< מִשְׁלֵי 14 >
חכמות נשים בנתה ביתה ואולת בידיה תהרסנו | 1 |
Һәр бир дана аял өз аилисини ават қилар; Ахмақ аял аилисини өз қоли билән вәйран қилар.
הולך בישרו ירא יהוה ונלוז דרכיו בוזהו | 2 |
Дуруслуқ йолида маңидиған киши Пәрвәрдигардин қорқар; Қиңғир йолда маңған киши [Худани] көзгә илмас.
בפי-אויל חטר גאוה ושפתי חכמים תשמורם | 3 |
Ахмақниң тәкәббур ағзи өзигә таяқ болар; Ақиланиниң ләвлири өзини қоғдар.
באין אלפים אבוס בר ורב-תבואות בכח שור | 4 |
Улақ болмиса, еғил пак-пакиз турар; Бирақ өкүзниң күчи болғандила [саңға] ашлиқ толар.
עד אמונים לא יכזב ויפיח כזבים עד שקר | 5 |
Ишәшлик гувачи ялған ейтмас; Сахта гувачи ялған гәпни нәпәстәк тинар.
בקש-לץ חכמה ואין ודעת לנבון נקל | 6 |
Һакавурлар даналиқ издәп тапалмас; Бирақ йорутулған адәмгә билим елиш асанға чүшәр.
לך מנגד לאיש כסיל ובל-ידעת שפתי-דעת | 7 |
Бирәвниң ағзида билим йоқлуғини билип йәткәндә, Униңдин өзүңни нери тарт.
חכמת ערום הבין דרכו ואולת כסילים מרמה | 8 |
Әқил-парасәтлик кишиниң даналиғи өз йолини ойлиништидур; Ахмақларниң әқилсизлиги болса өзлириниң алдинишидур.
אולים יליץ אשם ובין ישרים רצון | 9 |
Ахмақлар болса «итаәтсизлик қурбанлиғи»ни көзгә илмайду, Һәққанийлар арисида болса илтипат тепилар.
לב--יודע מרת נפשו ובשמחתו לא-יתערב זר | 10 |
Көңүлдики дәрдни пәқәт өзила көтирәләр; Көңүлдики хушлуққиму башқилар шерик болалмас.
בית רשעים ישמד ואהל ישרים יפריח | 11 |
Яманниң өйи өрүлүп чүшәр; Һәққаний адәмниң чедири гүллинип кетәр.
יש דרך ישר לפני-איש ואחריתה דרכי-מות | 12 |
Адәм балисиға тоғридәк көрүнидиған бир йол бар, Лекин ақивити һалакәткә баридиған йоллардур.
גם-בשחק יכאב-לב ואחריתה שמחה תוגה | 13 |
Оюн-күлкә болса қәлбтики ғәм-қайғуни япар, Хошаллиқ өтүп кәткәндә, ғәм-қайғу йәнила қалар.
מדרכיו ישבע סוג לב ומעליו איש טוב | 14 |
Тоғра йолдин бурулуп янған адәм һаман өз йолидин тояр; Яхши адәм өз ишидин қанаәтлинәр.
פתי יאמין לכל-דבר וערום יבין לאשרו | 15 |
Саддилар һәммә гәпкә ишинип кетәр; Лекин пәм-парасәтлик киши һәр бир қәдәмни авайлап басар.
חכם ירא וסר מרע וכסיל מתעבר ובוטח | 16 |
Дана адәм еһтиятчан болуп аваричиликтин нери кетәр; Ахмақ һакавурлуқ қилип, өзигә ишинип алдиға маңар.
קצר-אפים יעשה אולת ואיש מזמות ישנא | 17 |
Териккәк ахмақлиқ қилар; Нәйрәңваз адәм нәпрәткә учрар.
נחלו פתאים אולת וערומים יכתרו דעת | 18 |
Саддилар ахмақлиққа варислиқ қилар; Пәм-парасәтликләр билимни өз таҗи қилар.
