מִשְׁלֵי 8

1 הֲלֹֽא־חָכְמָ֥ה תִקְרָ֑א וּ֝תְבוּנָ֗ה תִּתֵּ֥ן קֹולָֽהּ׃

Nabima! Bagade Dawa: su Hou ida: iwane da dima wele sia: nana. Asigi dawa: su hou da sia: daha.

2 בְּרֹאשׁ־מְרֹומִ֥ים עֲלֵי־דָ֑רֶךְ בֵּ֖ית נְתִיבֹ֣ות נִצָּֽבָה׃

Bagade Dawa: su Hou da goumi da: iya amola logo bega: logo bulufalegeiga lela.

3 לְיַד־שְׁעָרִ֥ים לְפִי־קָ֑רֶת מְבֹ֖וא פְתָחִ֣ים תָּרֹֽנָּה׃

Amola moilai bai bagade sogebi amola logo holei gadenene e da lela agoane wele sia: nana,

4 אֲלֵיכֶ֣ם אִישִׁ֣ים אֶקְרָ֑א וְ֝קֹולִ֗י אֶל־בְּנֵ֥י אָדָֽם׃

“Na dilima sia: sa! Dunu fifi asi gala! Na da wele sia: nana! Osobo bagade fi huluane dilima.

5 הָבִ֣ינוּ פְתָאיִ֣ם עָרְמָ֑ה וּ֝כְסִילִ֗ים הָבִ֥ינוּ לֵֽב׃

Nowa dunu asigi dawa: su hame galea, asigi dawa: su ida: iwane gala amo lama, amola asigi dawa: su noga: le dawa: ma. Di da gagaoui esalabala: ? Asigi dawa: su ida: iwane lama.

6 שִׁ֭מְעוּ כִּֽי־נְגִידִ֣ים אֲדַבֵּ֑ר וּמִפְתַּ֥ח שְׂ֝פָתַ֗י מֵישָׁרִֽים׃

Nabima! Na sia: amo da ida: iwane gala. Na sia: su da moloidafa fawane.

7 כִּֽי־אֱ֭מֶת יֶהְגֶּ֣ה חִכִּ֑י וְתֹועֲבַ֖ת שְׂפָתַ֣י רֶֽשַׁע׃

Na adi sia: be amo da dafawanedafa. Na da ogogosu bagade higasa.

8 בְּצֶ֥דֶק כָּל־אִמְרֵי־פִ֑י אֵ֥ין בָּ֝הֶ֗ם נִפְתָּ֥ל וְעִקֵּֽשׁ׃

Liligi na sia: be amo da dafawane. Afae da ogogole hame sia: sa amola giadofale hame ahoa.

9 כֻּלָּ֣ם נְ֭כֹחִים לַמֵּבִ֑ין וִֽ֝ישָׁרִ֗ים לְמֹ֣צְאֵי דָֽעַת׃

Amola dunu ea dogo ganodini, hadigi amola asigi dawa: su gala, amo dunu da na sia: noga: le ba: sa.

10 קְחֽוּ־מוּסָרִ֥י וְאַל־כָּ֑סֶף וְ֝דַ֗עַת מֵחָר֥וּץ נִבְחָֽר׃

Silifa liligi amoma mae dawa: ma. Be na olelebe liligi amo dawa: ma. Amola noga: idafa gouli mae dawa: ma. Be na sia: ida: iwane, amoma dawa: ma.

11 כִּֽי־טֹובָ֣ה חָ֭כְמָה מִפְּנִינִ֑ים וְכָל־חֲ֝פָצִ֗ים לֹ֣א יִֽשְׁווּ־בָֽהּ׃

Na da Bagade Dawa: su Hou. Na da ida: iwanedafa amola na da igi su bagadega lasu liligi baligi dagoi, amola dia hanasu liligi baligi dagoi.

12 אֲ‍ֽנִי־חָ֭כְמָה שָׁכַ֣נְתִּי עָרְמָ֑ה וְדַ֖עַת מְזִמֹּ֣ות אֶמְצָֽא׃

Na da Bagade Dawa: su Hou. Na da asigi dawa: su hou amola moloidafa fofada: su hou dawa:

13 יִֽרְאַ֣ת יְהוָה֮ שְֽׂנֹ֫את רָ֥ע גֵּ֘אָ֤ה וְגָאֹ֨ון ׀ וְדֶ֣רֶךְ רָ֭ע וּפִ֨י תַהְפֻּכֹ֬ות שָׂנֵֽאתִי׃

Nowa da Hina Godema nodone dawa: be da wadela: i hou amola ledo huluane higasa. Na da amoma higasa amola nowa da hifawane hina: dio gaguia gadosea amola wadela: i hou amola ogogosu hamonanebe, amo huluane na higasa.

