מִשְׁלֵי 25

1 גם-אלה משלי שלמה-- אשר העתיקו אנשי חזקיה מלך-יהודה

Төвәндә баян қилинидиғанлириму Сулайманниң пәнд-несиһәтлири; буларни Йәһуданиң падишаси Һәзәкияниң ордисидикиләр көчүрүп хатирилигән: —

2 כבד אלהים הסתר דבר וכבד מלכים חקר דבר

Пәрвәрдигарниң улуқлуғи — Өзиниң қилған ишини ашкарилимиғинида; Падишаһларниң улуқлуғи — бир ишниң сирини йешәлигинидә.

3 שמים לרום וארץ לעמק ולב מלכים אין חקר

Әршниң егизлигини, Зиминниң чоңқурлуғини, Вә падишаларниң көңлидикини мөлчәрләп билгили болмас.

4 הגו סיגים מכסף ויצא לצרף כלי

Авал күмүчниң поқи айрилип тавланса, Андин зәргәр нәпис бир қача ясап чиқар.

5 הגו רשע לפני-מלך ויכון בצדק כסאו

Авал падишаниң алдидики рәзил хизмәткарлири қоғливетилсә, Андин униң тәхти адаләт үстигә қурулар.

6 אל-תתהדר לפני-מלך ובמקום גדלים אל-תעמד

Падишаһниң алдида өзүңни һәмминиң алди қилип көрсәтмә, [Униң алдидики] әрбабларниң орнида турувалма;

7 כי טוב אמר-לך עלה-הנה מהשפילך לפני נדיב--אשר ראו עיניך

Орнуңни өзүңдин жуқури җанабқа берип, униң алдида пәгаһқа чүшүрүлгиниңдин көрә, Өзгиләрниң сени төргә тәклип қилғини яхшидур.

8 אל-תצא לרב מהר פן מה-תעשה באחריתה--בהכלים אתך רעך

Алдирап дәваға бармиғин, Мабада берип, йеқиниң [үстүн чиқип] сени ләт қилса, қандақ қилисән?

9 ריבך ריב את-רעך וסוד אחר אל-תגל

Йеқиниң билән муназириләшсәң, Башқиларниң сирини ачма.

10 פן-יחסדך שמע ודבתך לא תשוב

Болмиса, буни билгүчиләр сени әйипләйду, Сесиқ намдин қутулалмайсән.

11 תפוחי זהב במשכיות כסף-- דבר דבר על-אפניו

Вақти-җайида қилинған сөз, Күмүч рамкиларға тизилған алтун алмилардур.

12 נזם זהב וחלי-כתם-- מוכיח חכם על-אזן שמעת

[Қулаққа] алтун һалқа, нәпис алтундин ясалған зиннәт буюми ярашқандәк, Ақиланиниң агаһландуруши көңүл қойғанниң қулиқиға яришар.

13 כצנת שלג ביום קציר--ציר נאמן לשלחיו ונפש אדניו ישיב

Худди орма вақтидики томузда [ичкән] қар сүйидәк, Ишәшлик әлчи өзини әвәткүчиләргә шундақ болар; У ғоҗайинлириниң көкси-қарнини яшартар.

14 נשיאים ורוח וגשם אין-- איש מתהלל במתת-שקר

Ямғури йоқ булут-шамал, Ялған соғатни вәдә қилип махтанғучиға охшаштур.

15 בארך אפים יפתה קצין ולשון רכה תשבר-גרם

Узунғичә сәвир-тақәт қилинса, һөкүмдарму қайил қилинар, Жумшақ тил сүйәкләрдинму өтәр.

16 דבש מצאת אכל דיך פן-תשבענו והקאתו

Сән һәсәл тепивалдиңму? Уни пәқәт тойғучила йә, Көп йесәң яндуруветисән.

17 הקר רגלך מבית רעך פן-ישבעך ושנאך

Хошнаңниң босуғисиға аз дәссә, Улар сәндин тоюп, өч болуп қалмисун.

18 מפיץ וחרב וחץ שנון-- איש ענה ברעהו עד שקר

Ялған гувалиқ билән йеқиниға қара чаплиғучи, Худди гүрзә, қилич вә өткүр оққа охшаштур.

19 שן רעה ורגל מועדת-- מבטח בוגד ביום צרה

Сунуқ чиш билән чайнаш, Токур пут [билән меңиш], Күлпәт күнидә вапасиз кишигә үмүт бағлиғандәктур.

20 מעדה-בגד ביום קרה--חמץ על-נתר ושר בשרים על לב-רע

Қиш күнидә кишиләрниң кийимини салдуруветиш, Яки суда үстигә аччиқ су қуюш, Қайғулуқ кишиниң алдида нахша ейтқандәктур.

21 אם-רעב שנאך האכלהו לחם ואם-צמא השקהו מים

Дүшминиңниң қосиғи ач болса, Нан бәр; Уссиған болса су бәр;

22 כי גחלים--אתה חתה על-ראשו ויהוה ישלם-לך

Шундақ қилсаң, бешиға көмүр чоғини топлап салған болисән, Вә Пәрвәрдигар бу ишни саңа яндуриду.

23 רוח צפון תחולל גשם ופנים נזעמים לשון סתר

Шимал тәрәптин чиққан шамал қаттиқ ямғур елип кәлгәндәк, Чеқимчи шум чирайни кәлтүрәр.

24 טוב שבת על-פנת-גג-- מאשת מדונים (מדינים) ובית חבר

Соқушқақ хотун билән [азадә] өйдә биллә турғандин көрә, Өгүзниң бир булуңида [ялғуз] йетип-қопқан яхши.

25 מים קרים על-נפש עיפה ושמועה טובה מארץ מרחק

Уссап кәткән кишигә муздәк су берилгәндәк, Жирақ жуттин кәлгән хуш хәвәрму әнә шундақ болар.

26 מעין נרפש ומקור משחת-- צדיק מט לפני-רשע

Петиқдилип сүйи лейип кәткән булақ, Сүйи булғиветилгән қудуқ, Рәзилләргә йол қойған һәққаний адәмгә охшаштур.

27 אכל דבש הרבות לא-טוב וחקר כבדם כבוד

Һәсәлни һәддидин зиядә йейиш яхши болмас; Бирақ улуқлуқни издәшниң өзи улуқ иштур.

28 עיר פרוצה אין חומה-- איש אשר אין מעצר לרוחו

Өзини туталмайдиған киши, Вәйран болған, сепилсиз қалған шәһәргә охшайду.