< מִשְׁלֵי 14 >
חכמות נשים בנתה ביתה ואולת בידיה תהרסנו׃ | 1 |
Һәр бир дана аял өз аилисини ават қилар; Ахмақ аял аилисини өз қоли билән вәйран қилар.
הולך בישרו ירא יהוה ונלוז דרכיו בוזהו׃ | 2 |
Дуруслуқ йолида маңидиған киши Пәрвәрдигардин қорқар; Қиңғир йолда маңған киши [Худани] көзгә илмас.
בפי אויל חטר גאוה ושפתי חכמים תשמורם׃ | 3 |
Ахмақниң тәкәббур ағзи өзигә таяқ болар; Ақиланиниң ләвлири өзини қоғдар.
באין אלפים אבוס בר ורב תבואות בכח שור׃ | 4 |
Улақ болмиса, еғил пак-пакиз турар; Бирақ өкүзниң күчи болғандила [саңға] ашлиқ толар.
עד אמונים לא יכזב ויפיח כזבים עד שקר׃ | 5 |
Ишәшлик гувачи ялған ейтмас; Сахта гувачи ялған гәпни нәпәстәк тинар.
בקש לץ חכמה ואין ודעת לנבון נקל׃ | 6 |
Һакавурлар даналиқ издәп тапалмас; Бирақ йорутулған адәмгә билим елиш асанға чүшәр.
לך מנגד לאיש כסיל ובל ידעת שפתי דעת׃ | 7 |
Бирәвниң ағзида билим йоқлуғини билип йәткәндә, Униңдин өзүңни нери тарт.
חכמת ערום הבין דרכו ואולת כסילים מרמה׃ | 8 |
Әқил-парасәтлик кишиниң даналиғи өз йолини ойлиништидур; Ахмақларниң әқилсизлиги болса өзлириниң алдинишидур.
אולים יליץ אשם ובין ישרים רצון׃ | 9 |
Ахмақлар болса «итаәтсизлик қурбанлиғи»ни көзгә илмайду, Һәққанийлар арисида болса илтипат тепилар.
לב יודע מרת נפשו ובשמחתו לא יתערב זר׃ | 10 |
Көңүлдики дәрдни пәқәт өзила көтирәләр; Көңүлдики хушлуққиму башқилар шерик болалмас.
בית רשעים ישמד ואהל ישרים יפריח׃ | 11 |
Яманниң өйи өрүлүп чүшәр; Һәққаний адәмниң чедири гүллинип кетәр.
יש דרך ישר לפני איש ואחריתה דרכי מות׃ | 12 |
Адәм балисиға тоғридәк көрүнидиған бир йол бар, Лекин ақивити һалакәткә баридиған йоллардур.
גם בשחוק יכאב לב ואחריתה שמחה תוגה׃ | 13 |
Оюн-күлкә болса қәлбтики ғәм-қайғуни япар, Хошаллиқ өтүп кәткәндә, ғәм-қайғу йәнила қалар.
מדרכיו ישבע סוג לב ומעליו איש טוב׃ | 14 |
Тоғра йолдин бурулуп янған адәм һаман өз йолидин тояр; Яхши адәм өз ишидин қанаәтлинәр.
פתי יאמין לכל דבר וערום יבין לאשרו׃ | 15 |
Саддилар һәммә гәпкә ишинип кетәр; Лекин пәм-парасәтлик киши һәр бир қәдәмни авайлап басар.
חכם ירא וסר מרע וכסיל מתעבר ובוטח׃ | 16 |
Дана адәм еһтиятчан болуп аваричиликтин нери кетәр; Ахмақ һакавурлуқ қилип, өзигә ишинип алдиға маңар.
קצר אפים יעשה אולת ואיש מזמות ישנא׃ | 17 |
Териккәк ахмақлиқ қилар; Нәйрәңваз адәм нәпрәткә учрар.
נחלו פתאים אולת וערומים יכתרו דעת׃ | 18 |
Саддилар ахмақлиққа варислиқ қилар; Пәм-парасәтликләр билимни өз таҗи қилар.
