< מִשְׁלֵי 14 >

חכמות נשים בנתה ביתה ואולת בידיה תהרסנו׃ 1
Һәр бир дана аял өз аилисини ават қилар; Ахмақ аял аилисини өз қоли билән вәйран қилар.
הולך בישרו ירא יהוה ונלוז דרכיו בוזהו׃ 2
Дуруслуқ йолида маңидиған киши Пәрвәрдигардин қорқар; Қиңғир йолда маңған киши [Худани] көзгә илмас.
בפי אויל חטר גאוה ושפתי חכמים תשמורם׃ 3
Ахмақниң тәкәббур ағзи өзигә таяқ болар; Ақиланиниң ләвлири өзини қоғдар.
באין אלפים אבוס בר ורב תבואות בכח שור׃ 4
Улақ болмиса, еғил пак-пакиз турар; Бирақ өкүзниң күчи болғандила [саңға] ашлиқ толар.
עד אמונים לא יכזב ויפיח כזבים עד שקר׃ 5
Ишәшлик гувачи ялған ейтмас; Сахта гувачи ялған гәпни нәпәстәк тинар.
בקש לץ חכמה ואין ודעת לנבון נקל׃ 6
Һакавурлар даналиқ издәп тапалмас; Бирақ йорутулған адәмгә билим елиш асанға чүшәр.
לך מנגד לאיש כסיל ובל ידעת שפתי דעת׃ 7
Бирәвниң ағзида билим йоқлуғини билип йәткәндә, Униңдин өзүңни нери тарт.
חכמת ערום הבין דרכו ואולת כסילים מרמה׃ 8
Әқил-парасәтлик кишиниң даналиғи өз йолини ойлиништидур; Ахмақларниң әқилсизлиги болса өзлириниң алдинишидур.
אולים יליץ אשם ובין ישרים רצון׃ 9
Ахмақлар болса «итаәтсизлик қурбанлиғи»ни көзгә илмайду, Һәққанийлар арисида болса илтипат тепилар.
לב יודע מרת נפשו ובשמחתו לא יתערב זר׃ 10
Көңүлдики дәрдни пәқәт өзила көтирәләр; Көңүлдики хушлуққиму башқилар шерик болалмас.
בית רשעים ישמד ואהל ישרים יפריח׃ 11
Яманниң өйи өрүлүп чүшәр; Һәққаний адәмниң чедири гүллинип кетәр.
יש דרך ישר לפני איש ואחריתה דרכי מות׃ 12
Адәм балисиға тоғридәк көрүнидиған бир йол бар, Лекин ақивити һалакәткә баридиған йоллардур.
גם בשחוק יכאב לב ואחריתה שמחה תוגה׃ 13
Оюн-күлкә болса қәлбтики ғәм-қайғуни япар, Хошаллиқ өтүп кәткәндә, ғәм-қайғу йәнила қалар.
מדרכיו ישבע סוג לב ומעליו איש טוב׃ 14
Тоғра йолдин бурулуп янған адәм һаман өз йолидин тояр; Яхши адәм өз ишидин қанаәтлинәр.
פתי יאמין לכל דבר וערום יבין לאשרו׃ 15
Саддилар һәммә гәпкә ишинип кетәр; Лекин пәм-парасәтлик киши һәр бир қәдәмни авайлап басар.
חכם ירא וסר מרע וכסיל מתעבר ובוטח׃ 16
Дана адәм еһтиятчан болуп аваричиликтин нери кетәр; Ахмақ һакавурлуқ қилип, өзигә ишинип алдиға маңар.
קצר אפים יעשה אולת ואיש מזמות ישנא׃ 17
Териккәк ахмақлиқ қилар; Нәйрәңваз адәм нәпрәткә учрар.
נחלו פתאים אולת וערומים יכתרו דעת׃ 18
Саддилар ахмақлиққа варислиқ қилар; Пәм-парасәтликләр билимни өз таҗи қилар.
