מִשְׁלֵי 16

1 לאדם מערכי-לב ומיהוה מענה לשון

Mmadụ nwere ike pịa ihe ọ chọrọ ime, ma okwu ikpeazụ ga-esi nʼọnụ Onyenwe anyị.

2 כל-דרכי-איש זך בעיניו ותכן רוחות יהוה

Ụzọ niile nke mmadụ dị ọcha nʼanya ya, ma Onyenwe anyị na-atule ebumnobi niile nke mmadụ.

3 גל אל-יהוה מעשיך ויכנו מחשבתיך

Were ọrụ gị niile nyefee nʼaka Onyenwe anyị, ọ ga-eme ka ha gaa nʼihu.

4 כל פעל יהוה למענהו וגם-רשע ליום רעה

Onyenwe anyị na-eme ka ihe niile rụpụta ebumnuche ya, o bụladị ndị mmebi iwu ka e debere maka ụbọchị mbibi.

5 תועבת יהוה כל-גבה-לב יד ליד לא ינקה

Onyenwe anyị kpọrọ ndị nwere obi dị mpako asị. Mara nke a nke ọma: Ha aghaghị ịta ahụhụ.

6 בחסד ואמת יכפר עון וביראת יהוה סור מרע

Ọ bụ site nʼịhụnanya na eziokwu ka eji ekpuchi mmehie; ọ bụkwa site nʼegwu Onyenwe anyị ka mmadụ ji agbanarị mmehie.

7 ברצות יהוה דרכי-איש גם-אויביו ישלם אתו

Mgbe ụzọ mmadụ na-agbaso na-atọ Onyenwe anyị ụtọ, ọ na-eme ka mmadụ ahụ na ndị iro ya dị nʼudo.

8 טוב-מעט בצדקה-- מרב תבואות בלא משפט

Ọ dị mma inwe ihe nta nʼezi omume karịa inwe ọtụtụ uru nʼụzọ ikpe na-ezighị ezi.

9 לב אדם יחשב דרכו ויהוה יכין צעדו

Anyị nwere ike pịa ọpịpịa nʼobi anyị, maọbụ Onyenwe anyị na-edu ije anyị.

10 קסם על-שפתי-מלך במשפט לא ימעל-פיו

Egbugbere ọnụ eze na-ekwu okwu sitere na-ezi nghọta, ọnụ ya adịghị ekpe ikpe na-ezighị ezi.

11 פלס ומאזני משפט--ליהוה מעשהו כל-אבני-כיס

Ihe ọtụtụ ziri ezi na ihe niile ha nʼotu dịrị Onyenwe anyị, ihe niile e ji atụ ihe dị nʼime akpa bụ ya mere ha.

12 תועבת מלכים עשות רשע כי בצדקה יכון כסא

Ndị eze kpọrọ ime ihe na-adịghị mma asị, nʼihi na site nʼezi omume ka ocheeze ji eguzosi ike.

13 רצון מלכים שפתי-צדק ודבר ישרים יאהב

Ndị eze na-enwe mmasị nʼegbugbere ọnụ na-ekwu eziokwu, ha na-agụ onye na-ekwu eziokwu dị ka ezi mmadụ.

14 חמת-מלך מלאכי-מות ואיש חכם יכפרנה

Iwe eze bụ onyeozi nke ọnwụ. Onye maara ihe ga-eme ka ọ dajụọ.

15 באור-פני-מלך חיים ורצונו כעב מלקוש

Mgbe ọchị dị nʼihu eze ọ na-ewetara onye hụrụ ya ndụ, ihuọma ya dị ka igwe ojii na-eweta mmiri ozuzo.

16 קנה-חכמה--מה-טוב מחרוץ וקנות בינה נבחר מכסף

Ọ ka mma inwe amamihe na mmụọ ịghọta ihe karịa inwe ọlaọcha na ọlaedo.

