< מִשְׁלֵי 15 >
מענה-רך ישיב חמה ודבר-עצב יעלה-אף | 1 |
Łagodna odpowiedź uśmierza zapalczywość, a przykre słowa wzniecają gniew.
לשון חכמים תיטיב דעת ופי כסילים יביע אולת | 2 |
Język mądrych zdobi wiedzę, ale usta głupich tryskają głupotą.
בכל-מקום עיני יהוה צפות רעים וטובים | 3 |
Oczy PANA są na każdym miejscu, upatrują złych i dobrych.
מרפא לשון עץ חיים וסלף בה שבר ברוח | 4 |
Zdrowy język [jest] drzewem życia, a jego przewrotność [jest] zniszczeniem dla ducha.
אויל--ינאץ מוסר אביו ושמר תוכחת יערים | 5 |
Głupi gardzi pouczeniem swego ojca, a kto przyjmuje upomnienia, jest roztropny.
בית צדיק חסן רב ובתבואת רשע נעכרת | 6 |
W domu sprawiedliwego [jest] wielki dostatek, a w dochodach niegodziwego jest zamieszanie.
שפתי חכמים יזרו דעת ולב כסילים לא-כן | 7 |
Wargi mądrych szerzą wiedzę, a serce głupich nie.
זבח רשעים תועבת יהוה ותפלת ישרים רצונו | 8 |
Ofiara niegodziwych budzi odrazę w PANU, [a] modlitwa prawych mu się podoba.
תועבת יהוה דרך רשע ומרדף צדקה יאהב | 9 |
Droga niegodziwego wzbudza odrazę w PANU, a miłuje on tego, kto podąża za sprawiedliwością.
מוסר רע לעזב ארח שונא תוכחת ימות | 10 |
Sroga kara [należy się] temu, kto zbacza z drogi, a kto nienawidzi upomnień, umrze.
שאול ואבדון נגד יהוה אף כי-לבות בני-אדם (Sheol ) | 11 |
Piekło i zatracenie [są] przed PANEM; o ileż bardziej serca synów ludzkich. (Sheol )
לא יאהב-לץ הוכח לו אל-חכמים לא ילך | 12 |
Szyderca nie miłuje tego, który go strofuje, ani nie pójdzie do mądrych.
לב שמח ייטב פנים ובעצבת-לב רוח נכאה | 13 |
Radosne serce rozwesela twarz, [ale] gdy smutek w sercu, duch jest przygnębiony.
לב נבון יבקש-דעת ופני (ופי) כסילים ירעה אולת | 14 |
Serce rozumne szuka wiedzy, a usta głupich karmią się głupotą.
כל-ימי עני רעים וטוב-לב משתה תמיד | 15 |
Wszystkie dni strapionego [są] złe, ale kto jest wesołego serca, ma nieustanną ucztę.
טוב-מעט ביראת יהוה-- מאוצר רב ומהומה בו | 16 |
Lepiej [mieć] mało z bojaźnią PANA niż wielki skarb z kłopotem.
טוב ארחת ירק ואהבה-שם-- משור אבוס ושנאה-בו | 17 |
Lepsza jest potrawa z jarzyn, gdzie miłość, niż tuczny wół, gdzie panuje nienawiść.
איש חמה יגרה מדון וארך אפים ישקיט ריב | 18 |
Człowiek gniewny wszczyna kłótnie, a nieskory do gniewu łagodzi spory.
דרך עצל כמשכת חדק וארח ישרים סללה | 19 |
Droga leniwego jest jak płot cierniowy, a ścieżka prawych jest wyrównana.
בן חכם ישמח-אב וכסיל אדם בוזה אמו | 20 |
Mądry syn jest radością ojca, a człowiek głupi gardzi własną matką.
אולת שמחה לחסר-לב ואיש תבונה יישר-לכת | 21 |
Głupota [jest] radością dla nierozumnego, a człowiek roztropny postępuje uczciwie.
הפר מחשבות באין סוד וברב יועצים תקום | 22 |
Gdzie nie ma rady, nie udają się zamysły; powiodą się zaś przy mnóstwie doradców.
שמחה לאיש במענה-פיו ודבר בעתו מה-טוב | 23 |
Człowiek cieszy się z odpowiedzi swoich ust, a słowo powiedziane we właściwym czasie jakże jest dobre!
ארח חיים למעלה למשכיל-- למען סור משאול מטה (Sheol ) | 24 |
Droga życia dla mądrego [jest] w górze, aby uniknął głębokiego piekła. (Sheol )
בית גאים יסח יהוה ויצב גבול אלמנה | 25 |
PAN zniszczy dom pysznych, a utwierdzi granicę wdowy.
תועבת יהוה מחשבות רע וטהרים אמרי-נעם | 26 |
Myśli złego budzą odrazę w PANU, a słowa czystych [są] przyjemne.
עכר ביתו בוצע בצע ושונא מתנת יחיה | 27 |
Kto jest chciwy zysku, ściąga kłopoty na własny dom, a kto nienawidzi darów, będzie żył.
לב צדיק יהגה לענות ופי רשעים יביע רעות | 28 |
Serce sprawiedliwego rozmyśla nad odpowiedzią, a usta niegodziwych tryskają złymi rzeczami.
רחוק יהוה מרשעים ותפלת צדיקים ישמע | 29 |
PAN jest daleko od niegodziwych, ale wysłuchuje modlitwy sprawiedliwych.
מאור-עינים ישמח-לב שמועה טובה תדשן-עצם | 30 |
Światło oczu rozwesela serce, a dobra wieść tuczy kości.
אזן--שמעת תוכחת חיים בקרב חכמים תלין | 31 |
Ucho, które słucha upomnienia życia, będzie mieszkać pośród mądrych.
פורע מוסר מואס נפשו ושומע תוכחת קונה לב | 32 |
Kto odrzuca karność, gardzi własną duszą, a kto przyjmuje upomnienie, nabiera rozumu.
יראת יהוה מוסר חכמה ולפני כבוד ענוה | 33 |
Bojaźń PANA [jest] pouczeniem w mądrości, a pokora poprzedza chwałę.