שחו רעים לפני טובים ורשעים על שערי צדיק׃ 19
Яманлар яхшиларниң алдида егиләр; Қәбиһләр һәққанийниң дәрвазилири алдида [баш урар].
גם לרעהו ישנא רש ואהבי עשיר רבים׃ 20
Намрат киши һәтта өз йеқиниғиму яман көрүнәр. Байниң дости болса көптур.
בז לרעהו חוטא ומחונן עניים אשריו׃ 21
Йеқинини пәс көргән гунакардур; Лекин мискинләргә рәһим қилған бәрикәт тапар.
הלוא יתעו חרשי רע וחסד ואמת חרשי טוב׃ 22
Яманлиқ ойлиғанлар йолдин адашқанлардин әмәсму? Бирақ яхшилиқ ойлиғанлар рәһим-шәпқәт, һәқиқәт-садиқлиққа муйәссәр болар.
בכל עצב יהיה מותר ודבר שפתים אך למחסור׃ 23
Һәммә меһнәттин пайда чиқар; Бирақ қуруқ параңлар адәмни муһтаҗлиқта қалдурар.
עטרת חכמים עשרם אולת כסילים אולת׃ 24
Ақиланиләр үчүн байлиқлар бир таҗдур; Ахмақларниң наданлиғидин пәқәт йәнә шу наданлиқла чиқар.
מציל נפשות עד אמת ויפח כזבים מרמה׃ 25
Һәққаний гувалиқ бәргүчи кишиләрниң һаятини қутқузар; Ялған-явидақ сөзләйдиған [гувачи] ялған гәпни нәпәстәк тинар.
ביראת יהוה מבטח עז ולבניו יהיה מחסה׃ 26
Пәрвәрдигардин қорқидиғанниң күчлүк йөләнчүки бар, Униң балилириму һимайигә егә болар.
יראת יהוה מקור חיים לסור ממקשי מות׃ 27
Пәрвәрдигардин қорқуш һаятниң булиқидур; У кишини әҗәллик қапқанлардин қутқузар.
ברב עם הדרת מלך ובאפס לאם מחתת רזון׃ 28
Падишаһниң шан-шәриви пухрасиниң көплигидиндур; Пухрасиниң кәмлиги әмирниң һалакитидур.
ארך אפים רב תבונה וקצר רוח מרים אולת׃ 29
Еғир-бесиқ киши интайин ақил кишидур; Чечилғақ ахмақлиқни улуқлар.
חיי בשרים לב מרפא ורקב עצמות קנאה׃ 30
Хатирҗәм көңүл тәнниң сақлиғидур; Һәсрәт чекиш болса сүйәкләрни чиритар.
עשק דל חרף עשהו ומכבדו חנן אביון׃ 31
Мискинни бозәк қилғучи — Пәрвәрдигарға һақарәт қилғучидур; Һаҗәтмәнләргә шапаәт қилиш Уни һөрмәтлигәнликтур.
ברעתו ידחה רשע וחסה במותו צדיק׃ 32
Яман өз яманлиғи ичидә жиқитилар; Һәққаний адәм һәтта сәкратта ятқандиму хатирҗәм болар.
בלב נבון תנוח חכמה ובקרב כסילים תודע׃ 33
Йорутулған кишиниң көңлидә даналиқ ятар; Бирақ ахмақниң көңлидикиси ашкарә болмай қалмас.
צדקה תרומם גוי וחסד לאמים חטאת׃ 34
Һәққанийәт һәр қайси әлни жуқури көтирәр; Гуна һәр қандақ милләтни номусқа қалдурар.
רצון מלך לעבד משכיל ועברתו תהיה מביש׃ 35
Падишаһниң илтипати әқиллиқ хизмәткарниң бешиға чүшәр; Бирақ униң ғәзиви номуста қалдурғучи уятсиз хизмәткариниң бешиға чүшәр.

< מִשְׁלֵי 14 >