17 מסלת ישרים סור מרע שמר נפשו נצר דרכו

Ụzọ dị larịị nke onye ziri ezi bụ iwezuga onwe ya pụọ nʼihe ọjọọ, ndị na-echebe ụzọ ha niile na-echebekwa ndụ ha.

18 לפני-שבר גאון ולפני כשלון גבה רוח

Nganga na-eweta ịla nʼiyi, mpako na-ewetakwa ọdịda.

19 טוב שפל-רוח את-עניים (ענוים) מחלק שלל את-גאים

Ọ ka mma ịbụ onye ogbenye nwere obi umeala karịa ịbụ onye nganga, na onye so ndị nganga keta oke nʼihe ha kwatara nʼagha.

20 משכיל על-דבר ימצא-טוב ובוטח ביהוה אשריו

Onye ọbụla na-aṅa ntị na ndụmọdụ ka ihe na-agara nke ọma, onye a gọziri agọzi bụ onye ahụ nke na-atụkwasị Onyenwe anyị obi.

21 לחכם-לב יקרא נבון ומתק שפתים יסיף לקח

A na-amata onye nwere uche site nʼụdị nghọta o nwere. Okwu dị ụtọ na-eme ka mmadụ mụta ihe nke ọma.

22 מקור חיים שכל בעליו ומוסר אולים אולת

Inwe uche bụ isi iyi ndụ nye ndị niile nwere ya, ma enweghị uche na-ewetara ndị nzuzu ntaramahụhụ.

23 לב חכם ישכיל פיהו ועל-שפתיו יסיף לקח

Obi onye maara ihe na-eme ka e tinye uche nʼokwu ọnụ ya, egbugbere ọnụ ha na-emekwa ka mmụta gaa nʼihu.

24 צוף-דבש אמרי-נעם מתוק לנפש ומרפא לעצם

Okwu dị nro na-atọ ụtọ ka mmanụ aṅụ, ọ na-atọ mkpụrụobi ụtọ, na-enyekwa ọkpụkpụ ahụ ike.

25 יש דרך ישר לפני-איש ואחריתה דרכי-מות

Ọ dị ụzọ nke ziri ezi nʼanya mmadụ, ma nʼikpeazụ ọ na-eduba nʼọnwụ.

26 נפש עמל עמלה לו כי-אכף עליו פיהו

Agụụ ihe oriri nke onye ọrụ na-arụpụtara ya ọrụ; agụụ na-akpali mmụọ ya ịga nʼihu.

27 איש בליעל כרה רעה ועל-שפתיו (שפתו) כאש צרבת

Ndị ọjọọ na-atụpụta echiche ọjọọ, egbugbere ọnụ ha dị ka ọkụ nke na-ekpochapụ ahụ.

28 איש תהפכות ישלח מדון ונרגן מפריד אלוף

Onye na-emebi iwu na-agbasa ise okwu; ha na-akpali nsogbu, na-ekewa enyi na enyi.

29 איש חמס יפתה רעהו והוליכו בדרך לא-טוב

Ndị ọjọọ na-arafu ndị agbataobi ha, na-edubakwa ha nʼụzọ ga-ewetara ha mbibi.

30 עצה עיניו לחשב תהפכות קרץ שפתיו כלה רעה

Onye ji ikuanya ya ekwu okwu na-atụ atụmatụ ọjọọ, onye na-atabi egbugbere ọnụ ya abụọ ekpebiela ime mmehie.

31 עטרת תפארת שיבה בדרך צדקה תמצא

Isi awọ bụ okpueze nke mara mma, a na-enweta ya nʼụzọ ezi omume.

32 טוב ארך אפים מגבור ומשל ברוחו מלכד עיר

Onye na-adịghị ewe iwe ọsịịsọ karịrị onye a maara aha ya. Onye nwere ogologo ntachiobi karịrị onye na-adọta obodo nʼagha.

33 בחיק יוטל את-הגורל ומיהוה כל-משפטו

A na-efe nza, nʼihi ịchọpụta uche Onyenwe anyị, maọbụ Chineke nʼonwe ya na-ekpebi ihe a ga-efeta na nza ahụ.