14 לִֽי־עֵ֭צָה וְתוּשִׁיָּ֑ה אֲנִ֥י בִ֝ינָ֗ה לִ֣י גְבוּרָֽה׃

Na da adi hamomusa: ilegesea na da didili hamomu. Na da asigi dawa: su gala amola na da gasa bagade gala.

15 בִּ֭י מְלָכִ֣ים יִמְלֹ֑כוּ וְ֝רֹוזְנִ֗ים יְחֹ֣קְקוּ צֶֽדֶק׃

Na da hina bagade dunu fidisa amola ouligisu dunu noga: le ouligima: ne fidisa.

16 בִּ֭י שָׂרִ֣ים יָשֹׂ֑רוּ וּ֝נְדִיבִ֗ים כָּל־שֹׁ֥פְטֵי צֶֽדֶק׃

Osobo bagade ouligisu dunu huluanedafa da na fidibiba: le, ouligisu hou hamosa.

17 אֲ֭נִי אֹהֲבֶיהָ (אֹהֲבַ֣י) אֵהָ֑ב וּ֝מְשַׁחֲרַ֗י יִמְצָאֻֽנְנִי׃

Na da nowa dunu da nama asigisia, ilima asigisa. Amola nowa da na hogosea e da ba: mu.

18 עֹֽשֶׁר־וְכָבֹ֥וד אִתִּ֑י הֹ֥ון עָ֝תֵ֗ק וּצְדָקָֽה׃

Na da liligi bagade amola mimogo hou amola didili hamosu hou amo osobo bagadega esalebe dunu ilima imunusa: dawa:

19 טֹ֣וב פִּ֭רְיִי מֵחָר֣וּץ וּמִפָּ֑ז וּ֝תְבוּאָתִ֗י מִכֶּ֥סֶף נִבְחָֽר׃

Adi liligi dia nama lasea amo da liligi ida: iwane. Amo da gouli liligi amola silifa liligi baligi dagoi.

20 בְּאֹֽרַח־צְדָקָ֥ה אֲהַלֵּ֑ך בְּ֝תֹ֗וךְ נְתִיבֹ֥ות מִשְׁפָּֽט׃

Amola eso huluane na da moloi hou amo ganodini ahoana. Na da moloidafa fofada: su hamonana.

21 לְהַנְחִ֖יל אֹהֲבַ֥י ׀ יֵ֑שׁ וְאֹצְרֹ֖תֵיהֶ֣ם אֲמַלֵּֽא׃ פ

Na da nowa dunu da nama asigi galea, ilima liligi bagade iaha. Na da gobolo liligi noga: idafa amoga ilia diasu nabalesisa.

22 יְֽהוָ֗ה קָ֭נָנִי רֵאשִׁ֣ית דַּרְכֹּ֑ו קֶ֖דֶם מִפְעָלָ֣יו מֵאָֽז׃

Musa: hemonega, Hina Gode da osobo bagade mae hamone, E da na hidadea hahamoi, amalalu liligi huluane da hahamoi.

23 מֵ֭עֹולָם נִסַּ֥כְתִּי מֵרֹ֗אשׁ מִקַּדְמֵי־אָֽרֶץ׃

Hina Gode da na bisili musa: dafa hahamoi, amalalu osobo bagade hahamoi.

24 בְּאֵין־תְּהֹמֹ֥ות חֹולָ֑לְתִּי בְּאֵ֥ין מַ֝עְיָנֹ֗ות נִכְבַּדֵּי־מָֽיִם׃

Na da hidadea lalelegei amola hano wayabo amola hano bubuga: su da fa: no hahamoi.

25 בְּטֶ֣רֶם הָרִ֣ים הָטְבָּ֑עוּ לִפְנֵ֖י גְבָעֹ֣ות חֹולָֽלְתִּי׃

Amola Hina Gode da na hidadea hahamoi amalalu goumi amola agolo da fa: no hahamoi.

26 עַד־לֹ֣א עָ֭שָׂה אֶ֣רֶץ וְחוּצֹ֑ות וְ֝רֹ֗אשׁ עָפְרֹ֥ות תֵּבֵֽל׃

Gode da osobo bagade amola osobo su hahamoi. Be na (Bagade Dawa: su Hou) da amo bisili esalu.

