< אֶל־הָעִבְרִים 9 >
לברית הראשונה בין אלוהים לבין בני־ישראל היו חוקים וכללים לעבודת ה׳, והיה משכן על־פני האדמה. | 1 |
Cipangano ca kaindi calikukute milawo ya nkambililo kayi ne milawo yapa musena wa kukambililapo webakwa ne bantu.
המשכן היה מחולק לשניים: משכן חיצוני ומשכן פנימי. במשכן החיצוני היה מקום שנקרא”קודש“, ובו היו מנורת הזהב והשולחן שעליו מערכת לחם־הפנים. | 2 |
Bantu balebaka Tente ya Lesa. Cipinda cakutanguna calikukwiweti Musena Waswepa. Umo mucipinda mwalikuba pakubika lampi, tebulu kayi ne shinkwa walikubengwa kuli Lesa
בתוך המשכן החיצוני היה מסך (הפרוכת), ומעברו המשכן הפנימי שנקרא”קודש הקודשים“. | 3 |
Kunyuma kwa cikwisa cashinkilila pakati, kwalikuba musena walikukwiweti, Musena Waswepeshesha.
לפני קודש הקודשים היה מזבח זהב להקטרת קטורת, ובתוכו ארון־הברית שכולו מצופה זהב. בתוך ארון־הברית היו לוחות הברית, צנצנת זהב שהכילה מן, ומטה אהרון שפרח. מעל ארון־הברית היו דמויות של שני מלאכי כבוד, שנקראים”כרובים“, וכנפיהם סוככות על כיסוי הזהב של הארון – כיסוי הנקרא”כפורת“. לא ארחיב עתה את הדיבור על כל אחד מאלה. | 4 |
Umu emwalikuba nteme ya golide pakutentela lubani, ne libokoshi lya cipangano lyamatwa ne golide kayi ne nsupa ya golide mwalikuba mana. Kayi mwalikuba nkoli ya Aloni isa yalasonsa matewu, ne mabwe abili asa palikuba palembwa Milawo likumi.
Pa libokoshi palikuba Bakelubi bakubesa balikwimanina bulemeneno bwa Lesa, mifunsha ya mapepe abo yalikuba yafukatila pa musena wakulelekelapo bwipishi. Nomba cindi cino nteco cakwamba byonse ncebyalikuba sobwe.
בתנאים אלה יכלו תמיד הכוהנים להיכנס אל המשכן החיצוני כדי לבצע את תפקידם. | 6 |
Ubu ebubambo bwa bintu ncebyalikuba. Beshimilumbo balikwingila mu cipinda cakutanguna ca Tente busuba ne busuba kuya kusebensa ncito shabo.
אך אל המשכן הפנימי, אל קודש הקודשים, יכול היה להיכנס רק הכהן הגדול, ורק פעם אחת בשנה. בכל פעם שנכנס אל קודש הקודשים היה עליו להתיז דם על הכפורת ולפני הכפורת, כקורבן לאלוהים – קורבן שמכפר על שגיאותיו וחטאיו של הכהן הגדול עצמו ושל כל העם. | 7 |
Enka Shimilumbo Mukulene ewalikwingila mu cipinda catubili ca Tente kankanda kamo pa caka. Walikumantilila milopa yakubenga kuli Lesa cebo ca bwipishi bwakendi, ne bwa bantu banendi abo balikwipisha mwakutenshiba.
רוח הקודש רוצה ללמדנו שלפי הברית הישנה, כל עוד היה קיים המשכן החיצוני, והייתה קיימת השיטה המתירה רק לכהן הגדול את הגישה לקודש הקודשים, הציבור הרחב אינו יכול להתקרב לאלוהים. | 8 |
Mushimu Uswepa ulatwiyishinga pantangalala pabubambo ubu kwambeti nshila ya kwingilila mu Musena Waswepeshesha, nkaina icaluka pakwinga tente yakutanguna mpoicili.
דבר זה בא ללמדנו שהמנחות והזבחים, שהוקרבו לפי השיטה הישנה, לא הצליחו לטהר את לבו של החוטא אשר הקריב את הקורבנות. | 9 |
Ici ecitondesho cilatondekenga ku cindi cino. Uku ekwambeti bipo bya milumbo ya banyama byalikubengwa kuli Lesa nkabyela kululamika moyo wa muntu lakambililinga Lesa.
