מִשְׁלֵי 15

1 מענה רך ישיב חמה ודבר עצב יעלה אף׃

१शांतीच्या उत्तराने राग निघून जातो, पण कठोर शब्दामुळे राग उत्तेजित होतो.

2 לשון חכמים תיטיב דעת ופי כסילים יביע אולת׃

२सुज्ञाची जिव्हा सुज्ञानाची प्रशंसा करते, पण मूर्खाचे मुख मूर्खपणा ओतून टाकते.

3 בכל מקום עיני יהוה צפות רעים וטובים׃

३परमेश्वराचे नेत्र सर्वत्र असतात, ते चांगले आणि वाईट पाहत असतात.

4 מרפא לשון עץ חיים וסלף בה שבר ברוח׃

४आरोग्यदायी जीभ जीवनाचा वृक्ष आहे, परंतु कपटी जीभ आत्म्याला चिरडणारी आहे.

5 אויל ינאץ מוסר אביו ושמר תוכחת יערם׃

५मूर्ख आपल्या वडिलांचे शिक्षण तुच्छ लेखतो, पण जो विवेकी आहे तो चुकीतून सुधारतो.

6 בית צדיק חסן רב ובתבואת רשע נעכרת׃

६नीतिमानाच्या घरात मोठे खजिने आहेत, पण दुष्टाची कमाई त्यास त्रास देते.

7 שפתי חכמים יזרו דעת ולב כסילים לא כן׃

७ज्ञानाचे ओठ विद्येविषयीचा प्रसार करते, पण मूर्खाचे हृदय असे नाही.

8 זבח רשעים תועבת יהוה ותפלת ישרים רצונו׃

८दुष्टाच्या अर्पणाचा परमेश्वर द्वेष करतो, पण सरळांची प्रार्थना त्याचा आनंद आहे.

9 תועבת יהוה דרך רשע ומרדף צדקה יאהב׃

९दुष्टांच्या मार्गाचा परमेश्वरास वीट आहे, पण जे नीतीचा पाठलाग करतात त्यांच्यावर तो प्रीती करतो.

10 מוסר רע לעזב ארח שונא תוכחת ימות׃

१०जो कोणी मार्ग सोडतो त्याच्यासाठी कठोर शासन तयार आहे, आणि जो कोणी सुधारणेचा तिरस्कार करतो तो मरेल.

11 שאול ואבדון נגד יהוה אף כי לבות בני אדם׃ (Sheol h7585)

११अधोलोक आणि विनाशस्थान परमेश्वरापुढे उघडे आहे; तर मग मनुष्यजातीच्या वंशाची अंतःकरणे त्याच्या दृष्टीपुढे किती जास्त असली पाहिजेत? (Sheol h7585)

12 לא יאהב לץ הוכח לו אל חכמים לא ילך׃

१२निंदकाला शिक्षेची चीड येते; तो सुज्ञाकडे जात नाही.

13 לב שמח ייטב פנים ובעצבת לב רוח נכאה׃

१३आनंदी हृदय मुख आनंदित करते, पण हृदयाच्या दुःखाने आत्मा चिरडला जातो.

14 לב נבון יבקש דעת ופני כסילים ירעה אולת׃

१४बुद्धिमानाचे हृदय ज्ञान शोधते, पण मूर्खाचे मुख मूर्खताच खाते.

15 כל ימי עני רעים וטוב לב משתה תמיד׃

१५जुलूम करणाऱ्याचे सर्व दिवस दुःखकारक असतात, पण आनंदी हृदयाला अंत नसलेली मेजवाणी आहे.

16 טוב מעט ביראת יהוה מאוצר רב ומהומה בו׃

१६पुष्कळ धन असून त्याबरोबर गोंधळ असण्यापेक्षा ते थोडके असून परमेश्वराचे भय बाळगणे चांगले आहे.

17 טוב ארחת ירק ואהבה שם משור אבוס ושנאה בו׃

१७पोसलेल्या वासराच्या तिरस्कारयुक्त मेजवाणीपेक्षा, जेथे प्रेम आहे तेथे भाजीभाकरी चांगली आहे.

