מִשְׁלֵי 17

1 טוב פת חרבה ושלוה בה מבית מלא זבחי ריב׃

૧જે ઘર મિજબાનીથી ભરપૂર હોય પણ કજિયાકંકાસવાળું હોય તેના કરતાં શાંતિ સહિત રોટલીનો સૂકો ટુકડો સારો છે.

2 עבד משכיל ימשל בבן מביש ובתוך אחים יחלק נחלה׃

૨ડહાપણથી વર્તનાર ચાકર બદનામી કરાવનાર દીકરા પર અધિકાર ચલાવશે અને એ ચાકરને દીકરાના ભાઈઓમાં વારસનો ભાગ મળશે.

3 מצרף לכסף וכור לזהב ובחן לבות יהוה׃

૩ચાંદીને ગાળવા માટે કુલડી હોય છે અને સોનાને માટે ભઠ્ઠી હોય છે. પણ અંત: કરણને પારખનાર યહોવાહ છે.

4 מרע מקשיב על שפת און שקר מזין על לשון הות׃

૪જે કોઈ વ્યક્તિ અનિષ્ટ વાત સાંભળે છે તે દુષ્ટ છે; જે જૂઠો છે તે નુકસાનકારક જીભ તરફ ધ્યાન આપે છે.

5 לעג לרש חרף עשהו שמח לאיד לא ינקה׃

૫જે ગરીબની મશ્કરી કરે છે તે તેના સર્જનહારની નિંદા કરે છે અને જે કોઈ બીજાની વિપત્તિને જોઈને રાજી થાય છે તે શિક્ષા પામ્યા વગર રહેશે નહિ.

6 עטרת זקנים בני בנים ותפארת בנים אבותם׃

૬સંતાનોનાં સંતાનો વૃદ્ધ પુરુષનો મુગટ છે અને સંતાનોનો મહિમા તેઓનાં માતાપિતા છે.

7 לא נאוה לנבל שפת יתר אף כי לנדיב שפת שקר׃

૭ભાવપૂર્ણ ભાષણ મૂર્ખને ઘટતું નથી; મહાપુરુષોને માટે જૂઠું બોલવું એ અઘટિત છે.

8 אבן חן השחד בעיני בעליו אל כל אשר יפנה ישכיל׃

૮જેને બક્ષિસ મળે છે તે તેની નજરમાં મૂલ્યવાન પથ્થર જેવી છે; જ્યાં જ્યાં તે જાય છે, ત્યાં ત્યાં તે ઉદય પામે છે.

9 מכסה פשע מבקש אהבה ושנה בדבר מפריד אלוף׃

૯દોષને ઢાંકનાર પ્રેમ શોધે છે, પણ તેને જ વારંવાર બોલ્યા કરનાર ઇષ્ટ મિત્રોમાં અંતર પાડે છે.

10 תחת גערה במבין מהכות כסיל מאה׃

૧૦મૂર્ખને સો ફટકાના કરતાં બુદ્ધિમાનને એક ઠપકાનો ઘા વધારે ઊંડી અસર કરે છે.

11 אך מרי יבקש רע ומלאך אכזרי ישלח בו׃

૧૧દુર્જન હંમેશા આફતો શોધ્યા કરે છે. તે માટે તેની સામે ક્રૂર સંદેશાવાહક મોકલવામાં આવશે.

12 פגוש דב שכול באיש ואל כסיל באולתו׃

૧૨જેનાં બચ્ચાં છીનવી લીધાં હોય એવી રીંછણ કોઈને મળજો; પણ મૂર્ખાઈ કરતો મૂર્ખ કોઈને ન મળો.

13 משיב רעה תחת טובה לא תמיש רעה מביתו׃

૧૩જો કોઈ ભલાઈનો બદલો બૂરાઈથી વાળે છે, તો તેના ઘરમાંથી બૂરાઈ દૂર થશે નહિ.

