azongela lisusu.

20 שמע עצה וקבל מוסר למען תחכם באחריתך׃

Yoka toli mpe ndima mateya, mpo ete okoma moto ya bwanya.

21 רבות מחשבות בלב איש ועצת יהוה היא תקום׃

Motema ya moto ezalaka na makanisi ebele, kasi ezali mokano ya Yawe nde ekokisamaka.

22 תאות אדם חסדו וטוב רש מאיש כזב׃

Eloko oyo moto alingaka epai ya moninga na ye moto ezali bolingo ya solo, mpe mobola azali malamu koleka mokosi.

23 יראת יהוה לחיים ושבע ילין בל יפקד רע׃

Kotosa Yawe ememaka na bomoi, esalaka ete moto azala na kimia; boye ata mabe moko te ekokomela ye.

24 טמן עצל ידו בצלחת גם אל פיהו לא ישיבנה׃

Moto ya goyigoyi akotisaka loboko na ye kati na bilei, kasi akokaka te kozongisa yango na monoko na ye.

25 לץ תכה ופתי יערם והוכיח לנבון יבין דעת׃

Beta motioli fimbu, mpe zoba akozwa mayele; sembola moto ya mayele, mpe akozwa boyebi.

26 משדד אב יבריח אם בן מביש ומחפיר׃

Mwana oyo abetaka tata na ye mpe abenganaka mama na ye ayeisaka soni mpe mawa.

27 חדל בני לשמע מוסר לשגות מאמרי דעת׃

Mwana na ngai, soki otiki koyoka mateya, okobunga nzela ya maloba ya boyebi.

28 עד בליעל יליץ משפט ופי רשעים יבלע און׃

Moto oyo atiolaka bosembo azali motatoli ya zoba; mpe monoko ya bato mabe emelaka kaka mabe.

29 נכונו ללצים שפטים ומהלמות לגו כסילים׃

Etumbu esalema mpo na batioli, mpe fimbu esalema mpo na bazoba.