שחו רעים לפני טובים ורשעים על שערי צדיק׃ | 19 |
Яманлар яхшиларниң алдида егиләр; Қәбиһләр һәққанийниң дәрвазилири алдида [баш урар].
גם לרעהו ישנא רש ואהבי עשיר רבים׃ | 20 |
Намрат киши һәтта өз йеқиниғиму яман көрүнәр. Байниң дости болса көптур.
בז לרעהו חוטא ומחונן עניים אשריו׃ | 21 |
Йеқинини пәс көргән гунакардур; Лекин мискинләргә рәһим қилған бәрикәт тапар.
הלוא יתעו חרשי רע וחסד ואמת חרשי טוב׃ | 22 |
Яманлиқ ойлиғанлар йолдин адашқанлардин әмәсму? Бирақ яхшилиқ ойлиғанлар рәһим-шәпқәт, һәқиқәт-садиқлиққа муйәссәр болар.
בכל עצב יהיה מותר ודבר שפתים אך למחסור׃ | 23 |
Һәммә меһнәттин пайда чиқар; Бирақ қуруқ параңлар адәмни муһтаҗлиқта қалдурар.
עטרת חכמים עשרם אולת כסילים אולת׃ | 24 |
Ақиланиләр үчүн байлиқлар бир таҗдур; Ахмақларниң наданлиғидин пәқәт йәнә шу наданлиқла чиқар.
מציל נפשות עד אמת ויפח כזבים מרמה׃ | 25 |
Һәққаний гувалиқ бәргүчи кишиләрниң һаятини қутқузар; Ялған-явидақ сөзләйдиған [гувачи] ялған гәпни нәпәстәк тинар.
ביראת יהוה מבטח עז ולבניו יהיה מחסה׃ | 26 |
Пәрвәрдигардин қорқидиғанниң күчлүк йөләнчүки бар, Униң балилириму һимайигә егә болар.
יראת יהוה מקור חיים לסור ממקשי מות׃ | 27 |
Пәрвәрдигардин қорқуш һаятниң булиқидур; У кишини әҗәллик қапқанлардин қутқузар.
ברב עם הדרת מלך ובאפס לאם מחתת רזון׃ | 28 |
Падишаһниң шан-шәриви пухрасиниң көплигидиндур; Пухрасиниң кәмлиги әмирниң һалакитидур.
ארך אפים רב תבונה וקצר רוח מרים אולת׃ | 29 |
Еғир-бесиқ киши интайин ақил кишидур; Чечилғақ ахмақлиқни улуқлар.
חיי בשרים לב מרפא ורקב עצמות קנאה׃ | 30 |
Хатирҗәм көңүл тәнниң сақлиғидур; Һәсрәт чекиш болса сүйәкләрни чиритар.
עשק דל חרף עשהו ומכבדו חנן אביון׃ | 31 |
Мискинни бозәк қилғучи — Пәрвәрдигарға һақарәт қилғучидур; Һаҗәтмәнләргә шапаәт қилиш Уни һөрмәтлигәнликтур.
ברעתו ידחה רשע וחסה במותו צדיק׃ | 32 |
Яман өз яманлиғи ичидә жиқитилар; Һәққаний адәм һәтта сәкратта ятқандиму хатирҗәм болар.
בלב נבון תנוח חכמה ובקרב כסילים תודע׃ | 33 |
Йорутулған кишиниң көңлидә даналиқ ятар; Бирақ ахмақниң көңлидикиси ашкарә болмай қалмас.
צדקה תרומם גוי וחסד לאמים חטאת׃ | 34 |
Һәққанийәт һәр қайси әлни жуқури көтирәр; Гуна һәр қандақ милләтни номусқа қалдурар.
רצון מלך לעבד משכיל ועברתו תהיה מביש׃ | 35 |
Падишаһниң илтипати әқиллиқ хизмәткарниң бешиға чүшәр; Бирақ униң ғәзиви номуста қалдурғучи уятсиз хизмәткариниң бешиға чүшәр.