מִשְׁלֵי 24

1 אל-תקנא באנשי רעה ואל-תתאו להיות אתם

Jangan iri terhadap orang-orang jahat dan jangan menginginkan mereka sebagai teman.

2 כי-שד יהגה לבם ועמל שפתיהם תדברנה

Karena mereka suka berbicara tentang kelakuan kejam dan merencanakan kekerasan.

3 בחכמה יבנה בית ובתבונה יתכונן

Dengan menjadi bijaksana, engkau dapat membangun rumah tangga. Dengan memiliki pengertian, keluargamu akan kokoh.

4 ובדעת חדרים ימלאו-- כל-הון יקר ונעים

Dan dengan pengetahuan, engkau dapat mengumpulkan harta indah bagi rumah tanggamu.

5 גבר-חכם בעוז ואיש-דעת מאמץ-כח

Semakin besar kebijaksanaan dan pengetahuan seseorang, semakin besar juga kuasanya.

6 כי בתחבלות תעשה-לך מלחמה ותשועה ברב יועץ

Itulah sebabnya, untuk meraih kemenangan, seorang raja harus mengatur rencana perang dengan teliti dan dengan mendengarkan banyak penasihat.

7 ראמות לאויל חכמות בשער לא יפתח-פיהו

Kebijaksanaan terlalu sulit untuk dimengerti orang bodoh. Dia tidak mampu memberikan pendapat dalam musyawarah.

8 מחשב להרע-- לו בעל-מזמות יקראו

Orang yang selalu merencanakan kejahatan, sebutlah dia si perusuh.

9 זמת אולת חטאת ותועבת לאדם לץ

Rencana orang bebal selalu menimbulkan dosa. Orang yang suka menghina akan dibenci.

10 התרפית ביום צרה-- צר כחכה

Bila engkau menyerah saat menghadapi kesusahan, maka sesungguhnya engkau lemah!

11 הצל לקחים למות ומטים להרג אם-תחשוך

Saat engkau melihat orang yang tak bersalah berada dalam bahaya kematian, jangan tinggal diam! Selamatkanlah dia.

12 כי-תאמר-- הן לא-ידענו-זה הלא-תכן לבות הוא-יבין ונצר נפשך הוא ידע והשיב לאדם כפעלו

Janganlah membuat alasan, “Oh, saya tidak tahu bahwa dia tak bersalah!” Ingatlah bahwa Allah mengetahui pikiranmu dan Dia memegang nyawamu. Dia akan membalas setiap orang menurut perbuatannya.

13 אכל-בני דבש כי-טוב ונפת מתוק על-חכך

Anakku, makanlah madu karena itu baik, terlebih manis lagi madu yang menetes dari sarang lebah.

14 כן דעה חכמה--לנפשך אם-מצאת ויש אחרית ותקותך לא תכרת

Kebijaksanaan itu seperti madu bagi hidupmu. Bila engkau memperolehnya, masa depanmu cerah dan harapanmu tidak akan hilang.

15 אל-תארב רשע לנוה צדיק אל-תשדד רבצו

Jangan seperti orang jahat, yang diam-diam hendak merampok dan menghancurkan rumah orang benar.

16 כי שבע יפול צדיק וקם ורשעים יכשלו ברעה

Meskipun orang benar jatuh berkali-kali, dia akan selalu bangkit kembali, tetapi orang jahat akan gugur saat ditimpa malapetaka.

17 בנפל אויביך (אויבך) אל-תשמח ובכשלו אל-יגל לבך

Jangan bergembira ketika musuhmu jatuh, dan jangan merasa puas ketika dia celaka.

18 פן-יראה יהוה ורע בעיניו והשיב מעליו אפו

Sebab TUHAN tidak berkenan kepada sikap seperti itu dan Dia bisa menarik kembali murka-Nya dari musuhmu.

19 אל-תתחר במרעים אל-תקנא ברשעים

Jangan kesal ataupun iri terhadap orang jahat ketika mereka berhasil dengan cara licik.

20 כי לא-תהיה אחרית לרע נר רשעים ידעך

Karena orang jahat tidak memiliki masa depan, dan kehidupan mereka akan dipadamkan.

21 ירא-את-יהוה בני ומלך עם-שונים אל-תתערב

Anakku, takutlah akan TUHAN dan hormatlah terhadap raja. Jangan bergaul dengan para pemberontak.

22 כי-פתאם יקום אידם ופיד שניהם מי יודע

Karena orang-orang yang memberontak akan hancur dalam sekejap. Bayangkan betapa ngerinya hukuman yang akan ditimpakan TUHAN dan raja kepada mereka!

23 גם-אלה לחכמים הכר-פנים במשפט בל-טוב

Berikut ini juga perkataan dari orang-orang bijak: Seorang hakim haruslah adil. Dia tidak boleh memihak siapa pun ketika memutuskan perkara.

24 אמר לרשע--צדיק אתה יקבהו עמים יזעמוהו לאמים

Bila kepada pihak yang bersalah hakim memutuskan, “Engkau tidak bersalah,” maka hakim itu akan dikutuki dan dibenci di seluruh negeri.

25 ולמוכיחים ינעם ועליהם תבוא ברכת-טוב

Sebaliknya, hakim yang menjatuhkan hukuman dengan jujur kepada orang yang bersalah akan berbahagia karena dia akan diberkati Allah dan disukai masyarakat.

26 שפתים ישק משיב דברים נכחים

Persahabatan yang paling manis terasa ketika teman dekat memberi nasihat yang jujur.

27 הכן בחוץ מלאכתך--ועתדה בשדה לך אחר ובנית ביתך

Anakku, sesudah menikah, bereskanlah dahulu pekerjaan di ladang. Sesudah itu, barulah membangun rumahmu.

28 אל-תהי עד-חנם ברעך והפתית בשפתיך

Jangan menjadi saksi dusta dan memfitnah sesamamu yang tidak bersalah.

29 אל-תאמר--כאשר עשה-לי כן אעשה-לו אשיב לאיש כפעלו

Janganlah berpikir, “Aku akan membalas perbuatannya kepadaku. Sebagaimana dia memperlakukan aku, demikianlah aku akan memperlakukan dia.”

30 על-שדה איש-עצל עברתי ועל-כרם אדם חסר-לב

Suatu hari aku melewati kebun anggur seorang pemalas. Alangkah bodohnya dia!

31 והנה עלה כלו קמשנים--כסו פניו חרלים וגדר אבניו נהרסה

Semuanya penuh ditumbuhi rumput liar dan semak berduri, bahkan pagar temboknya pun sudah runtuh.

32 ואחזה אנכי אשית לבי ראיתי לקחתי מוסר

Lalu aku merenungkan hal itu dan inilah pelajaran yang aku dapatkan:

33 מעט שנות מעט תנומות מעט חבק ידים לשכב

Pemalas berpikir, “Ah, aku masih mengantuk. Aku mau tidur sebentar lagi. Biarkan aku melipat tangan dan berbaring sebentar saja.”

34 ובא-מתהלך רישך ומחסריך כאיש מגן

Maka seperti perampok yang datang tak terduga, demikianlah si pemalas mendadak miskin. Kekurangan tiba-tiba menyerang dia seperti seorang penjahat.