שמות 21

1 ואלה המשפטים אשר תשים לפניהם

“Karon mao kini ang mga balaod nga ipatuman mo kanila:

2 כי תקנה עבד עברי שש שנים יעבד ובשבעת--יצא לחפשי חנם

'Kung mopalit kamo ug ulipon nga Hebreohanon, paalagara siya sulod sa unom ka tuig, ug sa ikapito nga tuig palakwa siya nga dili pabayron.

3 אם בגפו יבא בגפו יצא אם בעל אשה הוא ויצאה אשתו עמו

Kung ulitawo siya nga miabot, palakwa siyang mag-inusara; kung minyo siya, nan palakwa uban kaniya ang iyang asawa.

4 אם אדניו יתן לו אשה וילדה לו בנים או בנות--האשה וילדיה תהיה לאדניה והוא יצא בגפו

Kung ang iyang agalon mihatag kaniya ug asawa unya nanganak alang kaniya ang iyang asawa sa mga anak nga lalaki o mga babaye, ang asawa ug ang iyang mga anak mapanag-iya sa iyang agalon, ug molakaw siya nga mag-inusara.

5 ואם אמר יאמר העבד אהבתי את אדני את אשתי ואת בני לא אצא חפשי

Apan kung mosulti gayod ang ulipon, “Gihigugma ko ang akong agalon, ang akong asawa, ug ang akong mga anak; dili ako mopahawa,”

6 והגישו אדניו אל האלהים והגישו אל הדלת או אל המזוזה ורצע אדניו את אזנו במרצע ועבדו לעלם

nan pagadad-on siya sa iyang agalon ngadto sa Dios. Kinahanglan dad-on siya sa iyang agalon ngadto sa pultahan o sa haligi sa pultahan ug kinahanglan bangagan sa iyang agalon ang dalunggan sa ulipon gamit ang galamiton sa pagbangag. Unya maulipon siya sa tibuok niyang kinabuhi.

7 וכי ימכר איש את בתו לאמה--לא תצא כצאת העבדים

Kung ibaligya sa usa ka tawo ang iyang anak nga babaye ingon nga ulipon, dili siya buhian sama sa ginabuhat sa mga ulipong lalaki.

8 אם רעה בעיני אדניה אשר לא (לו) יעדה--והפדה לעם נכרי לא ימשל למכרה בבגדו בה

Kung dili siya makapahimuot sa iyang agalon, nga nagpili kaniya aron maiya, nan ang agalon makabaligya kaniya pagbalik. Walay katungod ang agalon sa pagbaligya kaniya ngadto sa mga langyaw. Wala gayod siyay katungod niana, sanglit gitamod man niya siya nga malinglahon.

9 ואם לבנו ייעדנה--כמשפט הבנות יעשה לה

Kung ang iyang agalon magpili kaniya aron maasawa sa iyang anak nga lalaki, kinahanglan nga tagdon niya siya sama sa iyang anak nga babaye.

10 אם אחרת יקח לו--שארה כסותה וענתה לא יגרע

Kung maminyo siya ug laing babaye, kinahanglan nga dili niya kuhaan ang pagkaon sa unang asawa, mga bisti, o ang iyang katungod sa pagkaasawa.

11 ואם שלש אלה--לא יעשה לה ויצאה חנם אין כסף

Apan kung dili niya mahatag kining tulo ka butang ngadto kaniya, nan gawasnon siyang makapahawa nga walay ibayad nga salapi.

12 מכה איש ומת מות יומת

Si bisan kinsa kadtong modagmal sa usa ka tawo aron siya mamatay, kanang tawhana kinahanglan patyon.

13 ואשר לא צדה והאלהים אנה לידו--ושמתי לך מקום אשר ינוס שמה

Kung ang tawo wala magplano niining daan, kondili wala kini tuyoa, nan mopili ako ug usa ka dapit nga iyang kadangpan.

14 וכי יזד איש על רעהו להרגו בערמה--מעם מזבחי תקחנו למות

Kung tinuyoan sa tawo ang pagdagmal sa iyang isigkatawo ug mopatay kaniya sumala sa malimbungon nga plano, nan kuhaa ninyo siya, bisan pa kung anaa siya sa halaran sa Dios, aron patyon siya.

15 ומכה אביו ואמו מות יומת

Si bisan kinsa kadtong magpasakit sa iyang amahan o inahan kinahanglan gayod patyon.

16 וגנב איש ומכרו ונמצא בידו מות יומת

Si bisan kinsa ang modagit sa usa ka tawo ug mobaligya kaniya, o ang tao makaplagan nga iyang gitagoan, kanang tawo nga nagdagit kinahanglan gayod patyon.

17 ומקלל אביו ואמו מות יומת

Si bisan kinsa ang motunglo sa iyang amahan o sa iyang inahan kinahanglan gayod patyon.

18 וכי יריבן אנשים--והכה איש את רעהו באבן או באגרף ולא ימות ונפל למשכב

Kung mag-away ang mga tawo ug dagmalan sa usa ang laing tawo gamit ang bato o sa iyang kinumo, ug wala mamatay kanang tawhana, apan naglubog siya sa iyang higdaanan;

19 אם יקום והתהלך בחוץ על משענתו--ונקה המכה רק שבתו יתן ורפא ירפא

unya kung mamaayo na siya ug makalakaw na gamit ang iyang sungkod, ang tawo nga nagdagmal kaniya kinahanglan mobayad sa iyang oras nga nausik; kinahanglan mobayad usab siya hangtod mamaayo na gayod siya. Apan kanang tawhana dili sad-an sa pagpatay.

