מִשְׁלֵי 8

1 הלא-חכמה תקרא ותבונה תתן קולה

Wala ba nagtawag ang kaalam? Wala ba gipatugbaw sa panabot ang iyang tingog?

2 בראש-מרמים עלי-דרך בית נתיבות נצבה

Sa kinatumyan sa kabungtoran nga daplin sa dalan, diha sa nagsangang dalan, nagbarog ang kaalam.

3 ליד-שערים לפי-קרת מבוא פתחים תרנה

Sa kilid sa pultahan sa siyudad, haduol sa mga ganghaan sa siyudad, nagtawag siya.

4 אליכם אישים אקרא וקולי אל-בני אדם

“Katawhan, nagtawag ako kaninyo ug akong gipatugbaw ang akong tingog ngadto sa mga anak sa mga tawo.

5 הבינו פתאים ערמה וכסילים הבינו לב

Kamong mga uyamot, tun-i ang kaalam, ug kamong mga nagdumot sa kahibalo, kinahanglan nga inyong maangkon ang masinabtanon nga kasingkasing.

6 שמעו כי-נגידים אדבר ומפתח שפתי מישרים

Paminaw ug mosulti ako ug mga bililhong mga butang ug sa dihang mobuka ang akong mga ngabil isulti ko ang matarong—

7 כי-אמת יהגה חכי ותועבת שפתי רשע

kay ang akong baba mohisgot kung unsa ang kasaligan ug ang akong mga ngabil nagdumot sa pagkadaotan.

8 בצדק כל-אמרי-פי אין בהם נפתל ועקש

Ang tanang mga pulong sa akong baba matarong; walay gituis o makapahisalaag niini.

9 כלם נכחים למבין וישרים למצאי דעת

Ang tanan kong mga pulong tul-id alang niadtong nakasabot; ang akong mga pulong husto alang niadtong nagapangita ug kahibalo.

10 קחו-מוסרי ואל-כסף ודעת מחרוץ נבחר

Pilia ang akong pagpanudlo labaw pa sa plata ug ang kahibalo labaw pa kaysa lunsay nga bulawan.

11 כי-טובה חכמה מפנינים וכל-חפצים לא ישוו-בה

Kay ako, ang Kaalam, mas maayo labaw kaysa mga alahas; walay imong gitinguha ang ikatandi kanako.

12 אני-חכמה שכנתי ערמה ודעת מזמות אמצא

Ako, ang Kaalam, nagkinabuhi sa Pagkamaalam, ug gibatonan ko ang kahibalo ug ang pagkamabinantayon.

13 יראת יהוה שנאת-רע גאה וגאון ודרך רע ופי תהפכות שנאתי

Ang pagkahadlok kang Yahweh mao ang pagdumot sa daotan—gikasilagan ko ang garbo ug ang pagkamapahitas-on, ang daotang dalan, ug ang tinuis nga sinultihan—gikasilagan ko sila.

14 לי-עצה ותושיה אני בינה לי גבורה

Aduna akoy maayong panambagon ug maayo nga kaalam; ako ang panghunahuna; akoa ang kusog.

15 בי מלכים ימלכו ורזנים יחקקו צדק

Pinaagi kanako naghari ang mga hari— ang mga tawong bantogan usab, ug ang tanang makiangayon nga nangulo.

16 בי שרים ישרו ונדיבים כל-שפטי צדק

Pinaagi kanako nagmando ang mga prinsipe ug ang mga bantogan ug ang tanang nangulo uban ang hustisya.

17 אני אהביה (אהבי) אהב ומשחרי ימצאנני

Gihigugma ko kadtong nahigugma kanako, ug kadtong nagkugi sa pagpangita kanako, makakaplag kanako.

18 עשר-וכבוד אתי הון עתק וצדקה

Ania kanako ang mga bahandi ug ang kadungganan, ang malungtaron nga bahandi ug ang pagkamatarong.

