מִשְׁלֵי 26

1 כשלג בקיץ--וכמטר בקציר כן לא-נאוה לכסיל כבוד

Seperti salju mustahil turun pada musim panas atau hujan pada musim panen, demikianlah kehormatan tidak pernah cocok diberikan kepada orang bodoh.

2 כצפור לנוד כדרור לעוף-- כן קללת חנם לא (לו) תבא

Seperti burung pipit atau walet yang terbang melayang-layang, demikianlah kutuk tanpa alasan yang benar tidak akan menghinggapi engkau.

3 שוט לסוס מתג לחמור ושבט לגו כסילים

Seperti cambuk digunakan untuk mengarahkan kuda, dan tali kekang untuk keledai, demikianlah hajaran diperlukan untuk mendidik orang bebal.

4 אל-תען כסיל כאולתו פן-תשוה-לו גם-אתה

Tidak usah menjawab ucapan bodoh orang bebal bila jawabanmu itu bisa membuat dia mengira bahwa engkau membenarkan kebodohannya.

5 ענה כסיל כאולתו פן-יהיה חכם בעיניו

Namun, ada waktunya engkau perlu membantah orang bebal, supaya dia tidak menganggap dirinya bijak.

6 מקצה רגלים חמס שתה-- שלח דברים ביד-כסיל

Menugaskan orang bodoh untuk menyampaikan pesan akan mendatangkan celaka, sama seperti mematahkan kaki sendiri.

7 דליו שקים מפסח ומשל בפי כסילים

Orang lumpuh memang mempunyai kaki, tetapi kakinya tidak berfungsi. Orang bebal bisa mengucapkan amsal, tetapi kata-kata itu tidak bermanfaat baginya.

8 כצרור אבן במרגמה-- כן-נותן לכסיל כבוד

Memberi hormat kepada orang bebal adalah kesia-siaan, sama seperti mengikatkan batu pada ketapel.

9 חוח עלה ביד-שכור ומשל בפי כסילים

Jika orang mabuk mengayunkan batang berduri, hati-hati! Dan jika orang bebal mengucapkan amsal, awas! Itu juga berbahaya.

10 רב מחולל-כל ושכר כסיל ושכר עברים

Seperti bahayanya memanah tanpa membidik, demikianlah resiko mempekerjakan orang bodoh atau orang tak dikenal.

11 ככלב שב על-קאו-- כסיל שונה באולתו

Orang bebal yang mengulangi perbuatan bodohnya sama seperti anjing yang memakan kembali muntahnya.

12 ראית--איש חכם בעיניו תקוה לכסיל ממנו

Pernahkah engkau melihat orang yang menganggap dirinya bijak? Nah, mengajar orang bodoh jauh lebih mudah daripada mendidik orang seperti itu.

13 אמר עצל שחל בדרך ארי בין הרחבות

Si pemalas membuat alasan, “Ada singa di jalan! Kalau aku keluar, aku akan diterkam.”

14 הדלת תסוב על-צירה ועצל על-מטתו

Seperti pintu yang hanya berputar pada engselnya, demikianlah si pemalas di atas tempat tidurnya.

15 טמן עצל ידו בצלחת נלאה להשיבה אל-פיו

Si pemalas menyendok makanan dari piringnya, tetapi dia terlalu malas untuk memasukkannya ke mulut.

16 חכם עצל בעיניו-- משבעה משיבי טעם

Si pemalas merasa dirinya bijak, bahkan lebih bijak daripada banyak penasihat.

17 מחזיק באזני-כלב-- עבר מתעבר על-ריב לא-לו

Ibarat menangkap telinga anjing liar, demikianlah orang yang ikut campur dalam pertengkaran orang lain.

18 כמתלהלה הירה זקים-- חצים ומות

Seperti orang gila sembarangan menembakkan panah berapi yang mematikan, lalu si penipu berkata, “Ah, aku hanya bercanda.”

19 כן-איש רמה את-רעהו ואמר הלא-משחק אני

20 באפס עצים תכבה-אש ובאין נרגן ישתק מדון

Api akan padam ketika kayu bakar habis, begitulah pertengkaran akan berhenti ketika tidak ada lagi yang bergosip.

21 פחם לגחלים ועצים לאש ואיש מדונים (מדינים) לחרחר-ריב

Seperti arang dan kayu membuat api terus menyala, demikianlah orang yang suka berdebat akan mengobarkan pertengkaran.

22 דברי נרגן כמתלהמים והם ירדו חדרי-בטן

Bergosip terasa sedap di mulut. Orang mengunyahnya seperti makanan dan mempercayainya sepenuh hati.

23 כסף סיגים מצפה על-חרש-- שפתים דלקים ולב-רע

Seperti periuk tanah liat dilapisi perak, demikianlah niat jahat disembunyikan di balik mulut yang manis.

24 בשפתו ינכר שונא ובקרבו ישית מרמה

Orang yang membenci akan menyusun rencana jahat di hatinya, dan menyembunyikan niat jahat itu dengan berpura-pura ramah.

25 כי-יחנן קולו אל-תאמן-בו כי שבע תועבות בלבו

Walaupun baik perkataannya, jangan percaya kepadanya, karena diam-diam dia merencanakan berbagai maksud jahat.

26 תכסה שנאה במשאון תגלה רעתו בקהל

Dia bisa menutupi kebenciannya dengan berpura-pura baik, namun pada akhirnya semua orang akan mengetahui kejahatannya.

27 כרה-שחת בה יפול וגולל אבן אליו תשוב

Siapa menggali lubang untuk menjebak orang lain akan jatuh ke lubangnya sendiri. Dan siapa menggulingkan batu untuk mencelakakan orang lain akan tertimpa oleh batu itu sendiri.

28 לשון-שקר ישנא דכיו ופה חלק יעשה מדחה

Berhati-hatilah terhadap pujian yang berlebihan karena sanjungan membuatmu lengah dan terjatuh. Orang yang membencimu pasti berbohong kepadamu.