מִשְׁלֵי 3

1 בני תורתי אל-תשכח ומצותי יצר לבך

Mofavrenimoke, nagrama rempima hugamua kea kage'okanio. Hianagi kasegeni'a kagu'tumote erintegeno meno.

2 כי ארך ימים ושנות חיים-- ושלום יוסיפו לך

Na'ankure kaza nehanigenka, karimpa frune zaza kafuzage knare hunka maninka vugahane.

3 חסד ואמת אל-יעזבך קשרם על-גרגרותיך כתבם על-לוח לבך

Atregeno vahe'ma knare kavukvama huntezamo'ene, tamage avu'avamo'a katreno ovino. Hagi knankempi nofi kintegeno me'ne'na kagu'tumote avonkrentegeno meno.

4 ומצא-חן ושכל-טוב-- בעיני אלהים ואדם

E'ina'ma hanankeno'a, Anumzamo'ene vahe'mo'zanena kavesinegante'za, husga hugantegahaze.

5 בטח אל-יהוה בכל-לבך ואל-בינתך אל-תשען

Anumzamofona mika kagu'areti hunka antahi'neminka, nagrani'a antahintahiretira makazana hugahue hunka osuo.

6 בכל-דרכיך דעהו והוא יישר ארחתיך

Hanki mikazama hanampina antahiminka agihanta nevazigeno, vanana kana azeri ante fatgo hugantegahie.

7 אל-תהי חכם בעיניך ירא את-יהוה וסור מרע

Kagraka'a antahizankura knare hu'ne hunka eri antesga osunka, Anumzamofonku koro huntenka agorga'a nemaninka, havi avu'ava zana kamefi humio.

8 רפאות תהי לשרך ושקוי לעצמותיך

E'i ana'ma hanankeno'a, kavufa kazeri neganamreno, zaferina ka'a kazeri hanavetigahie.

9 כבד את-יהוה מהונך ומראשית כל-תבואתך

Feno zanka'anu'ene hozakafima pusama nenama hania nezanteti'ene Ra Anumzamofona aminka, agia erintesga huo.

10 וימלאו אסמיך שבע ותירוש יקביך יפרצו

Ana hanankeno Anumzamo'a kaza nehina nezama ante nonka'amo'a aviteno herafi neramina, waini tintafemofona kasefa waini timo aviteno tagiramigahie.

11 מוסר יהוה בני אל-תמאס ואל-תקץ בתוכחתו

Mofavre'nimoka Ra Anumzamoma, kazeri fatgo hania kegura, kamefira huomige, kazeri fatgoma hunaku kazeri akorisiana karimpagna osuo.

12 כי את אשר יאהב יהוה יוכיח וכאב את-בן ירצה

Na'ankure mago ne'mo'ma mofavre'ama avesima nenteno azeri fatgo nehiankna huno, Ra Anumzamo'a avesimantea vahera azeri fatgo nehie.

13 אשרי אדם מצא חכמה ואדם יפיק תבונה

Iza'o knare antahintahigu hakreno e'nerino, antahi ama'huzama erisimo'a, muse hugahie.

14 כי טוב סחרה מסחר-כסף ומחרוץ תבואתה

Na'ankure ana knare antahintahimofona mizama'amo'a, silvaretima e'neriza zagoa agateneregeno, goliretima e'neriza zagoa, mago'ane agatere'ne.

15 יקרה היא מפניים (מפנינים) וכל-חפציך לא ישוו-בה

Knare antahintahimo'a mizama'amo mreri'nea havea agatere'ne, mago'a zankuma nentahinka kavesi kavesima nehana zantamina ageterene.

16 ארך ימים בימינה בשמאולה עשר וכבוד

Zaza knama maninka vuzamo'a, knare antahintahimofona tmaga azampi megeno, hoga kaziga azampina fenone, agi husaga hu'za me'ne.

17 דרכיה דרכי-נעם וכל-נתיבותיה שלום

Knare antahintahimofo avu'ava'ma huzamo'a, krimpafru nehunka muse hugahane.