מדוע? מפני שהתורה עוסקת רק בטקסים מסוימים: בענייני מאכל, משקה, טהרת הגוף וכן הלאה, וטקסים אלה יכלו לטהר באופן חיצוני ופיזי בלבד. משום כך תפקידם זמני בלבד – עד שיבוא המשיח ואיתו הברית החדשה. | 10 |
Pakwinga bintu ibyo bilambangowa pabyakulya ne pa byakunwa kayi ne pamiyambo ya kobenkana ya nswepeshelo. Yonseyi ni milawo yakunsa yasebensanga kushikila cindi Lesa nceti akekalike bubambo bwalinolino.
כאשר בא המשיח ככהן הגדול של הברית החדשה, הוא עבר דרך המשכן המושלם והאמיתי בשמים – משכן שנבנה לא בידי אדם, שכן אינו מיועד לעולם הזה. | 11 |
Nomba, Klistu Shimilumbo Mukulene wa bintu byaina bili pano lashiki. Tente njala sebenselengamonga ni inene, kayi yelela kwine, nteyo yebakwa ne makasa abantu sobwe, uku ekwambeti nteyo ya lubasu lwa pa cishi capanshi.
וכשנכנס אל קודש הקודשים הביא איתו לא דם שעירים ועגלים, אלא את דמו שלו אשר התיז על הכפורת אחת ולתמיד, וכך הבטיח לנו ישועה נצחית. (aiōnios ) | 12 |
Klistu mpwalengila mu Musena Waswepeshesha uli mutente walengilamo kankanda kamowa. Uliya kumantilila milopa ya mpongo, ne ya ng'ombe kwambeti abengeti milumbo, nsombi walamanta milopa yakendi yalatuletela lupulusho lwamuyayaya. (aiōnios )
אם לפי התורה יכלו דם הפרים והשעירים ואפר הפרה האדומה לטהר את גוף החוטאים, | 13 |
Milopa ya mpongo, ne yang'ombe kayi ne milota ya ng'ombe nimbwa bacende njali kusansila bantu babula kuswepa pamenso a Lesa. Kuswepesha uku kwalikubowa kwa kuswepesha mubili.
אנו יכולים להיות בטוחים שדם המשיח, אשר על־ידי רוח הקודש הנצחי הקריב את עצמו לאלוהים כקורבן בעד חטאינו, יטהר את גופנו ומצפוננו ממעשים מתים, ובמקומם יחדיר בנו את האמונה באלוהים חיים ואת הרצון לשרתו. (aiōnios ) | 14 |
Neco ici pakubeco, inga yalo milopa ya Klistu inga ishika kupeyo! Kupitila mu Mushimu wamuyayaya, neye walalibenga kuba mulumbo welela cakupwililila kuli Lesa. Milopa ya Klistu nikaswepeshe miyeyo yetu kushiya miyambo yakuswepesha yabula nchito, kwambeti tusebensele Lesa muyumi. (aiōnios )
המשיח הביא איתו את הברית החדשה, כדי שכל הקרואים אל אלוהים יירשו את הבטחותיו הנפלאות של אלוהים. כי המשיח מת כדי להצילם מהעונש על החטאים שחטאו עוד בהיותם כפופים לברית הישנה, לתורה. (aiōnios ) | 15 |
Pacebo ici Klistu elabambanga cipangano ca linolino, neco abo balakwiwa ne Lesa bela kutambula colwe citapu ico ncalalaya, ingacibeco pakwinga pali lufu lwa muntu ulo lwalasungulula bantu kubwipishi mbobalikwinsa kapacili cipangano cakutanguna. (aiōnios )
כאשר אדם מוריש את רכושו בצוואה, איש מן היורשים אינו מקבל את חלקו לפני שמוכח כי בעל הצוואה מת. | 16 |
Na pali cipangano calembwa cakushiyila buboni muntu umbi, pela kuba lushinisho lwakwambeti uyo walacilemba lafu.
כל עוד חי בעל הצוואה, איש אינו יכול לדרוש את החלק המובטח לו, כי לצוואה אין תוקף בחיי בעליה. | 17 |
Pakwinga cipangano ngaciba cabula ncito na muntu walacilemba ucili muyumi, nsombi na lafu empocikute kusebensa.
משום כך גם הברית הראשונה נחתמה בדם. | 18 |
Ecebo cakendi cipangano cakutanguna calabako cebo cakusebensha milopa.