20 וכי יכה איש את עבדו או את אמתו בשבט ומת תחת ידו--נקם ינקם

Kung bunalan sa usa ka tawo ang iyang ulipong lalaki o babaye gamit ang sungkod, ug kung mao kana ang hinungdan nga mamatay ang ulipon, nan angay gayong silotan kanang tawhana.

21 אך אם יום או יומים יעמד--לא יקם כי כספו הוא

Apan, kung buhi pa ang ulipon sulod sa usa o duha ka adlaw, dili angay silotan ang agalon, tungod kay nag-antos man siya sa pagkawala sa iyang ulipon.

22 וכי ינצו אנשים ונגפו אשה הרה ויצאו ילדיה ולא יהיה אסון--ענוש יענש כאשר ישית עליו בעל האשה ונתן בפללים

Kung adunay mag-away nga mga tawo ug makaangin nga makuhaan ang usa ka babayeng mabdos, apan wala nay laing kadaot nga nahitabo kaniya, nan ang tawong sad-an kinahanglan magmulta sumala sa gipangayo kaniya sa bana sa babaye, ug magabayad siya sumala sa hukom sa maghuhukom.

23 ואם אסון יהיה--ונתתה נפש תחת נפש

Apan kung adunay kadaot nga mahitabo, nan kinahanglan ang kinabuhi bayrag kinabuhi,

24 עין תחת עין שן תחת שן יד תחת יד רגל תחת רגל

ang usa ka mata bayrag mata, ang ngipon bayrag ngipon, ang kamot bayrag kamot, ang tiil bayrag tiil,

25 כויה תחת כויה פצע תחת פצע חבורה תחת חבורה

ang paso bayrag paso, ang samad bayrag samad, o ang labod bayrag labod.

26 וכי יכה איש את עין עבדו או את עין אמתו--ושחתה לחפשי ישלחנו תחת עינו

Kung maigo sa usa ka tawo ang mata sa iyang ulipong lalaki o sa iyang ulipong babaye ug mabuta kini, nan palakwon niya ang ulipon ingon nga bayad alang sa iyang mata.

27 ואם שן עבדו או שן אמתו יפיל--לחפשי ישלחנו תחת שנו

Kung mapangag niya ang ngipon sa iyang ulipong lalaki o babaye, angay niyang palakwon ang ulipon ingon nga bayad alang sa ngipon.

28 וכי יגח שור את איש או את אשה ומת--סקול יסקל השור ולא יאכל את בשרו ובעל השור נקי

Kung ang torong baka makasungag sa usa ka lalaki o babaye hangtod mamatay, kinahanglan gayod batohon ang baka, ug dili kan-on ang unod niini; apan ang tag-iya sa maong baka dili silotan.

29 ואם שור נגח הוא מתמל שלשם והועד בבעליו ולא ישמרנו והמית איש או אשה--השור יסקל וגם בעליו יומת

Apan kung nabatasan na sa baka ang pagpanungag kaniadto, ug gipasidan-an na ang tag-iya apan wala niya kini bantayi, unya makapatay ang torong baka ug lalaki o babaye, batohon gayod kanang torong baka, ug patyon usab ang tag-iya niini.

30 אם כפר יושת עליו--ונתן פדין נפשו ככל אשר יושת עליו

Kung gikinahanglan ang bayad alang sa paglukat sa iyang kinabuhi, pagabayran niya ang tibuok kantidad.

31 או בן יגח או בת יגח--כמשפט הזה יעשה לו

Kung ang torong baka makapanungag sa anak nga lalaki o anak nga babaye sa usa ka tawo, kinahanglan nga buhaton sa tag-iya ang gisugo sa balaod nga angay niyang buhaton.

32 אם עבד יגח השור או אמה--כסף שלשים שקלים יתן לאדניו והשור יסקל

Kung makapanungag ang torong baka sa usa ka ulipong lalaki o ulipong babaye, ang tag-iya sa maong torong baka kinahanglan magbayad ug 30 ka shekels nga plata, ug batohon ang maong baka.

33 וכי יפתח איש בור או כי יכרה איש בר--ולא יכסנו ונפל שמה שור או חמור

Kung ang usa ka tawo magkuha sa tabon sa usa ka lungag, o magbangag ug dili niya kini tabonan, ug mahulog niini ang usa ka torong baka o asno,

34 בעל הבור ישלם כסף ישיב לבעליו והמת יהיה לו

kinahanglan bayran sa tag-iya ang nawala. Bayaran niyag salapi ang tag-iya sa namatay nga mananap, ug maiya na ang patay nga mananap.

35 וכי יגף שור איש את שור רעהו ומת--ומכרו את השור החי וחצו את כספו וגם את המת יחצון

Kung ang baka sa usa ka tawo makapatay sa torong baka sa laing tawo, nan kinahanglan ibaligya nila ang buhi nga torong baka ug bahinon nila ang halin niini, ug bahinon usab nila ang namatay nga torong baka.

36 או נודע כי שור נגח הוא מתמול שלשם ולא ישמרנו בעליו--שלם ישלם שור תחת השור והמת יהיה לו

Apan kung ilado na nga gapanungag ang maong torong baka kaniadto, ug wala kini bantayi sa tag-iya, bayran gayod niya ang torong baka alang sa torong baka, ug maiya ang patay nga mananap.