מִשְׁלֵי 22

1 נבחר שם מעשר רב מכסף ומזהב חן טוב

Nama baik lebih penting daripada harta berlimpah. Disenangi orang lebih baik daripada emas perak.

2 עשיר ורש נפגשו עשה כלם יהוה

Orang kaya dan orang miskin tidaklah berbeda sebab keduanya sama-sama ciptaan TUHAN.

3 ערום ראה רעה ויסתר (ונסתר) ופתיים עברו ונענשו

Orang bijak dapat mengenali bahaya dan segera menghindarinya, tetapi orang yang naif berjalan terus lalu kena masalah.

4 עקב ענוה יראת יהוה עשר וכבוד וחיים

Orang yang rendah hati dan takut akan TUHAN diberkati dengan kekayaan, kehormatan, dan umur panjang.

5 צנים פחים בדרך עקש שומר נפשו ירחק מהם

Kehidupan orang-orang licik penuh hambatan dan bahaya yang mengancam. Jauhilah mereka agar hidupmu aman!

6 חנך לנער על-פי דרכו-- גם כי-יזקין לא-יסור ממנה

Tuntunlah anakmu di jalan yang benar selagi muda agar ketika dewasa dia tidak menyimpang ke jalan yang salah.

7 עשיר ברשים ימשול ועבד לוה לאיש מלוה

Seperti orang kaya menguasai orang miskin, demikianlah orang yang berhutang berada di bawah kuasa orang yang memberinya pinjaman.

8 זורע עולה יקצור- (יקצר-) און ושבט עברתו יכלה

Orang yang menabur perbuatan jahat akan menuai masalah berat, dan kuasanya untuk menindas orang-orang lain dipatahkan.

9 טוב-עין הוא יברך כי-נתן מלחמו לדל

TUHAN memberkati orang dermawan, yaitu mereka yang memperhatikan dan berbagi makanan kepada orang miskin.

10 גרש לץ ויצא מדון וישבת דין וקלון

Usirlah orang yang suka mencela, maka lenyaplah pertengkaran, keributan, dan hinaan.

11 אהב טהור- (טהר-) לב-- חן שפתיו רעהו מלך

Siapa berhati tulus dan baik tutur katanya akan menjadi sahabat raja.

12 עיני יהוה נצרו דעת ויסלף דברי בגד

TUHAN menegakkan kebenaran. Perkataan yang bohong dan curang akan dibongkar dan digagalkan-Nya.

13 אמר עצל ארי בחוץ בתוך רחבות ארצח

“Ada singa di jalan! Kalau aku keluar, aku akan diterkam!” Demikianlah si pemalas membuat seribu satu alasan untuk menghindari pekerjaannya.

14 שוחה עמקה פי זרות זעום יהוה יפול- (יפל-) שם

Rayuan perempuan nakal bagaikan liang yang dalam. Orang-orang yang melanggar perintah TUHAN akan terjerumus ke sana.

15 אולת קשורה בלב-נער שבט מוסר ירחיקנה ממנו

Keinginan berbuat dosa sudah ada dalam diri setiap anak, tetapi dengan disiplin keras, dia akan terdidik untuk menjauhi kebodohan itu.

16 עשק דל להרבות לו-- נתן לעשיר אך-למחסור

Siapa yang memperkaya diri dengan menindas orang miskin dan menyuap orang kaya akan menderita kemiskinan juga pada akhirnya.

17 הט אזנך--ושמע דברי חכמים ולבך תשית לדעתי

Dengar dan perhatikanlah perkataan orang bijak. Simpanlah di hatimu pengetahuan yang aku ajarkan.

18 כי-נעים כי-תשמרם בבטנך יכנו יחדו על-שפתיך

Engkau akan berbahagia karena pengetahuan itu ada dalam dirimu dan engkau siap mengucapkannya pada saat diperlukan.

19 להיות ביהוה מבטחך-- הודעתיך היום אף-אתה

Aku mengajarkannya kepadamu, ya kepadamu hari ini, supaya engkau sungguh-sungguh mengandalkan TUHAN.

20 הלא כתבתי לך שלשום (שלשים)-- במעצות ודעת

Inilah tiga puluh nasihat dan pengetahuan yang sudah aku tuliskan bagimu,

21 להודיעך--קשט אמרי אמת להשיב אמרים אמת לשלחיך

untuk mengajarkan kepadamu berbagai prinsip yang benar, sehingga engkau dapat menggunakannya saat diutus untuk mengadakan kesepakatan, supaya engkau dapat memberi masukan yang tepat dan bijak.

22 אל-תגזל-דל כי דל-הוא ואל-תדכא עני בשער

Jangan menindas orang miskin atau merampas hak mereka secara hukum hanya karena mereka tidak mampu melawanmu.

23 כי-יהוה יריב ריבם וקבע את-קבעיהם נפש

Sebab TUHAN akan bertindak sebagai Pembela mereka dan menjarah setiap orang yang menjarah mereka.

24 אל-תתרע את-בעל אף ואת-איש חמות לא תבוא

Jangan bergaul atau berteman dengan orang yang cepat marah dan meledak-ledak.

25 פן-תאלף ארחתו ולקחת מוקש לנפשך

Karena engkau akan terpengaruh oleh kebiasaan mereka dan memasang jerat bagi dirimu sendiri.

26 אל-תהי בתקעי-כף בערבים משאות

Janganlah engkau berjanji untuk menjadi penanggung jawab hutang orang lain,

27 אם-אין-לך לשלם-- למה יקח משכבך מתחתיך

sebab jika engkau tidak sanggup membayar hutangnya, orang yang memberi pinjaman akan mengambil semua harta bendamu, bahkan tempat tidurmu sebagai gantinya.

28 אל-תסג גבול עולם-- אשר עשו אבותיך

Jangan mengambil tanah milik tetanggamu dengan memindahkan pembatas yang sudah ditetapkan oleh nenek moyang kalian.

29 חזית איש מהיר במלאכתו-- לפני-מלכים יתיצב בל-יתיצב לפני חשכים

Orang yang mahir dalam pekerjaannya akan diminta bekerja bagi orang-orang besar sehingga dia tidak akan menjadi bawahan orang biasa.