18 איש חמה יגרה מדון וארך אפים ישקיט ריב׃

१८रागीट मनुष्य भांडण उपस्थित करतो, पण जो रागास मंद आहे तो मनुष्य भांडण शांत करतो.

19 דרך עצל כמשכת חדק וארח ישרים סללה׃

१९आळशाची वाट काटेरी कुंपणासारखी आहे, पण सरळांची वाट राजमार्ग बनते.

20 בן חכם ישמח אב וכסיל אדם בוזה אמו׃

२०शहाणा मुलगा आपल्या वडिलांना आनंदीत करतो. पण मूर्ख मनुष्य आपल्या आईला तुच्छ मानतो.

21 אולת שמחה לחסר לב ואיש תבונה יישר לכת׃

२१बुद्धिहीन मनुष्य मूर्खपणात आनंद मानतो. पण जो समंजस आहे तो सरळ मार्गाने जातो.

22 הפר מחשבות באין סוד וברב יועצים תקום׃

२२जेथे सल्ला नसतो तेथे योजना बिघडतात, पण पुष्कळ सल्ला देणाऱ्यांबरोबर ते यशस्वी होतात.

23 שמחה לאיש במענה פיו ודבר בעתו מה טוב׃

२३मनुष्यास आपल्या तोंडच्या समर्पक उत्तराने आनंद होतो; आणि योग्यसमयीचे शब्द किती चांगले आहे!

24 ארח חיים למעלה למשכיל למען סור משאול מטה׃ (Sheol h7585)

२४सुज्ञाने खाली अधोलोकास जाऊ नये म्हणून त्याचा जीवनमार्ग वर जातो. (Sheol h7585)

25 בית גאים יסח יהוה ויצב גבול אלמנה׃

२५परमेश्वर गर्विष्ठांची मालमत्ता फाडून काढेल, परंतु तो विधवेच्या मालमत्तेचे रक्षण करतो.

26 תועבת יהוה מחשבות רע וטהרים אמרי נעם׃

२६परमेश्वर पाप्यांच्या विचारांचा द्वेष करतो, पण दयेची वचने त्याच्या दुष्टीने शुद्ध आहेत.

27 עכר ביתו בוצע בצע ושונא מתנת יחיה׃

२७चोरी करणारा आपल्या कुटुंबावर संकटे आणतो, पण जो लाचेचा तिटकारा करतो तो जगेल.

28 לב צדיק יהגה לענות ופי רשעים יביע רעות׃

२८नीतिमान उत्तर देण्याआधी विचार करतो, पण दुष्टाचे मुख सर्व वाईट ओतून बाहेर टाकते.

29 רחוק יהוה מרשעים ותפלת צדיקים ישמע׃

२९परमेश्वर दुष्टांपासून खूप दूर आहे, पण तो नीतिमानांच्या प्रार्थना नेहमी ऐकतो.

30 מאור עינים ישמח לב שמועה טובה תדשן עצם׃

३०नेत्राचा प्रकाश अंतःकरणाला आनंद देतो, आणि चांगली बातमी शरीराला निरोगी आहे.

31 אזן שמעת תוכחת חיים בקרב חכמים תלין׃

३१जर कोणीतरी तुम्हास जीवन कसे जगावे म्हणून सुधारतो त्याकडे लक्ष द्या, तुम्ही ज्ञानामध्ये रहाल.

32 פורע מוסר מואס נפשו ושומע תוכחת קונה לב׃

३२जो कोणी शिक्षण नाकारतो तो आपल्या स्वत: लाच तुच्छ लेखतो, परंतु जो कोणी शासन ऐकून घेतो तो ज्ञान मिळवतो.

33 יראת יהוה מוסר חכמה ולפני כבוד ענוה׃

३३परमेश्वराचे भय हे सुज्ञतेचे शिक्षण देते, आणि आदरापूर्वी नम्रता येते.