שחו רעים לפני טובים ורשעים על-שערי צדיק | 19 |
Яманлар яхшиларниң алдида егиләр; Қәбиһләр һәққанийниң дәрвазилири алдида [баш урар].
גם-לרעהו ישנא רש ואהבי עשיר רבים | 20 |
Намрат киши һәтта өз йеқиниғиму яман көрүнәр. Байниң дости болса көптур.
בז-לרעהו חוטא ומחונן עניים (ענוים) אשריו | 21 |
Йеқинини пәс көргән гунакардур; Лекин мискинләргә рәһим қилған бәрикәт тапар.
הלוא-יתעו חרשי רע וחסד ואמת חרשי טוב | 22 |
Яманлиқ ойлиғанлар йолдин адашқанлардин әмәсму? Бирақ яхшилиқ ойлиғанлар рәһим-шәпқәт, һәқиқәт-садиқлиққа муйәссәр болар.
בכל-עצב יהיה מותר ודבר-שפתים אך-למחסור | 23 |
Һәммә меһнәттин пайда чиқар; Бирақ қуруқ параңлар адәмни муһтаҗлиқта қалдурар.
עטרת חכמים עשרם אולת כסילים אולת | 24 |
Ақиланиләр үчүн байлиқлар бир таҗдур; Ахмақларниң наданлиғидин пәқәт йәнә шу наданлиқла чиқар.
מציל נפשות עד אמת ויפח כזבים מרמה | 25 |
Һәққаний гувалиқ бәргүчи кишиләрниң һаятини қутқузар; Ялған-явидақ сөзләйдиған [гувачи] ялған гәпни нәпәстәк тинар.
ביראת יהוה מבטח-עז ולבניו יהיה מחסה | 26 |
Пәрвәрдигардин қорқидиғанниң күчлүк йөләнчүки бар, Униң балилириму һимайигә егә болар.
יראת יהוה מקור חיים-- לסור ממקשי מות | 27 |
Пәрвәрдигардин қорқуш һаятниң булиқидур; У кишини әҗәллик қапқанлардин қутқузар.
ברב-עם הדרת-מלך ובאפס לאם מחתת רזון | 28 |
Падишаһниң шан-шәриви пухрасиниң көплигидиндур; Пухрасиниң кәмлиги әмирниң һалакитидур.
ארך אפים רב-תבונה וקצר-רוח מרים אולת | 29 |
Еғир-бесиқ киши интайин ақил кишидур; Чечилғақ ахмақлиқни улуқлар.
חיי בשרים לב מרפא ורקב עצמות קנאה | 30 |
Хатирҗәм көңүл тәнниң сақлиғидур; Һәсрәт чекиш болса сүйәкләрни чиритар.
עשק דל חרף עשהו ומכבדו חנן אביון | 31 |
Мискинни бозәк қилғучи — Пәрвәрдигарға һақарәт қилғучидур; Һаҗәтмәнләргә шапаәт қилиш Уни һөрмәтлигәнликтур.
ברעתו ידחה רשע וחסה במותו צדיק | 32 |
Яман өз яманлиғи ичидә жиқитилар; Һәққаний адәм һәтта сәкратта ятқандиму хатирҗәм болар.
בלב נבון תנוח חכמה ובקרב כסילים תודע | 33 |
Йорутулған кишиниң көңлидә даналиқ ятар; Бирақ ахмақниң көңлидикиси ашкарә болмай қалмас.
צדקה תרומם-גוי וחסד לאמים חטאת | 34 |
Һәққанийәт һәр қайси әлни жуқури көтирәр; Гуна һәр қандақ милләтни номусқа қалдурар.
רצון-מלך לעבד משכיל ועברתו תהיה מביש | 35 |
Падишаһниң илтипати әқиллиқ хизмәткарниң бешиға чүшәр; Бирақ униң ғәзиви номуста қалдурғучи уятсиз хизмәткариниң бешиға чүшәр.