18 עץ-חיים היא למחזיקים בה ותמכיה מאשר

Iza'o ana knare antahintahima azerimo'a, asimu eri zafagna hu'neankino, agri avesizama azeri hampo'na hanimo'a muse hugahie.

19 יהוה--בחכמה יסד-ארץ כונן שמים בתבונה

Ra Anumzamo'a knare antahi'zama'areti, ama mopamofo tra'a erifore nehuno, antahi ama' hu antahi'zama'areti mona eri fore hu'ne.

20 בדעתו תהומות נבקעו ושחקים ירעפו-טל

Agra'a antahizanteti higeno timo'a mopa agu'afintira katati huno marerigeno, hampomo'a atakora nerie.

21 בני אל-ילזו מעיניך נצר תשיה ומזמה

Mofavre'nimoke atregeno knare antahintahizane, havizane knare zanema antahinka refkohu kavukva'zana kagripintira fanane osina, kegava huo.

22 ויהיו חיים לנפשך וחן לגרגרתיך

Hagi ana antahizamo'a kasimu kaminigenka za'za kna nemaninankeno, asunku'zamo'a knankempi kavasese huganteaza hugahie.

23 אז תלך לבטח דרכך ורגלך לא תגוף

Ana nehunka kama vananana, kva hugantenkenka traka osunka, knare hunka vugahane.

24 אם-תשכב לא-תפחד ושכבת וערבה שנתך

Kavu'ma masesanana kore osunka, haganentake kavu masegahane.

25 אל-תירא מפחד פתאם ומשאת רשעים כי תבא

Ame huno hazenkema esigenka kagra korera nosunka, kefo vahe'ma knazamo'ma azeri haviza hanigenka, korera osuo.

26 כי-יהוה יהיה בכסלך ושמר רגלך מלכד

Na'ankure Ra Anumzamo kagrira kegava hugante'nesigeno, kagafina krifumo'a aze'origahie.

27 אל-תמנע-טוב מבעליו-- בהיות לאל ידיך (ידך) לעשות

Kagrama azama huga kankamunte'ma mani'nesunka, atupa'ma hu'ne'naza vahera amane aza huo.

28 אל-תאמר לרעיך (לרעך) לך ושוב--ומחר אתן ויש אתך

Tva'onkare nemani'simofona amiga'ma hu'nesunka, oki ege'na kami'neno hunka osuo.

29 אל-תחרש על-רעך רעה והוא-יושב לבטח אתך

Tva'onkare nemanisaza vahera hazenke zamikea retro osuo. Na'ankure kagrikura taza hugahie hu'za antahinegamize.

30 אל-תרוב (תריב) עם-אדם חנם-- אם-לא גמלך רעה

Kegafa'a omaneno, mago kefozama huogante'nesnigenka, mago nera azerinka keaga huonto.

31 אל-תקנא באיש חמס ואל-תבחר בכל-דרכיו

Hazenkema hanaza vahe'mokizmi zamavu'zmavakura kegasane nosunka, zamagrama hanaza zamavu'zmavara osuo.

32 כי תועבת יהוה נלוז ואת-ישרים סודו

Na'ankure Ra Anumzamo'a akrehe krehe zamavu'zmava'ene vahekura avesra huno agote'nezmanteno, fatgo zamavu'zmava'ma nehaza vaheku avesi'nezmante.

33 מארת יהוה בבית רשע ונוה צדיקים יברך

Kefo zamavu'zmava'ma nehaza vahe'mokizmi naga'zmimofona, Ra Anumzamo'a kazusi hunezmante. Hianagi fatgo ne'mofo nagapina asomu hunezmante.

34 אם-ללצים הוא-יליץ ולעניים (ולענוים) יתן-חן

Vahe'mokizmima azanava kema huzmante vahe'mofona, Ra Anumzamo'a agri'enena azanava ke huntegahie. Hianagi anteramino manimofona, asunku hunente.

35 כבוד חכמים ינחלו וכסילים מרים קלון

Knare antahi'zane vahe'mo'a, ra agi erigahianagi, neginagi antahi'zane vahe'mo'za, zamagazegu hugahaze.