מִשְׁלֵי 15

1 מענה רך ישיב חמה ודבר עצב יעלה אף׃

Dwoko wach mamuol kweyo mirima, to wach makwiny jimbo ich wangʼ.

2 לשון חכמים תיטיב דעת ופי כסילים יביע אולת׃

Lew ngʼat mariek konyore gi rieko, to dho ngʼat mofuwo hulo gik mofuwo.

3 בכל מקום עיני יהוה צפות רעים וטובים׃

Wenge Jehova Nyasaye ni kuonde duto, karito joricho gi joma beyo.

4 מרפא לשון עץ חיים וסלף בה שבר ברוח׃

Lep makelo ber en yath mar ngima, to lep mar miriambo omiyo chuny bedo mool.

5 אויל ינאץ מוסר אביו ושמר תוכחת יערם׃

Ngʼat mofuwo chayo kum mar wuon mare, to ngʼat mawinjo ka ikwere nyiso rieko.

6 בית צדיק חסן רב ובתבואת רשע נעכרת׃

Od ngʼat makare otingʼo mwandu maduongʼ, to pok mar joricho kelo nigi chandruok.

7 שפתי חכמים יזרו דעת ולב כסילים לא כן׃

Dho jomariek lando ngʼeyo, to ngʼat mofuwo to wechene obam.

8 זבח רשעים תועבת יהוה ותפלת ישרים רצונו׃

Jehova Nyasaye odagi misango mar jaricho, to lamo mar ngʼat moriere tir miye mor.

9 תועבת יהוה דרך רשע ומרדף צדקה יאהב׃

Jehova Nyasaye odagi yore ngʼat marach, to ohero jogo matimo gik makare.

10 מוסר רע לעזב ארח שונא תוכחת ימות׃

Kum malit orito ngʼat maweyo yo, ngʼat masin kikwere biro tho.

11 שאול ואבדון נגד יהוה אף כי לבות בני אדם׃ (Sheol h7585)

Jehova Nyasaye ongʼeyo gik moko matimore, bed ni en Tho kata Kethruok, omiyo dhano ok dipandne paro manie chunye! (Sheol h7585)

12 לא יאהב לץ הוכח לו אל חכמים לא ילך׃

Ngʼat ma jasunga dagi puonj, ok odwar mondo ongʼadne rieko gi jomariek.

13 לב שמח ייטב פנים ובעצבת לב רוח נכאה׃

Chuny mamor miyo wangʼ bedo gi mor, to chuny mokuyo miyo dhano bedo mool.

14 לב נבון יבקש דעת ופני כסילים ירעה אולת׃

Chuny mongʼeyo pogo tiend weche dwaro ngʼeyo, to dho ngʼat mofuwo chamo fuwo.

15 כל ימי עני רעים וטוב לב משתה תמיד׃

Ndalo duto mag ngʼat mahinyore gin thagruok, to chuny mamor ni kod mor mosiko.

16 טוב מעט ביראת יהוה מאוצר רב ומהומה בו׃

Ber bedo gi matin ka iluoro Jehova Nyasaye moloyo mwandu mangʼeny kod koko.

17 טוב ארחת ירק ואהבה שם משור אבוס ושנאה בו׃

Ber chamo alot kama hera nitie, moloyo chamo ringʼo machwe kama achaya nitie.

18 איש חמה יגרה מדון וארך אפים ישקיט ריב׃

Ngʼat ma iye wangʼ piyo medo miero, to ngʼat ma terore mos kweyo dhawo.

19 דרך עצל כמשכת חדק וארח ישרים סללה׃

Yor jasamuoyo olor gi kuthe, to yor ngʼat moriere tir en yo malach.

20 בן חכם ישמח אב וכסיל אדם בוזה אמו׃

Wuowi mariek miyo wuon mare mor, to ngʼat mofuwo chayo min mare.

21 אולת שמחה לחסר לב ואיש תבונה יישר לכת׃

Fuwo moro ngʼat maonge gi rieko, to ngʼat man-gi winjo wuotho moriere tir.

22 הפר מחשבות באין סוד וברב יועצים תקום׃

Chenro ok chopi nikech onge puonj makare, to ka giyudo jongʼad rieko mangʼeny to gichopo.

23 שמחה לאיש במענה פיו ודבר בעתו מה טוב׃

Ngʼato yudo mor e dwoko mowinjore, to mano ber manade kuom wach mochopo e sa midware.

24 ארח חיים למעלה למשכיל למען סור משאול מטה׃ (Sheol h7585)

Yor ngima telo kadhi malo ni ngʼat makare, mondo ogengʼe kik odhi mwalo kar tho. (Sheol h7585)

25 בית גאים יסח יהוה ויצב גבול אלמנה׃

Jehova Nyasaye muko od ngʼat masungore, to orito kiep dhako ma chwore otho ma ok omul.

26 תועבת יהוה מחשבות רע וטהרים אמרי נעם׃

Jehova Nyasaye odagi paro mar joricho, to jogo ma chunygi ler miye mor.

27 עכר ביתו בוצע בצע ושונא מתנת יחיה׃

Ngʼat ma jawuoro kelo chandruok ne joode, to ngʼatno mamon gi asoya biro dak amingʼa.

28 לב צדיק יהגה לענות ופי רשעים יביע רעות׃

Chuny ngʼat makare pimo dwokoge, to dho ngʼat ma timbene richo hulo gik maricho.

29 רחוק יהוה מרשעים ותפלת צדיקים ישמע׃

Jehova Nyasaye bor gi ngʼat ma timbene richo, to owinjo lamo mar ngʼat makare.

30 מאור עינים ישמח לב שמועה טובה תדשן עצם׃

Neno mamor kelo mor ni chuny, to wach maber miyo choke bedo gi ngima.

31 אזן שמעת תוכחת חיים בקרב חכמים תלין׃

Ngʼat machiko ite kikwere biro bedo thuolo e kind joma riek.

32 פורע מוסר מואס נפשו ושומע תוכחת קונה לב׃

Ngʼat ma ok dew kum ochayore owuon, to ngʼat mawinjo kikwere medo winjo wach.

33 יראת יהוה מוסר חכמה ולפני כבוד ענוה׃

Luoro Jehova Nyasaye puonjo dhano rieko, to bedo mamuol kelo luor.