14 פוטר מים ראשית מדון ולפני התגלע הריב נטוש׃

૧૪કોઈ પાણીને બહાર આવવાનું બાકું કરી આપે, તે માફક જ ઝઘડાનો આરંભ છે, માટે ઝઘડો થયા અગાઉ સમાધાન કરી લો.

15 מצדיק רשע ומרשיע צדיק תועבת יהוה גם שניהם׃

૧૫જે કોઈ દુષ્ટને નિર્દોષ ઠરાવે છે અને જે કોઈ નેકીવાનને દોષપાત્ર ઠરાવે છે તે બન્નેને યહોવાહ ધિક્કારે છે.

16 למה זה מחיר ביד כסיל לקנות חכמה ולב אין׃

૧૬જ્યારે મૂર્ખને બુદ્ધિ હોતી નથી ત્યારે ડહાપણ ખરીદવા તેના હાથમાં મૂલ્ય ક્યાંથી હોય?

17 בכל עת אהב הרע ואח לצרה יולד׃

૧૭મિત્ર સર્વ સમયે પ્રીતિ રાખે છે અને ભાઈ સંકટના સમયને માટે જ જન્મ્યો છે.

18 אדם חסר לב תוקע כף ערב ערבה לפני רעהו׃

૧૮અક્કલહીન વગરનો માણસ જ પોતાના પડોશીનો જામીન થાય છે.

19 אהב פשע אהב מצה מגביה פתחו מבקש שבר׃

૧૯કજિયો ચાહનાર પાપ કરે છે; જે પોતાનો દરવાજો વિશાળ બનાવે છે, તે વિનાશ શોધે છે.

20 עקש לב לא ימצא טוב ונהפך בלשונו יפול ברעה׃

૨૦કુટિલ હૃદયના માણસનું કદી હિત થતું નથી; આડી જીભવાળો માણસ વિપત્તિમાં આવી પડે છે.

21 ילד כסיל לתוגה לו ולא ישמח אבי נבל׃

૨૧મૂર્ખને પેદા કરનાર દુ: ખી થાય છે; મૂર્ખના પિતાને કદી આનંદ થતો નથી.

22 לב שמח ייטב גהה ורוח נכאה תיבש גרם׃

૨૨આનંદી હૃદય એ ઉત્તમ ઔષધ છે, પણ ઘાયલ થયેલું મન હાડકાંને સૂકવી નાખે છે.

23 שחד מחיק רשע יקח להטות ארחות משפט׃

૨૩દુષ્ટ માણસ છાની રીતે લાંચ લઈને ઇનસાફના માર્ગ ઊંધા વાળે છે.

24 את פני מבין חכמה ועיני כסיל בקצה ארץ׃

૨૪બુદ્ધિમાન વ્યક્તિની આંખ ડહાપણ પર જ હોય છે, પણ મૂર્ખની આંખો પૃથ્વીના છેડા પર ચોંટેલી હોય છે.

25 כעס לאביו בן כסיל וממר ליולדתו׃

૨૫મૂર્ખ પુત્ર પિતાને માટે વ્યથારૂપ અને પોતાની માતાને માટે કડવાશરૂપ છે.

26 גם ענוש לצדיק לא טוב להכות נדיבים על ישר׃

૨૬વળી નિર્દોષને દંડ કરવો તથા પ્રામાણિકપણાને લીધે સજ્જનોને મારવા એ યોગ્ય નથી.

27 חושך אמריו יודע דעת וקר רוח איש תבונה׃

૨૭થોડાબોલો માણસ શાણો છે, ઠંડા મિજાજનો માણસ બુદ્ધિમાન હોય છે.

28 גם אויל מחריש חכם יחשב אטם שפתיו נבון׃

૨૮મૂર્ખ ચૂપ રહે ત્યાં સુધી તે ડાહ્યો ગણાય છે, જ્યાં સુધી તે બોલે નહિ, ત્યાં સુધી તે શાણો લેખાય છે.