מִשְׁלֵי 1

1 משלי שלמה בן-דוד-- מלך ישראל

Israel fia Solomo, David ƒe vi ƒe lododowo nye esiawo:

2 לדעת חכמה ומוסר להבין אמרי בינה

na nunya kple amehehe, na nya goglowo gɔmesese,

3 לקחת מוסר השכל צדק ומשפט ומשרים

hena agbe dzɔdzɔe kple agbe ɖevi nɔnɔ, be woawɔ nu si dzɔ, nu si le eteƒe kple nu si nyo,

4 לתת לפתאים ערמה לנער דעת ומזמה

be ame gblɔewo nadze aɖaŋu eye woana nunya kple sidzedze sɔhɛwo,

5 ישמע חכם ויוסף לקח ונבון תחבלות יקנה

nunyalawo neɖo to, ne woasrɔ̃ nu akpe ɖe esi wonya xoxo la ŋu eye ame siwo si sidzedze le xoxo la naxɔ aɖaŋu,

6 להבין משל ומליצה דברי חכמים וחידתם

be woase nunyalawo ƒe lododowo abebubuwo kple adzowo gɔme.

7 יראת יהוה ראשית דעת חכמה ומוסר אוילים בזו

Yehowa vɔvɔ̃e nye nunya ƒe gɔmedzedze, ke bometsilawo doa vlo nunya kple amehehe.

8 שמע בני מוסר אביך ואל-תטש תורת אמך

Vinye, ɖo to fofowò ƒe nuxɔxlɔ̃ eye mègagbe nu le dawò ƒe nufiame gbɔ o.

9 כי לוית חן הם לראשך וענקים לגרגרתך

Anye seƒoƒokuku aɖo atsyɔ̃ na wò ta kple kɔga anɔ kɔwò.

10 בני-- אם-יפתוך חטאים אל-תבא

Vinye, ne nu vɔ̃ wɔlawo le nuwò blem la, mègalɔ̃ na wo o.

11 אם-יאמרו לכה אתנו נארבה לדם נצפנה לנקי חנם

Ne wogblɔ na wò be, “Va kplɔ mí ɖo, na míade xa ɖe ame aɖe ƒe ʋu ŋuti, na míanɔ xame na luʋɔ maɖifɔ aɖe,

12 נבלעם כשאול חיים ותמימים כיורדי בור (Sheol h7585)

ne míamii agbagbee abe tsiẽƒe ene, eye míamii blibo abe ame siwo ge dze ʋe globo me ene (Sheol h7585)

13 כל-הון יקר נמצא נמלא בתינו שלל

ekema nu xɔasi vovovowo asu mía si eye míatsɔ afunyinuwo ayɔ míaƒe xɔwo mee

14 גורלך תפיל בתוכנו כיס אחד יהיה לכלנו

eya ta de mía dzi ale be míana gakotoku ɖeka wò” la,

15 בני--אל-תלך בדרך אתם מנע רגלך מנתיבתם

vinye, mègakplɔ wo ɖo o, mègaka afɔ woƒe toƒewo o

16 כי רגליהם לרע ירוצו וימהרו לשפך-דם

elabena woƒe afɔ ɖea abla ɖe nu vɔ̃ ŋu eye wogona ɖe ʋukɔkɔɖi ŋu.

17 כי-חנם מזרה הרשת-- בעיני כל-בעל כנף

Enye movidzɔdzɔ be woaɖo ɖɔ ɖi na xeviwo le wo katã ƒe ŋkume!

18 והם לדמם יארבו יצפנו לנפשתם

Ame siawo de xa ɖi na woawo ŋutɔ ƒe ʋu eye wole adeklo dzi ɖe woawo ŋutɔ ɖokuiwo ŋu!

19 כן--ארחות כל-בצע בצע את-נפש בעליו יקח

Aleae ame siwo tia viɖe ƒoɖi yome la ƒe nuwuwu anɔ, elabena eɖea ame siwo ƒe asi su edzi la ƒe agbe ɖa.

20 חכמות בחוץ תרנה ברחבות תתן קולה

Nunya le ɣli dom le mɔtata dzi eye wòkɔ gbe dzi le ƒuƒoƒewo.

21 בראש המיות תקרא בפתחי שערים בעיר--אמריה תאמר

Ele ɣli dom le mɔtata siwo dzi zinyenye le la ƒe dzogoewo dzi eye wòle eƒe nyawo gblɔm le dua ƒe agbowo me be,

22 עד-מתי פתים-- תאהבו-פתי ולצים--לצון חמדו להם וכסילים ישנאו-דעת

“Va se ɖe ɣe ka ɣi mi gegemewo mialɔ̃ bometsinuwɔwɔ? Va se ɖe ɣe ka yi fewuɖulawo akpɔ dzidzɔ le fewuɖuɖu ŋu, bometsilawo alé fu sidzedze?

23 תשובו לתוכחתי הנה אביעה לכם רוחי אודיעה דברי אתכם

Ne ɖe mietrɔ ɖe nye mokaname ŋu la, anye ne metrɔ nye dzi kɔ ɖe anyi na mi eye mena mienya nye susuwo.

24 יען קראתי ותמאנו נטיתי ידי ואין מקשיב

Ke esi miegbe tɔtɔ nam esi meyɔ mi, esi meke nye abɔwo me, mietsɔ ɖeke le eme o

25 ותפרעו כל-עצתי ותוכחתי לא אביתם

eye miedo toku nye aɖaŋuɖoɖowo, hegbe nye mokaname ta la,

26 גם-אני באידכם אשחק אלעג בבא פחדכם

nye hã mako mi le miaƒe gbegblẽ ta eye maɖe alɔme le mia ŋu ne dzɔgbevɔ̃e ƒo ɖe mia dzi,

27 בבא כשאוה (כשואה) פחדכם-- ואידכם כסופה יאתה בבא עליכם צרה וצוקה

ɛ̃, ne eƒo ɖe mia dzi abe ahom sesẽ ene, gbegblẽ hã zɔ to mia dzi abe yali ene, eye xaxa kple hiã va mia dzi kpoyi!

28 אז יקראנני ולא אענה ישחרנני ולא ימצאנני

“Ekema woayɔm gake nyematɔ o, woadim gake womakpɔm o.

29 תחת כי-שנאו דעת ויראת יהוה לא בחרו

Le esi wolé fu sidzedze eye wometia Yehowavɔvɔ̃ o,

30 לא-אבו לעצתי נאצו כל-תוכחתי

le esi wogbe nye aɖaŋuɖoɖo hedo vlo nye mokaname ta.

31 ויאכלו מפרי דרכם וממעצתיהם ישבעו

Azɔ la woaɖu woƒe mɔwo ƒe kutsetse eye woƒe ɖoɖowo ƒe kutsetse aɖi ƒo na wo

32 כי משובת פתים תהרגם ושלות כסילים תאבדם

elabena gegemewo ƒe afɔɖeɖe baɖawo awu wo eye bometsilawo ƒe ɖekematsɔleme atsrɔ̃ wo.

33 ושמע לי ישכן-בטח ושאנן מפחד רעה

Ke ame sia ame si ɖoa tom la, anɔ agbe le dedinɔnɔ me eye aɖe dzi ɖi bɔkɔɔ, mavɔ̃ na dzɔgbevɔ̃e o.”

King Solomon in Old Age