19 טוב פריי מחרוץ ומפז ותבואתי מכסף נבחר

Ang akong bunga mas maayo kaysa bulawan, mas maayo pa bisan sa lunsay nga bulawan; ang akong mahatag labaw pa kaysa lunsay nga plata.

20 בארח-צדקה אהלך בתוך נתיבות משפט

Naglakaw ako sa matarong nga dalan, sa agianan nga mopadulong sa katarong,

21 להנחיל אהבי יש ואצרתיהם אמלא

busa makahatag ako ug panulundon niadtong nahigugma kanako ug magpuno sa ilang tipiganan.

22 יהוה--קנני ראשית דרכו קדם מפעליו מאז

Gibuhat ako ni Yahweh sukad pa sa sinugdanan—ang nahiuna sa iyang mga binuhat sa karaang kapanahonan.

23 מעולם נסכתי מראש-- מקדמי-ארץ

Gikan sa dugay na nga mga katuigan gipahimutang na ako—gikan sa una, gikan sa sinugdanan sa kalibotan.

24 באין-תהמות חוללתי באין מעינות נכבדי-מים

Kaniadto sa wala pa ang kadagatan, nahimugso na ako—sa wala pa ang mga tubod nga madagayaon sa tubig,

25 בטרם הרים הטבעו לפני גבעות חוללתי

sa wala pa napahimutang ang kabukiran ug sa wala pa ang kabungtoran, nahimugso na ako.

26 עד-לא עשה ארץ וחוצות וראש עפרות תבל

Nahimugso na ako sa wala pa nabuhat ni Yahweh ang kalibotan, o ang kapatagan, o bisan sa unang abog sa kalibotan.

27 בהכינו שמים שם אני בחקו חוג על-פני תהום

Atua ako sa dihang gipahimutang niya ang kalangitan, sa dihang gihimo niya ang kapunawpunawan ibabaw sa kinahiladman.

28 באמצו שחקים ממעל בעזוז עינות תהום

Atua ako sa dihang gipahimutang niya ang kalangitan sa kawanangan ug sa dihang gibuhat niya ang mga tuboran sa kinahiladman.

29 בשומו לים חקו ומים לא יעברו-פיו בחוקו מוסדי ארץ

Atua ako sa dihang gibuhat niya ang utlanan alang sa dagat, aron nga ang katubigan dili malapas kung diin kini niya gimandoan, ug sa dihang gimandoan niya kung asa mahimutang ang mga patukoranan sa kalibotan.

30 ואהיה אצלו אמון ואהיה שעשועים יום יום משחקת לפניו בכל-עת

Anaa ako sa iyang kiliran, ingon nga hanas nga magbubuhat, ug ako ang iyang kalipay sa matag adlaw, kanunay nga nagmalipayon uban kaniya.

31 משחקת בתבל ארצו ושעשעי את-בני אדם

Nagmalipayon ako sa tibuok niyang kalibotan ug ang akong kalipay anaa sa mga anak sa katawhan.

32 ועתה בנים שמעו-לי ואשרי דרכי ישמרו

Ug karon, akong mga anak, paminaw kanako, kay magmalipayon kadtong nagtipig sa akong mga dalan.

33 שמעו מוסר וחכמו ואל-תפרעו

Paminawa ang akong mga pagpanudlo ug pagmanggialamon; ayaw kini isalikway.

34 אשרי אדם שמע-לי לשקד על-דלתתי יום יום--לשמר מזוזת פתחי

Ang tawo nga maminaw kanako magmalipayon— nagabantay sa akong mga ganghaan sa matag adlaw, nagapaabot kanako sa kilid sa mga pultahan sa akong puluy-anan.

35 כי מצאי מצאי (מצא) חיים ויפק רצון מיהוה

Kay si bisan kinsa nga nakakaplag kanako, makakaplag sa kinabuhi, ug iyang nakaplagan ang pabor ni Yahweh.

36 וחטאי חמס נפשו כל-משנאי אהבו מות

Apan siya nga mapakyas sa pagpangita kanako, nagdaot sa iyang kaugalingon; ang tanan nga nagdumot kanako nahigugma sa kamatayon.”