מִשְׁלֵי 28

1 נסו ואין-רדף רשע וצדיקים ככפיר יבטח

Moto mabe akimaka ata soki moto moko te abengani ye, kasi bato ya sembo bazalaka na mpiko lokola nkosi.

2 בפשע ארץ רבים שריה ובאדם מבין ידע כן יאריך

Soki kotomboka ezali kati na mokili, bakonzi bakomaka ebele; kasi moto ya mayele mpe ya bososoli ayeisaka kimia.

3 גבר-רש ועשק דלים-- מטר סחף ואין לחם

Mokonzi oyo anyokolaka bato bakelela azali lokola mvula ya makasi oyo ebebisaka biloko mpe ememaka nzala.

4 עזבי תורה יהללו רשע ושמרי תורה יתגרו בם

Bato oyo babukaka mibeko bakumisaka bato mabe, kasi bato oyo babatelaka mibeko batelemelaka bato mabe.

5 אנשי-רע לא-יבינו משפט ומבקשי יהוה יבינו כל

Bato mabe basosolaka te makambo ya bosembo, kasi bato oyo balukaka Yawe basosolaka yango nyonso.

6 טוב-רש הולך בתמו-- מעקש דרכים והוא עשיר

Mobola oyo atambolaka na bosembo azali malamu koleka mozwi oyo nzela na ye ezali mabe.

7 נוצר תורה בן מבין ורעה זוללים יכלים אביו

Moto oyo abatelaka mibeko azali mwana mayele, kasi moto oyo atambolaka na bato ya loyenge ayokisaka tata na ye soni.

8 מרבה הונו בנשך ובתרבית (ותרבית)-- לחונן דלים יקבצנו

Moto oyo abakisaka bomengo na ye na nzela ya moyibi abombelaka yango moto oyo asalisaka babola.

9 מסיר אזנו משמע תורה-- גם תפלתו תועבה

Moto oyo akangi matoyi na ye mpo na koboya koyoka mobeko, libondeli na ye ekomaka nkele na miso ya Nzambe.

10 משגה ישרים בדרך רע--בשחותו הוא-יפול ותמימים ינחלו-טוב

Moto oyo amemaka bato ya sembo na nzela ya mabe akokangama na motambo oyo asali ye moko, kasi bato oyo bazangi pamela bakozwa esengo lokola libula na bango.

11 חכם בעיניו איש עשיר ודל מבין יחקרנו

Mozwi amimonaka lokola moto ya bwanya, kasi mobola oyo azali mayele ayebaka ye malamu.

12 בעלץ צדיקים רבה תפארת ובקום רשעים יחפש אדם

Tango bato ya sembo balongaka, ezalaka esengo mingi; kasi tango bato mabe bazwaka bokonzi, bato bamibombaka.

13 מכסה פשעיו לא יצליח ומודה ועזב ירחם

Moto oyo abombaka masumu na ye abongaka te, kasi ye oyo atubelaka mpe atikaka yango azwaka ngolu.

14 אשרי אדם מפחד תמיד ומקשה לבו יפול ברעה

Esengo na moto oyo abangaka tango nyonso kosala mabe, kasi ye oyo ayeisaka motema na ye libanga akweyaka kati na pasi.

15 ארי-נהם ודב שוקק-- מושל רשע על עם-דל

Mokonzi mabe oyo azali kokamba bato bakelela azali lokola nkosi ya kanda to lokola ngombolo oyo ezali kolanda nyama ya kolia.

16 נגיד--חסר תבונות ורב מעשקות שנאי (שנא) בצע יאריך ימים

Mokonzi oyo anyokolaka bato azangi mayele, kasi oyo aboyaka bomengo na nzela ya moyibi ayeisaka mikolo ya bomoi na ye ebele.

17 אדם עשק בדם-נפש-- עד-בור ינוס אל-יתמכו-בו

Moto oyo amitungisaka mpo ete abomi moninga akimaka kino na libulu ya kufa; tika ete moto moko te akanga ye nzela.

18 הולך תמים יושע ונעקש דרכים יפול באחת

Moto oyo atambolaka na bosembo akozwa lobiko, kasi moto ya mobulu oyo alandaka banzela mibale akokweya na moko.

19 עבד אדמתו ישבע-לחם ומרדף ריקים ישבע-ריש

Moto oyo asalaka bilanga atondaka na bilei, kasi moto oyo alandaka bagoyigoyi akotonda na bobola.

20 איש אמונות רב-ברכות ואץ להעשיר לא ינקה

Moto ya sembo afulukaka na mapamboli, kasi moto oyo awelaka kokoma mozwi na lombangu akozanga te kozwa etumbu.

21 הכר-פנים לא-טוב ועל-פת-לחם יפשע-גבר

Kopona bilongi ezalaka malamu te; nzokande ata mpo na eteni ya lipa, moto akoki mpe kosala mabe.

22 נבהל להון--איש רע עין ולא-ידע כי-חסר יבאנו

Moto ya bilulela azalaka motema moto-moto mpo na kozwa bomengo, mpe ayebaka te ete bobola ekokomela ye.

23 מוכיח אדם אחרי חן ימצא-- ממחליק לשון

Moto oyo apamelaka moninga na ye akozwa ngolu na suka koleka moto oyo alobaka maloba ya sukali.

24 גוזל אביו ואמו--ואמר אין-פשע חבר הוא לאיש משחית

Moto oyo ayibaka tata mpe mama na ye, bongo alobaka: « Ezali na yango mabe te, » azali moninga ya mobomi.

25 רחב-נפש יגרה מדון ובטח על-יהוה ידשן

Moto ya lokoso ayeisaka koswana, kasi moto oyo atiaka elikya na Yawe akotonda na mafuta.

26 בוטח בלבו הוא כסיל והולך בחכמה הוא ימלט

Moto oyo atiaka elikya kati na ye moko kaka azali zoba, kasi moto oyo atambolaka na bwanya akokangolama.

27 נותן לרש אין מחסור ומעלים עיניו רב-מארות

Moto oyo akabelaka babola akozanga eloko te, kasi moto oyo aboyaka kotala bango akotonda na bilakeli mabe.

28 בקום רשעים יסתר אדם ובאבדם ירבו צדיקים

Tango bato mabe bazwaka bokonzi, bato bamibombaka; kasi tango bakufaka, bato ya sembo bakomaka ebele.