מִשְׁלֵי 22

1 נבחר שם מעשר רב מכסף ומזהב חן טוב

Maqaan gaariin badhaadhummaa guddaa caalaa filatamaa dha; kabajamuunis meetii fi warqee caala.

2 עשיר ורש נפגשו עשה כלם יהוה

Wanni sooressaa fi hiyyeessa wal fakkeessu kanaa dha: Uumaan hunda isaanii Waaqayyoo dha.

3 ערום ראה רעה ויסתר (ונסתר) ופתיים עברו ונענשו

Namni hubataan balaa argee jalaa dhokata; wallaalaan immoo ittuma deemee adabama.

4 עקב ענוה יראת יהוה עשר וכבוד וחיים

Gad of qabiisnii fi Waaqayyoon sodaachuun, qabeenya, ulfinaa fi jireenya namaa kennu.

5 צנים פחים בדרך עקש שומר נפשו ירחק מהם

Karaa hamootaa irra qoraattii fi kiyyootu jira; namni lubbuu isaa eeggatu garuu waan kana irraa fagaatee jiraata.

6 חנך לנער על-פי דרכו-- גם כי-יזקין לא-יסור ממנה

Daaʼima tokko karaa inni irra deemuu qabu barsiisi; inni gaafa dulloome iyyuu karaa sana irraa hin jalʼatu.

7 עשיר ברשים ימשול ועבד לוה לאיש מלוה

Sooressi hiyyeessa bulcha; liqeeffataan garbicha liqeessituu ti.

8 זורע עולה יקצור- (יקצר-) און ושבט עברתו יכלה

Namni hammina facaasu rakkina haammata; uleen aarii isaas ni hurraaʼaa.

9 טוב-עין הוא יברך כי-נתן מלחמו לדל

Namni arjaan waan nyaata isaa hiyyeeyyiif qooduuf ofii isaatii ni eebbifama.

10 גרש לץ ויצא מדון וישבת דין וקלון

Qoostuu of biraa ariʼi; lolli ni qabbanaaʼaa; wal diddaa fi arrabsoonis hin jiraatu.

11 אהב טהור- (טהר-) לב-- חן שפתיו רעהו מלך

Nama qulqullina garaa jaallatuu fi dubbiin isaa namatti tolu mootiin michuu isaaf taʼa.

12 עיני יהוה נצרו דעת ויסלף דברי בגד

Iji Waaqayyoo xiyyeeffatee beekumsa ilaala; inni garuu dubbii nama hin amanamnee ni busheessa.

13 אמר עצל ארי בחוץ בתוך רחבות ארצח

Dhibaaʼaan, “Leenci ala jira! Ani karaa gubbaatti nan ajjeefama!” jedha.

14 שוחה עמקה פי זרות זעום יהוה יפול- (יפל-) שם

Afaan ejjituu boolla gad fagoo dha; namni dheekkamsa Waaqayyoo jala jiru achi keessa buʼa.

15 אולת קשורה בלב-נער שבט מוסר ירחיקנה ממנו

Gowwummaan yaada daaʼimaa keessatti hidhameera; uleen ittiin adaban garuu irraa fageessa.

16 עשק דל להרבות לו-- נתן לעשיר אך-למחסור

Namni qabeenya isaa guddifachuuf jedhee hiyyeessa hacuucuu fi kan sooressaaf kennaa kennu ni deega.

17 הט אזנך--ושמע דברי חכמים ולבך תשית לדעתי

Qalbeeffadhuutii waan namni ogeessi jedhu dhaggeeffadhu; yaada kees gara waan ani barsiisuutti deebifadhu;

18 כי-נעים כי-תשמרם בבטנך יכנו יחדו על-שפתיך

yoo ati qalbiitti qabattee hunduma isaa hidhii kee irratti qopheeffatte wanni kun nama gammachiisaatii.

19 להיות ביהוה מבטחך-- הודעתיך היום אף-אתה

Akka abdiin kee Waaqayyo taʼuuf ani harʼa suma mataa kee iyyuu nan barsiisa.

20 הלא כתבתי לך שלשום (שלשים)-- במעצות ודעת

Ani jecha soddoma, jecha gorsaatii fi beekumsaa siif hin barreessinee?

21 להודיעך--קשט אמרי אמת להשיב אמרים אמת לשלחיך

Kanas ani akka ati warra si erganiif deebii dhugaa kennituuf waan qajeelaa fi dhugaa si argisiisuufin barreesse mitii?

22 אל-תגזל-דל כי דל-הוא ואל-תדכא עני בשער

Ati sababii inni hiyyeessa taʼeef jettee hiyyeessa hin saamin; rakkataas mana murtiitti hin cunqursin;

23 כי-יהוה יריב ריבם וקבע את-קבעיהם נפש

Waaqayyo dubbii isaanii ni ilaalaaf; jireenya warra isaan saamaniis ni saamaatii.

24 אל-תתרע את-בעל אף ואת-איש חמות לא תבוא

Nama dafee aaru michuu hin godhatin; nama akka salphaatti dheekkamu wajjinis tokkummaa hin qabaatin;

25 פן-תאלף ארחתו ולקחת מוקש לנפשך

yoo kana goote karaa isaa baratta; ofii kees kiyyootti galchita.

26 אל-תהי בתקעי-כף בערבים משאות

Nama harka dhaʼee waadaa galu yookaan nama liqii namaatiif wabii taʼu hin taʼin;

27 אם-אין-לך לשלם-- למה יקח משכבך מתחתיך

yoo ati waan baaftu dhabde, sireen kee iyyuu si jalaa fudhatama.

28 אל-תסג גבול עולם-- אשר עשו אבותיך

Dhagaa daarii durii, kan abbootiin kee dhaaban hin dhiibin.

29 חזית איש מהיר במלאכתו-- לפני-מלכים יתיצב בל-יתיצב לפני חשכים

Nama hojii isaa keessatti ogummaa qabu argitee? Inni fuula moototaa dura dhaabata; fuula namoota kaanii dura garuu hin dhaabatu.