מִשְׁלֵי 23

1 כי-תשב ללחום את-מושל-- בין תבין את-אשר לפניך

Gdy siądziesz, abyś jadł z panem, uważaj pilnie, kto jest przed tobą;

2 ושמת שכין בלעך-- אם-בעל נפש אתה

Inaczej wraziłbyś nóż w gardło swoje, jeźlibyś był chciwy pokarmu.

3 אל-תתאו למטעמותיו והוא לחם כזבים

Nie pragnij łakoci jego; bo są pokarmem obłudnym.

4 אל-תיגע להעשיר מבינתך חדל

Nie staraj się, abyś się zbogacił; owszem, zaniechaj opatrzności twojej.

5 התעוף (התעיף) עיניך בו ואיננו כי עשה יעשה-לו כנפים כנשר ועיף (יעוף) השמים

I miałżebyś obrócić oczy twoje na bogactwo, które prędko niszczeje? bo sobie uczyni skrzydła podobne orlim, i uleci do nieba.

6 אל-תלחם--את-לחם רע עין ואל-תתאו למטעמתיו

Nie jedz chleba człowieka zazdrosnego, a nie żądaj łakoci jego.

7 כי כמו שער בנפשו-- כן-הוא אכול ושתה יאמר לך ולבו בל-עמך

Albowiem jako on ciebie waży w myśli swej, tak ty waż pokarm jego. Mówić: Jedz i pij, ale serce jego nie jest z tobą.

8 פתך-אכלת תקיאנה ושחת דבריך הנעימים

Sztuczkę twoję, którąś zjadł, zwrócisz, a utracisz wdzięczne słowa twoje.

9 באזני כסיל אל-תדבר כי-יבוז לשכל מליך

Przed głupim nie mów; albowiem wzgardzi roztropnością powieści twoich.

10 אל-תסג גבול עולם ובשדי יתומים אל-תבא

Nie przenoś granicy starej, a na rolę sierotek nie wchodź.

11 כי-גאלם חזק הוא-יריב את-ריבם אתך

Bo obrońca ich możny; onci się podejmuje sprawy ich przeciwko tobie.

12 הביאה למוסר לבך ואזנך לאמרי-דעת

Obróć do nauki serce twoje, a uszy twoje do powieści umiejętności.

13 אל-תמנע מנער מוסר כי-תכנו בשבט לא ימות

Nie odejmuj od młodego karności; bo jeźli go ubijesz rózgą, nie umrze.

14 אתה בשבט תכנו ונפשו משאול תציל (Sheol h7585)

Ty go bij rózgą, a duszę jego z piekła wyrwiesz. (Sheol h7585)

15 בני אם-חכם לבך-- ישמח לבי גם-אני

Synu mój! będzieli mądre serce twoje, będzie się weseliło serce moje, serce moje we mnie;

16 ותעלזנה כליותי-- בדבר שפתיך מישרים

I rozweselą się nerki moje, gdy będą mówiły wargi twoje, co jest prawego.

17 אל-יקנא לבך בחטאים כי אם-ביראת-יהוה כל-היום

Niech nie zajrzy serce twoje grzesznikom; ale raczej chodż w bojańni Pańskiej na każdy dzień;

18 כי אם-יש אחרית ותקותך לא תכרת

Bo iż jest zapłata, przeto nadzieja twoja nie będzie wykorzeniona.

19 שמע-אתה בני וחכם ואשר בדרך לבך

Słuchaj, synu mój! a bądź mądry, i nawiedź na drogę serce twoje.

20 אל-תהי בסבאי-יין-- בזללי בשר למו

Nie bywaj między pijanicami wina, ani między żarłokami mięsa;

21 כי-סבא וזולל יורש וקרעים תלביש נומה

Boć pijanica i żarłok zubożeje, a ospały w łatach chodzić będzie.

22 שמע לאביך זה ילדך ואל-תבוז כי-זקנה אמך

Słuchaj ojca twego, który cię spłodził, a nie pogardzaj matką twoją, gdy się zstarzeje.

23 אמת קנה ואל-תמכר חכמה ומוסר ובינה

Kupuj prawdę, a nie sprzedawaj jej; kupuj mądrość, umiejętność i rozum.

24 גול (גיל) יגיל אבי צדיק יולד (ויולד) חכם וישמח- (ישמח-) בו

Bardzo się raduje ojciec sprawiedliwego, a kto spłodził mądrego, weseli się z niego.

25 ישמח-אביך ואמך ותגל יולדתך

Niech się tedy weseli ojciec twój, i matka twoja; i niech się rozraduje rodzicielka twoja.

26 תנה-בני לבך לי ועיניך דרכי תרצנה (תצרנה)

Synu mój! daj mi serce twoje, a oczy twoje niechaj strzegą dróg moich.

27 כי-שוחה עמקה זונה ובאר צרה נכריה

Bo nierządnica jest dół głęboki, a cudza żona jest studnia ciasna.

28 אף-היא כחתף תארב ובוגדים באדם תוסף

Ona też jako zbojca zasadzki czyni, a zuchwalców między ludźmi rozmnaża.

29 למי אוי למי אבוי למי מדונים (מדינים) למי שיח-- למי פצעים חנם למי חכללות עינים

Komu biada? Komu niestety? Komu zwady? Komu krzyk? Komu rany daremne? Komu zapalenie oczów?

30 למאחרים על-היין-- לבאים לחקר ממסך

Tym, którzy siadają na winie; tym, którzy chodzą, szukając przyprawnego wina.

31 אל-תרא יין כי יתאדם כי-יתן בכיס (בכוס) עינו יתהלך במישרים

Nie zapatruj się na wino, gdy się rumieni, i gdy wydaje w kubku łunę swoję, a prosto wyskakuje.

32 אחריתו כנחש ישך וכצפעני יפרש

Bo na koniec jako wąż ukąsi, a jako żmija uszczknie;

33 עיניך יראו זרות ולבך ידבר תהפכות

Oczy twoje patrzyć będą na cudze żony, a serce twe będzie mówiło przewrotności;

34 והיית כשכב בלב-ים וכשכב בראש חבל

I będziesz jako ten, który leży w pośród morza, a jako ten, który śpi na wierzchu masztu;

35 הכוני בל-חליתי-- הלמוני בל-ידעתי מתי אקיץ אוסיף אבקשנו עוד

Rzeczesz: Ubito mię, a nie stękałem, potłuczono mię, a nie czułem. Gdy się ocucę, udam się zaś do tego.