מִשְׁלֵי 19

1 טוב-רש הולך בתמו-- מעקש שפתיו והוא כסיל

Bora mtu masikini ambaye huenenda katika uadilifu wake kuliko mwenye ukaidi katika maneno yake na ni mpumbavu.

2 גם בלא-דעת נפש לא-טוב ואץ ברגלים חוטא

Tena, si vizuri kuwa na hamu bila maarifa na mwenye kukimbia haraka sana hukosea njia.

3 אולת אדם תסלף דרכו ועל-יהוה יזעף לבו

Upuuzi wa mtu unaharibu maisha yake na moyo wake hughadhabika dhidi ya Yehova.

4 הון--יסיף רעים רבים ודל מרעהו יפרד

Utajiri huongeza marafiki wengi, bali mtu masikini hutengwa na rafiki zake.

5 עד שקרים לא ינקה ויפיח כזבים לא ימלט

Shahidi wa uongo hatakosa adhabu na mwenye kupumua uongo hataokoka.

6 רבים יחלו פני-נדיב וכל-הרע לאיש מתן

Wengi wataomba fadhila kutoka kwa mtu mkarimu na kila mtu ni rafiki wa yule anayetoa zawadi.

7 כל אחי-רש שנאהו-- אף כי מרעהו רחקו ממנו מרדף אמרים לא- (לו-) המה

Mtu masikini huchukiwa na ndugu zake wote; je marafiki wengi kiasi gani hujitenga kutoka kwake! Anawaita, lakini wameondoka.

8 קנה-לב אהב נפשו שמר תבונה למצא-טוב

Anayepata hekima huyapenda maisha yake mwenyewe; yeye atunzaye ufahamu atapata kilicho chema.

9 עד שקרים לא ינקה ויפיח כזבים יאבד

Shahidi wa uongo hatakosa kuadhibiwa, bali mwenye kupumua uongo ataangamia.

10 לא-נאוה לכסיל תענוג אף כי-לעבד משל בשרים

Haifai kwa mpumbavu kuishi kwa anasa- wala kwa mtumwa kutawala juu ya wafalme.

11 שכל אדם האריך אפו ותפארתו עבר על-פשע

Busara humfanya mtu achelewe kukasirika na utukufu wake ni kusamehe kosa.

12 נהם ככפיר זעף מלך וכטל על-עשב רצונו

Ghadhabu ya mfalme ni kama muungurumo wa simba kijana, bali fadhila yake ni kama umande kwenye majani.

13 הות לאביו בן כסיל ודלף טרד מדיני אשה

Mwana mpumbavu ni uharibifu kwa baba yake na mke mgomvi ni maji yanayochuruzika daima.

14 בית והון נחלת אבות ומיהוה אשה משכלת

Nyumba na utajiri ni urithi kutoka kwa wazazi, bali mke mwenye busara hutoka kwa Yehova.

15 עצלה תפיל תרדמה ונפש רמיה תרעב

Uvivu unamtupa mtu kwenye usingizi mzito, bali asiyetamani kufanya kazi atakwenda njaa.

16 שמר מצוה שמר נפשו בוזה דרכיו יומת (ימות)

Yeye anayetii amri huyaongoza maisha yake, bali mtu asiyefikiri juu ya njia zake atakufa.

17 מלוה יהוה חונן דל וגמלו ישלם-לו

Mwenye ukarimu kwa masikini humkopesha Yehova na atalipwa kwa kile alichofanya.

18 יסר בנך כי-יש תקוה ואל-המיתו אל-תשא נפשך

Mrudi mwanao wakati kuna matumaini na usiwe na shauku ya kumweka katika mauti.

19 גרל- (גדל-) חמה נשא ענש כי אם-תציל ועוד תוסף

Mtu mwenye hasira kali lazima alipe adhabu; kama ukimwokoa, utafanya hivyo mara mbili.

20 שמע עצה וקבל מוסר-- למען תחכם באחריתך

Sikiliza ushauri na ukubali maelekezo, ili uweze kuwa na hekima mwishoni mwa maisha yako.

21 רבות מחשבות בלב-איש ועצת יהוה היא תקום

Moyoni mwa mtu kuna mipango mingi, bali kusudi la Yehova ndilo litakalo simama.

22 תאות אדם חסדו וטוב-רש מאיש כזב

Shauku ya mtu ni uaminifu na mtu masikini ni bora kuliko muongo.

23 יראת יהוה לחיים ושבע ילין בל-יפקד רע

Kumheshimu Yehova huwaelekeza watu kwenye uzima; mwenye nayo atashibishwa na hatadhurika kwa madhara.

24 טמן עצל ידו בצלחת גם-אל-פיהו לא ישיבנה

Mtu goigoi huuzika mkono wake ndani ya dishi; hataurudisha juu ya kinywa chake.

25 לץ תכה ופתי יערם והוכיח לנבון יבין דעת

Kama utampiga mwenye mzaha, wajinga watakuwa na hekima; mwelekeze mwenye ufahamu, naye atapata maarifa.

26 משדד-אב יבריח אם-- בן מביש ומחפיר

Anayempora baba yake na kumfukuza mama yake ni mwana anayeleta aibu na shutuma.

27 חדל-בני לשמע מוסר לשגות מאמרי-דעת

Mwanangu, kama utaacha kusikiliza maelekezo, utapotea kutoka kwenye maneno ya maarifa.

28 עד בליעל יליץ משפט ופי רשעים יבלע-און

Shahidi mpotofu huidhihaki haki na kinywa cha waovu humeza uovu.

29 נכונו ללצים שפטים ומהלמות לגו כסילים

Hukumu ipo tayari kwa wenye dhihaka na mjeledi kwa migongo ya wapumbavu.