לאחר שמשה קרא לפני העם את כל החוקים שבתורת ה׳, הוא לקח מים, דם עגלים ושעירים, ובעזרת תולעת־שני וענף אזוב התיזם על ספר התורה ועל כל העם. | 19 |
Cakutanguna Mose walabambila bantu byonse byalalembwa mu Milawo ya Lesa. Encali kumantila milopa ya ng'ombe ne yampongo ne kwisankanya ne menshi, ne kusansa palibuku lya Milawo, kayi ne pa bantu bonse, pakusebensesha katondo ka hisopu kasungililwa bweya bwa mbelele bufubela.
ובעשותו זאת אמר:”הנה דם הברית אשר כרת ה׳ עמכם“. | 20 |
Walambeti, “Iyi ni milopa ilaboneshengeti cipangano ncalamba Lesa mwela kucikonka.”
באותה דרך התיז משה דם גם על המשכן ועל כל כלי הקודש שבתוכו. | 21 |
Kayi Mose walikusansa milopa pa Tente ya Lesa ne pa bintu byonse byakusebensesha pa kukambilila.
למעשה לפי חוקי הברית הישנה כמעט כל דבר טוהר על־ידי התזת דם, ובלי שפיכת דם אין סליחת חטאים. | 22 |
Kwelana ne Milawo ya Mose, bintu byonse byali kuswepa ne milopa, kayi kwambeti bwipishi bulekelelwe palikuyandika kwita milopa.
משום כך המשכן וכלי הקודש, שהם העתק של המשכן האמיתי שנמצא בשמים, היו צריכים להיטהר בדם כפי שטוהרו על־ידי משה. אך המשכן האמיתי, שנמצא בשמים, מטוהר בזבחים וקורבנות יקרים הרבה יותר. | 23 |
Ibi bintu byemaninakowa bintu bya kwilu binebine, ibyo byela kuswepeshewa munshila ilico. Nomba kwambeti bintu bya kwilu biswepeshewe, bilayandikinga milumbo inene yaina kupitilila.
כי המשיח לא נכנס אל המשכן שנבנה בידי אדם כאן עלי־אדמות, ואשר הוא רק העתק של המשכן האמיתי; המשיח נכנס אל המשכן האמיתי שנמצא בשמים, כדי לייצג אותנו לפני אלוהים. | 24 |
Lino Klistu uliya kwingila mu Musena Waswepa walebakwa ne makasa abantu sobwe uwo walikubowa cinkosha ca winewine. Nendi walengila Kwilu uko nkwalatwimanininga kuli Lesa pa cino cindi.
נוסף לכך, המשיח לא הקריב את עצמו פעמים רבות, כמנהג הכהן הגדול שהקריב מדי שנה את דם הקורבנות בקודש הקודשים. | 25 |
Shimilumbo Mukulene wa Bayuda walikwingila mu Musena Waswepeshesha kankanda kamo pa caka, kali wamanta milopa yanyama. Nomba nendi Klistu uliya kulibenga mulumbo wakendi tunkanda twingi sobwe.
אילו היה על המשיח להקריב את עצמו מדי שנה, מבריאת העולם, היה עליו להתענות ולמות שוב ושוב. אולם עובדה היא שהמשיח בא אלינו באחרית הימים והקריב את עצמו פעם אחת ולתמיד, כדי שמותו בעדנו יבטל את כוח החטא שבתוכנו. (aiōn ) | 26 |
Necalikubeco, nalikupitowa mu makatasho angi kufumowa kukulengwa kwa cishi capanshi. Nomba lino pakuboneti mapwililisho a cishi ali pepi, nendi walabonekowa kankanda kamo kwisa kufunya bwipishi kupitila mu mulumbo ngwalalibenga mwine. (aiōn )
כשם שכולנו יודעים בביטחון שנגזר על בני־האדם למות פעם אחת, ולאחר מכן להישפט על־ידי אלוהים, | 27 |
Muntu wela kufwa kankanda kamo nanshi, kufumapo lombolosho
כך אנו בטוחים שהמשיח הוקרב פעם אחת בלבד ככפרה על חטאינו. אך הוא יבוא אלינו שנית – הפעם לא כדי לסלוח לחטאינו, אלא כדי להשלים את ישועתם של כל המצפים לו. | 28 |
Kwelana neco, Klistu nendi walatwala mulumbo kankanda kamowa kufunya bwipishi bwa bantu bangi. Nakese katubili nteko kusa kufunya bwipishi sobwe, nsombi kwisa kupulusha bantu balamupembelelenga.