מִשְׁלֵי 10

1 משלי שלמה בן חכם ישמח אב ובן כסיל תוגת אמו׃

Engero za Sulemaani: Omwana ow’amagezi asanyusa kitaawe; naye omwana omusirusiru anakuwaza nnyina.

2 לא יועילו אוצרות רשע וצדקה תציל ממות׃

Eby’obugagga ebifuniddwa mu makubo amakyamu tebirina kye bigasa, naye abatuukirivu banunulwa okuva mu kufa.

3 לא ירעיב יהוה נפש צדיק והות רשעים יהדף׃

Mukama taalekenga mutuukirivu we kufa njala, naye aziyiza abakozi b’ebibi okufuna bye beetaaga.

4 ראש עשה כף רמיה ויד חרוצים תעשיר׃

Emikono emigayaavu gyavuwaza, naye emikono eminyiikivu gireeta obugagga.

5 אגר בקיץ בן משכיל נרדם בקציר בן מביש׃

Omuvubuka ow’amagezi akungulira mu biseera ebituufu, naye oyo eyeebakira mu biro eby’okukunguliramu mwana aswaza ennyo.

6 ברכות לראש צדיק ופי רשעים יכסה חמס׃

Omukisa gubeera ku mutwe gw’omutuukirivu, naye akamwa k’omukozi w’ebibi kajjula obukambwe.

7 זכר צדיק לברכה ושם רשעים ירקב׃

Omutuukirivu anajjukirwanga n’essanyu, naye erinnya ly’omubi linaavundanga.

8 חכם לב יקח מצות ואויל שפתים ילבט׃

Alina omutima ogw’amagezi agondera ebiragiro, naye omusirusiru ayogerayogera, azikirizibwa.

9 הולך בתם ילך בטח ומעקש דרכיו יודע׃

Atambulira mu bwesimbu y’atambula emirembe, naye akwata amakubo amakyamu alitegeerebwa.

10 קרץ עין יתן עצבת ואויל שפתים ילבט׃

Oyo atta ku liiso ng’akweka amazima aleeta ennaku, n’omusirusiru ayogerayogera alizikirizibwa.

11 מקור חיים פי צדיק ופי רשעים יכסה חמס׃

Akamwa ak’omutuukirivu nsulo ya bulamu, naye akamwa k’omukozi w’ebibi kajjula bulabe.

12 שנאה תעורר מדנים ועל כל פשעים תכסה אהבה׃

Obukyayi buleeta enjawukana, naye okwagala kubikka ku bibi bingi.

13 בשפתי נבון תמצא חכמה ושבט לגו חסר לב׃

Amagezi gasangibwa ku mimwa gy’oyo alina okutegeera, naye omuggo gukangavvula oyo atamanyi kusalawo bulungi.

14 חכמים יצפנו דעת ופי אויל מחתה קרבה׃

Abantu ab’amagezi batereka okumanya, naye akamwa k’omusirusiru kaaniriza kuzikirira.

15 הון עשיר קרית עזו מחתת דלים רישם׃

Obugagga bw’omugagga kye kibuga kye ekiriko ebigo, naye obwavu kwe kuzikirira kw’omwavu.

16 פעלת צדיק לחיים תבואת רשע לחטאת׃

Empeera y’omutuukirivu bulamu, naye empeera y’omukozi w’ebibi emuleetera kubonerezebwa.

17 ארח לחיים שומר מוסר ועוזב תוכחת מתעה׃

Oyo assaayo omwoyo eri okubuulirirwa aba mu kkubo ery’obulamu, naye oyo atassaayo mwoyo ku kunenyezebwa aleetera abalala okuwaba.

18 מכסה שנאה שפתי שקר ומוצא דבה הוא כסיל׃

Oyo akisa obukyayi alina emimwa egirimba, era omuntu akonjera, musirusiru.

19 ברב דברים לא יחדל פשע וחשך שפתיו משכיל׃

Mu bigambo ebingi temubula kwonoona, naye akuuma olulimi lwe aba wa magezi.

20 כסף נבחר לשון צדיק לב רשעים כמעט׃

Olulimi lw’omutuukirivu ffeeza ya muwendo, naye omutima gw’omukozi w’ebibi gugasa katono.

21 שפתי צדיק ירעו רבים ואוילים בחסר לב ימותו׃

Ebigambo by’omutuukirivu biriisa abantu bangi, naye abasirusiru bazikirira olw’okubulwa amagezi.

22 ברכת יהוה היא תעשיר ולא יוסף עצב עמה׃

Omukisa gwa Mukama guleeta obugagga era tagwongerako buyinike.

23 כשחוק לכסיל עשות זמה וחכמה לאיש תבונה׃

Omusirusiru asanyukira okukola ebibi, naye omuntu alina okutegeera asanyukira eby’amagezi.

24 מגורת רשע היא תבואנו ותאות צדיקים יתן׃

Omukozi w’ebibi ky’atayagala kirimutuukako, naye abatuukirivu bye baagala biribaweebwa.

25 כעבור סופה ואין רשע וצדיק יסוד עולם׃

Embuyaga bw’ejja, abakozi b’ebibi batwalibwa, naye abatuukirivu banywera emirembe gyonna.

26 כחמץ לשנים וכעשן לעינים כן העצל לשלחיו׃

Ng’omususa bwe gunyeenyeza amannyo, n’omukka nga bwe gubalagala mu maaso, n’omugayaavu bw’abeera bw’atyo eri abamutuma.

27 יראת יהוה תוסיף ימים ושנות רשעים תקצרנה׃

Okutya Mukama kuwangaaza omuntu, naye emyaka gy’ababi girisalibwako.

28 תוחלת צדיקים שמחה ותקות רשעים תאבד׃

Essuubi ly’abatuukirivu livaamu ssanyu, naye okusuubira kw’abakozi b’ebibi tekulivaamu kantu.

29 מעוז לתם דרך יהוה ומחתה לפעלי און׃

Ekkubo lya Mukama kye kiddukiro ky’abatuukirivu, naye abakozi b’ebibi libasaanyaawo.

30 צדיק לעולם בל ימוט ורשעים לא ישכנו ארץ׃

Abatuukirivu tebajjululwenga ennaku zonna, naye abakozi b’ebibi tebalisigala mu nsi.

31 פי צדיק ינוב חכמה ולשון תהפכות תכרת׃

Akamwa k’omutuukirivu koogera eby’amagezi, naye olulimi olwogera eby’obubambavu lulisalibwamu.

32 שפתי צדיק ידעון רצון ופי רשעים תהפכות׃

Emimwa gy’omutuukirivu gyogera ebisaanidde; naye emimwa gy’omukozi w’ebibi gyogera eby’obubambavu.