27 בַּהֲכִינֹ֣ו שָׁ֭מַיִם שָׁ֣ם אָ֑נִי בְּח֥וּקֹו ח֝֗וּג עַל־פְּנֵ֥י תְהֹֽום׃

Gode da mu amo gadodili ligisia amola hano wayabo bagade amola mu mae gilisima: ne alalo hamonoba, na da amogai esalebe ba: i.

28 בְּאַמְּצֹ֣ו שְׁחָקִ֣ים מִמָּ֑עַל בַּ֝עֲזֹ֗וז עִינֹ֥ות תְּהֹום׃

Amola e da mu mobi hahamoi mu da: iya gado amola e da hano wayabo bagade amola hahamonoba, na da esalebe ba: i.

29 בְּשׂ֘וּמֹ֤ו לַיָּ֨ם ׀ חֻקֹּ֗ו וּ֭מַיִם לֹ֣א יַֽעַבְרוּ־פִ֑יו בְּ֝חוּקֹ֗ו מֹ֣וסְדֵי אָֽרֶץ׃

Amola E Hi sia: defele hano wayabo da heda: i amola hano wayabo da Hi sia: i defele osoboba: le hame heda: i, amola E da osobo bagade gagumusa: osobo bagade ea bai hidadea ilegeloba, na da esalebe ba: i.

30 וָֽאֶהְיֶ֥ה אֶצְלֹ֗ו אָ֫מֹ֥ון וָֽאֶהְיֶ֣ה שַׁ֭עֲשֻׁעִים יֹ֤ום ׀ יֹ֑ום מְשַׂחֶ֖קֶת לְפָנָ֣יו בְּכָל־עֵֽת׃

Amo esoga na amola da Hina Gode guga esalu. Na da fedege agoane, diasu gagumusa: dedesu dunu agoai E guga esalu. Na da esalebeba: le, E da hahawane galu amola na da Ema nodonanu.

31 מְ֭שַׂחֶקֶת בְּתֵבֵ֣ל אַרְצֹ֑ו וְ֝שַׁעֲשֻׁעַ֗י אֶת־בְּנֵ֥י אָדָֽם׃ פ

Amola na da osobo bagade amoma hahawane ba: i amola fifi asi gala huluane ilima hahawane bagade galu.

32 וְעַתָּ֣ה בָ֭נִים שִׁמְעוּ־לִ֑י וְ֝אַשְׁרֵ֗י דְּרָכַ֥י יִשְׁמֹֽרוּ׃

Wali goi ayeligi dilia! Noga: le nabima! Amola na sia: be defele hamoma amasea di da hahawane ganumu.

33 שִׁמְע֖וּ מוּסָ֥ר וַחֲכָ֗מוּ וְאַל־תִּפְרָֽעוּ׃

Nabima! Dilia na olelei defele hamoma. Amola dilia na olelei liligi amoma mae higama, amasea di da hahawane esalumu.

34 אַ֥שְֽׁרֵי אָדָם֮ שֹׁמֵ֪עַֽ֫ לִ֥י לִשְׁקֹ֣ד עַל־דַּ֭לְתֹתַי יֹ֤ום ׀ יֹ֑ום לִ֝שְׁמֹ֗ר מְזוּזֹ֥ת פְּתָחָֽי׃

Nowa dunu da na bagade dawa: su sia: nabasea, e da hahawanedafa ba: mu. Nowa da eso huluane na logo holeiga bagade dawa: su lama: ne lelea, da hahawane ba: mu.

35 כִּ֣י מֹ֭צְאִי מֹצְאֵי (מָצָ֣א) חַיִּ֑ים וַיָּ֥פֶק רָ֝צֹ֗ון מֵיְהוָֽה׃

Nowa dunu da na hogole ba: sea, da esalusu ba: mu amola Hina Gode da amo dunu hahawane dogolegele ba: mu.

36 וְֽ֭חֹטְאִי חֹמֵ֣ס נַפְשֹׁ֑ו כָּל־מְ֝שַׂנְאַ֗י אָ֣הֲבוּ מָֽוֶת׃ פ

Be nowa dunu da nama hame masea, e da hisu wadela: sa. Nowa dunu da nama higasea, e da bogosu ba: mu!” Bagade Dawa: su Hou da fedege sia: agoane sia: sa.