< מִשְׁלֵי 14 >
חכמות נשים בנתה ביתה ואולת בידיה תהרסנו | 1 |
Mądra kobieta buduje swój dom, a głupia burzy go własnymi rękami.
הולך בישרו ירא יהוה ונלוז דרכיו בוזהו | 2 |
Kto postępuje w sposób prawy, boi się PANA, a przewrotny na swoich drogach gardzi nim.
בפי-אויל חטר גאוה ושפתי חכמים תשמורם | 3 |
W ustach głupiego jest rózga pychy, a mądrych strzegą ich wargi.
באין אלפים אבוס בר ורב-תבואות בכח שור | 4 |
Gdzie nie ma wołów, żłób jest pusty, lecz dzięki sile wołów mnoży się obfitość zboża.
עד אמונים לא יכזב ויפיח כזבים עד שקר | 5 |
Wierny świadek nie kłamie, a fałszywy świadek mówi kłamstwa.
בקש-לץ חכמה ואין ודעת לנבון נקל | 6 |
Szyderca szuka mądrości, a nie [znajduje], lecz rozumnemu wiedza [przychodzi] łatwo.
לך מנגד לאיש כסיל ובל-ידעת שפתי-דעת | 7 |
Odsuń się od głupiego, gdyż nie znajdziesz [u niego] warg rozumnych.
חכמת ערום הבין דרכו ואולת כסילים מרמה | 8 |
Mądrość roztropnego [to] poznanie swojej drogi, a głupotą głupich [jest] oszustwo.
אולים יליץ אשם ובין ישרים רצון | 9 |
Głupcy szydzą z grzechu, a u prawych [jest] przychylność.
לב--יודע מרת נפשו ובשמחתו לא-יתערב זר | 10 |
Serce zna własną gorycz, a obcy nie wtrąca się w jego radość.
בית רשעים ישמד ואהל ישרים יפריח | 11 |
Dom niegodziwych będzie zgładzony, a mieszkanie prawych zakwitnie.
יש דרך ישר לפני-איש ואחריתה דרכי-מות | 12 |
Jest droga, która człowiekowi wydaje się słuszna, lecz końcem jej jest droga do śmierci.
גם-בשחק יכאב-לב ואחריתה שמחה תוגה | 13 |
Nawet w śmiechu serce boleje, a końcem [takiej] wesołości [jest] smutek.
מדרכיו ישבע סוג לב ומעליו איש טוב | 14 |
Serce odstępcy nasyci się jego drogami, a dobry człowiek – swoimi.
פתי יאמין לכל-דבר וערום יבין לאשרו | 15 |
Prosty wierzy każdemu słowu, a roztropny zważa na swoje kroki.
חכם ירא וסר מרע וכסיל מתעבר ובוטח | 16 |
Mądry boi się i odwraca się od zła, ale głupi w swym szaleństwie jest pewny siebie.
קצר-אפים יעשה אולת ואיש מזמות ישנא | 17 |
[Człowiek] porywczy popełnia głupstwa, a podstępny jest znienawidzony.
נחלו פתאים אולת וערומים יכתרו דעת | 18 |
Prości ludzie dziedziczą głupotę, a roztropni są koronowani wiedzą.
שחו רעים לפני טובים ורשעים על-שערי צדיק | 19 |
Źli kłaniają się przed dobrymi, a niegodziwi u bram sprawiedliwego.
גם-לרעהו ישנא רש ואהבי עשיר רבים | 20 |
Ubogi jest znienawidzony nawet przez swego bliźniego, a bogaty ma wielu przyjaciół.
בז-לרעהו חוטא ומחונן עניים (ענוים) אשריו | 21 |
Kto gardzi swym bliźnim, ten grzeszy, a kto lituje się nad ubogimi, jest błogosławiony.
הלוא-יתעו חרשי רע וחסד ואמת חרשי טוב | 22 |
Czyż nie błądzą ci, którzy obmyślają zło? Ale miłosierdzie i prawda są z tymi, którzy obmyślają dobro.
בכל-עצב יהיה מותר ודבר-שפתים אך-למחסור | 23 |
Każda praca [przynosi] pożytek, a [puste] słowa [prowadzą] do nędzy.
עטרת חכמים עשרם אולת כסילים אולת | 24 |
Koroną mądrych [jest ich] bogactwo, ale głupota głupich [pozostaje] głupotą.
מציל נפשות עד אמת ויפח כזבים מרמה | 25 |
Prawdomówny świadek ocala dusze, a fałszywy mówi kłamstwa.
ביראת יהוה מבטח-עז ולבניו יהיה מחסה | 26 |
W bojaźni PANA jest mocne zaufanie, a jego synowie będą mieć ucieczkę.
יראת יהוה מקור חיים-- לסור ממקשי מות | 27 |
Bojaźń PANA jest źródłem życia, by uniknąć sideł śmierci.
ברב-עם הדרת-מלך ובאפס לאם מחתת רזון | 28 |
Liczny lud to chwała króla, a brak ludu to zguba władcy.
ארך אפים רב-תבונה וקצר-רוח מרים אולת | 29 |
Nieskory do gniewu jest bardzo roztropny, lecz porywczy wywyższa głupotę.
חיי בשרים לב מרפא ורקב עצמות קנאה | 30 |
Zdrowe serce jest życiem ciała, a zazdrość jest zgnilizną kości.
עשק דל חרף עשהו ומכבדו חנן אביון | 31 |
Kto gnębi ubogiego, uwłacza jego Stwórcy, a czci go ten, kto lituje się nad ubogim.
ברעתו ידחה רשע וחסה במותו צדיק | 32 |
Niegodziwy zostaje wygnany z powodu swojego zła, a sprawiedliwy ma nadzieję [nawet] w [czasie] swojej śmierci.
בלב נבון תנוח חכמה ובקרב כסילים תודע | 33 |
Mądrość spoczywa w sercu rozumnego, a [co jest] w sercu głupich, wychodzi na jaw.
צדקה תרומם-גוי וחסד לאמים חטאת | 34 |
Sprawiedliwość wywyższa naród, a grzech jest hańbą narodów.
רצון-מלך לעבד משכיל ועברתו תהיה מביש | 35 |
Król jest przychylny dla roztropnego sługi, lecz gniewa się [na tego], który [przynosi] hańbę.