מִשְׁלֵי 24

1 אל-תקנא באנשי רעה ואל-תתאו להיות אתם

Kei hae koe ki te hunga kino, kaua hoki e hiahia hei hoa mo ratou.

2 כי-שד יהגה לבם ועמל שפתיהם תדברנה

Ko ta to ratou ngakau hoki e whakaaro ai, he tukino, ko ta o ratou ngutu e korero ai, he whanoke.

3 בחכמה יבנה בית ובתבונה יתכונן

Ma te whakaaro nui ka hanga ai te whare, a ma te matauranga ka u ai:

4 ובדעת חדרים ימלאו-- כל-הון יקר ונעים

Ma te mohio hoki ka ki ai nga ruma i nga taonga utu nui katoa, i nga mea ahuareka.

5 גבר-חכם בעוז ואיש-דעת מאמץ-כח

He kaha te tangata whakaaro nui; ae, e whakanuia ana e te tangata mohio te kaha.

6 כי בתחבלות תעשה-לך מלחמה ותשועה ברב יועץ

Na kia pai te ngarahu ina anga koe ki te whawhai: kei te tokomaha hoki o nga kaiwhakatakoto whakaaro te ora.

7 ראמות לאויל חכמות בשער לא יפתח-פיהו

He tiketike rawa te whakaaro nui mo te wairangi: e kore e kuihi tona mangai i te kuwaha.

8 מחשב להרע-- לו בעל-מזמות יקראו

Ko te tangata e whakaaro ana ki te kino, ka kiia he whanoke.

9 זמת אולת חטאת ותועבת לאדם לץ

He hara te whakaaro wairangi: he mea whakarihariha ano ki te tangata te tangata whakahi.

10 התרפית ביום צרה-- צר כחכה

Ki te ngoikore koe i te ra o te he, he iti tou kaha.

11 הצל לקחים למות ומטים להרג אם-תחשוך

Whakaorangia te hunga e kawea atu ana ki te mate, a puritia mai hoki e koe te hunga e meatia ana kia whakamatea.

12 כי-תאמר-- הן לא-ידענו-זה הלא-תכן לבות הוא-יבין ונצר נפשך הוא ידע והשיב לאדם כפעלו

Ki te mea koe, Nana, kihai tenei i mohiotia e matou: kahore ianei te kaipauna ngakau i te whakaaro ki tera? a, ko te kaitiaki o tou wairua, kahore ranei ia e mohio? e kore ranei e homai e ia ki te tangata kia rite ki tana mahi?

13 אכל-בני דבש כי-טוב ונפת מתוק על-חכך

Kainga, e taku tama, te honi, he pai hoki; me te honikoma, he mea reka hoki ki tou mangai:

14 כן דעה חכמה--לנפשך אם-מצאת ויש אחרית ותקותך לא תכרת

Ka mohio ai koe ki te whakaaro nui, he mea ki tou wairua: ki te kitea e koe, he tukunga iho ano tona, e kore hoki tau i tumanako ai e hatepea.

15 אל-תארב רשע לנוה צדיק אל-תשדד רבצו

Kaua, e te tangata kino, e whanga ki te nohoanga o te tangata tika; kei tukino koe ki tona takotoranga.

16 כי שבע יפול צדיק וקם ורשעים יכשלו ברעה

E hinga ana hoki te tangata tika, e whitu hinganga, ka ara ake ano: ka whakataka ia te hunga kino e te he.

17 בנפל אויביך (אויבך) אל-תשמח ובכשלו אל-יגל לבך

Kaua e harakoa ki te hinga tou hoariri, kaua hoki tou ngakau e hari ina taka ia:

18 פן-יראה יהוה ורע בעיניו והשיב מעליו אפו

Kei kite a Ihowa, a ka he ki tana titiro, a ka tahuri atu tona riri i a ia.

19 אל-תתחר במרעים אל-תקנא ברשעים

Kei mamae koe, he mea mo nga kaimahi i te kino, kei hae hoki ki te hunga kino.

20 כי לא-תהיה אחרית לרע נר רשעים ידעך

Kahore hoki he mutunga pai ki te tangata kino; ka keto hoki te rama a te hunga kino.

21 ירא-את-יהוה בני ומלך עם-שונים אל-תתערב

E taku tama, e wehi ki a Ihowa, ki te kingi hoki: a, kaua e whakauru noa atu ki te hunga e mea ana ki te whakaputa ke.

22 כי-פתאם יקום אידם ופיד שניהם מי יודע

No te mea ka puta tata te aitua mo ratou: a ko wai ka mohio ki te whakangaromanga o raua tokorua?

23 גם-אלה לחכמים הכר-פנים במשפט בל-טוב

He whakatauki ano hoki enei na te hunga whakaaro nui. Ehara i te mea pai kia whakaaro ki te kanohi tangata ina whakawa.

24 אמר לרשע--צדיק אתה יקבהו עמים יזעמוהו לאמים

Ko te tangata e mea ana ki te tangata kino, He tika koe; ka kanga nga iwi ki a ia, ka whakarihariha nga tauiwi ki a ia.

25 ולמוכיחים ינעם ועליהם תבוא ברכת-טוב

Otiia ka koa nga ngakau o te hunga e riria ai tona he, ka tau iho ano hoki te manaaki pai ki runga ki a ratou.

26 שפתים ישק משיב דברים נכחים

Ka kihia e ia nga ngutu e whakahoki ana i nga kupu tika.

27 הכן בחוץ מלאכתך--ועתדה בשדה לך אחר ובנית ביתך

Meinga kia takoto pai tau mahi i waho, kia rite hoki hei meatanga mau i te mara; muri iho ka hanga i tou whare.

28 אל-תהי עד-חנם ברעך והפתית בשפתיך

Kaua koe e tu hei kaiwhakaatu he mo tou hoa, i te mea kahore he take; a kaua e tinihanga ki ou ngutu.

29 אל-תאמר--כאשר עשה-לי כן אעשה-לו אשיב לאיש כפעלו

Kaua e ki, Ka meatia ano e ahau ki a ia tana i mea ai ki ahau; ka rite ki ta te tangata mahi taku e whakahoki ai ki a ia.

30 על-שדה איש-עצל עברתי ועל-כרם אדם חסר-לב

I haere ahau i te taha o te mara a te mangere, i te taha hoki o te mara waina a te tangata kahore ona mahara;

31 והנה עלה כלו קמשנים--כסו פניו חרלים וגדר אבניו נהרסה

Na, kua tupuria katoatia e te tataramoa, kapi tonu te mata o te mara i te ongaonga, a ko to reira taiepa kohatu kua oti te wahi.

32 ואחזה אנכי אשית לבי ראיתי לקחתי מוסר

Katahi ahau ka titiro, ka ata whakaaroaro: ka kite ahau, a ka hopu mai hei ako moku.

33 מעט שנות מעט תנומות מעט חבק ידים לשכב

Kia iti ake nei te wahi e parangia ai, kia iti ake nei te moe, kia iti ake te kotuituitanga o nga ringa ka moe ai:

34 ובא-מתהלך רישך ומחסריך כאיש מגן

Ka pera te haerenga mai o tou muhore ano he kaipahua; o tou rawakore hoki ano he tangata mau patu.