< מִשְׁלֵי 1 >
משלי שלמה בן דוד מלך ישראל׃ | 1 |
Pwovèb Salomon yo, fis a David la, wa Israël la:
לדעת חכמה ומוסר להבין אמרי בינה׃ | 2 |
pou konnen sajès avèk enstriksyon, Pou dekouvri pawòl bon konprann yo,
לקחת מוסר השכל צדק ומשפט ומישרים׃ | 3 |
Pou resevwa enstriksyon nan jan pou aji ak sajès, ladwati, jistis, menm jan pou tout moun;
לתת לפתאים ערמה לנער דעת ומזמה׃ | 4 |
Pou avèti san konprann yo e bay konesans ak pridans a jenn yo.
ישמע חכם ויוסף לקח ונבון תחבלות יקנה׃ | 5 |
Yon nonm saj va tande, va grandi nan konesans li e yon nonm bon konprann va twouve konsèy ki saj,
להבין משל ומליצה דברי חכמים וחידתם׃ | 6 |
Pou konprann yon pwovèb ak mo kache, pawòl a saj yo avèk devinèt yo.
יראת יהוה ראשית דעת חכמה ומוסר אוילים בזו׃ | 7 |
Lakrent SENYÈ a se kòmansman sajès la; sila ki plen foli, meprize sajès ak lenstriksyon.
שמע בני מוסר אביך ואל תטש תורת אמך׃ | 8 |
Tande byen, fis mwen an, lenstriksyon papa ou, e pa abandone leson a manman ou yo;
כי לוית חן הם לראשך וענקים לגרגרתיך׃ | 9 |
Anverite, yo fè yon kouwòn byen bèl sou tèt ou, ak yon bèl dekorasyon nan kou ou.
בני אם יפתוך חטאים אל תבא׃ | 10 |
Fis mwen an, si pechè yo vin tante ou, pa dakò.
אם יאמרו לכה אתנו נארבה לדם נצפנה לנקי חנם׃ | 11 |
Si yo di: “Vini avèk nou, annou kouche yon pyèj pou san, annou fè anbiskad pou inosan yo san koz;
נבלעם כשאול חיים ותמימים כיורדי בור׃ (Sheol ) | 12 |
Annou vale yo vivan tankou Sejou mò yo, menm an antye tankou sila k ap desann nan fòs yo. (Sheol )
כל הון יקר נמצא נמלא בתינו שלל׃ | 13 |
Nou va jwenn tout kalite byen presye, nou va ranpli lakay nou ak piyaj.
גורלך תפיל בתוכנו כיס אחד יהיה לכלנו׃ | 14 |
Tire osò pa ou ansanm ak nou. Nou tout va gen yon sèl bous”—
בני אל תלך בדרך אתם מנע רגלך מנתיבתם׃ | 15 |
Fis mwen an, pa mache nan chemen avèk yo. Anpeche pye ou antre sou wout yo,
כי רגליהם לרע ירוצו וימהרו לשפך דם׃ | 16 |
Paske pye yo kouri jwenn mal, e yo fè vit pou yo vèse san.
כי חנם מזרה הרשת בעיני כל בעל כנף׃ | 17 |
Anverite, se initil pou ouvri yon filè ak pen gaye devan nenpòt kalite zwazo;
והם לדמם יארבו יצפנו לנפשתם׃ | 18 |
men yap kouche yon pyèj pou pwòp san pa yo. Yo fè anbiskad pou pwòp lavi pa yo.
כן ארחות כל בצע בצע את נפש בעליו יקח׃ | 19 |
Se konsa tout chemen yo ye a pou tout moun ki vin genyen pa mwayen vyolans. Se pwòp lavi yo kap vin rache.
חכמות בחוץ תרנה ברחבות תתן קולה׃ | 20 |
Sajès rele fò nan lari. Li leve vwa li nan plas la.
בראש המיות תקרא בפתחי שערים בעיר אמריה תאמר׃ | 21 |
Nan tèt lari ki gen zen yo, li kriye fò. Nan antre pòtay lari yo, li fè moun tande tout pawòl li yo:
עד מתי פתים תאהבו פתי ולצים לצון חמדו להם וכסילים ישנאו דעת׃ | 22 |
“Jiskilè, O moun san bon konprann yo, nou va renmen rete san konprann anyen? Pou mokè yo rejwi yo nan moke moun e moun san konprann yo rayi konesans?
תשובו לתוכחתי הנה אביעה לכם רוחי אודיעה דברי אתכם׃ | 23 |
Vire sou repwòch mwen an. Gade byen, mwen va vide lespri m sou nou. Mwen va fè nou konnen pawòl mwen yo.
יען קראתי ותמאנו נטיתי ידי ואין מקשיב׃ | 24 |
Akoz mwen te rele nou e nou te refize; mwen te lonje men m, e pèsòn pa t okipe sa,
ותפרעו כל עצתי ותוכחתי לא אביתם׃ | 25 |
men nou te neglije tout konsèy mwen yo, e nou pa t vle tande repwòch mwen;
גם אני באידכם אשחק אלעג בבא פחדכם׃ | 26 |
konsa, mwen menm anplis, va ri sou malè nou yo. Mwen va moke nou lè gran laperèz la rive,
בבא כשאוה פחדכם ואידכם כסופה יאתה בבא עליכם צרה וצוקה׃ | 27 |
lè gran laperèz nou rive tankou tanpèt e gwo dezas nou yo tankou toubiyon, lè gwo pwoblèm ak soufrans rive sou nou.
אז יקראנני ולא אענה ישחרנני ולא ימצאנני׃ | 28 |
Nan lè sa a, yo va rele m, men mwen p ap reponn. Yo va chache mwen avèk dilijans, men yo p ap twouve m,
תחת כי שנאו דעת ויראת יהוה לא בחרו׃ | 29 |
akoz yo te rayi konesans e pa t chwazi gen lakrent SENYÈ a.
לא אבו לעצתי נאצו כל תוכחתי׃ | 30 |
Yo te refize konsèy mwen. Yo te rejte tout repwòch mwen yo.
ויאכלו מפרי דרכם וממעצתיהם ישבעו׃ | 31 |
Pou sa, yo va manje fwi a pwòp chemen yo, e vant yo va vin plen ak pwòp manèv yo.
כי משובת פתים תהרגם ושלות כסילים תאבדם׃ | 32 |
Paske chemen kwochi a moun san konprann yo va touye yo. Kè kontan a sila ki plen foli va detwi yo.
ושמע לי ישכן בטח ושאנן מפחד רעה׃ | 33 |
Men sila ki koute mwen an va viv ansekirite, e li va rete alèz san pè malè.”